แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
กรรมการป้องกันการค้ากำไรเกินควรที่ข้าหลวงประจำจังหวัดตั้งขึ้นตาม ม.6 แห่งกฎหมายนี้ เป็นการตั้งเฉพาะตัวบุคคลผู้ดำรงตำแหน่งนั้น ๆ ถ้าบุคคลผู้ดำรงตำแหน่งคงอยู่ปฏิบัติหน้าที่ราชการแล้ว อำนาจของผู้แทนของบุคคลตามตำแหน่งนั้น ๆ ที่จะเข้าประชุมเกี่ยวกับกิจการตาม ก.ม.นี้ หาเกิดขึ้นไม่
ม.8 แห่ง ก.ม.นี้ให้อำนาจคณะกรรมการหลายประการ แต่ละประการไม่จำต้องใช้บังคับพร้อมกันทั้งหมด ความเหมาะสมมีเพียงใด ก็เป็นเรื่องที่คณะกรรมการจะต้องมีมติให้ถูกต้องเป็นราย ๆ ไป
ตาม ม.16 แห่ง ก.ม.นี้ แม้คณะกรรมการจะได้มีมติกำหนดราคาสูงสุดไว้ก็ตาม แต่ก็ไม่บังคับว่า ผู้ขายจะขายต่ำกว่าราคานั้นไม่ได้ เพียงแต่บังคับว่าอย่าขายให้เกินราคาสูงสุดที่เจ้าหน้าที่กำหนด.
ย่อยาว
เรื่อง ไม่ทำป้ายแสดงราคาขายเนื้อสุกร
โจทก์ฟ้องว่าอาศัยอำนาจตามความใน ม.๘ พ.ร.บ.ป้องกันการค้ากำไรเกินควร พ.ศ.๒๔๙๐ คณะกรรมการส่วนจังหวัดห้องกันการค้ากำไรเกินควร จังหวัดเพชรบุรี ได้ออกประกาศฉบับที่ ๒๑ พ.ศ.๒๔๙๕ ลงวันที่ ๒๖ มิถุนายน ๒๔๙๕ ระบุว่า เนื้อสุกรชำแหละทุกชนิดเป็นสิ่งของที่ห้ามค้ากำไรเกินควรและห้ามมิให้ผู้ใดในเขตท้องที่ทุกอำเภอในจังหวัดเพชรบุรีขายเนื้อสุกรและมันสุกรเกินกว่าราคาที่กำหนดไว้ และให้ผู้ขายสิ่งของที่ควบคุมดังกล่าวแล้ว ทำป้ายแสดงราคาเป็นภาษาไทย และกำหนดขนาดตัวอักษาในป้ายไว้ ณ ที่ซึ่งจำหน่ายโดยเปิดเผยให้ผู้ซื้อเห็นได้ชัดเจน และจำเลยฝ่าฝืน
จำเลยต่อสู้ว่า จำเลยได้ทำป้ายแสดงราคาเนื้อสุกรชำแหละไว้แล้ว และประกาศคณะกรรมการป้องกันการค้ากำไรเกินควรดังกล่าว ไม่ชอบด้วยกฎหมาย
ศาลจังหวัดเพชรบุรีเชื่อว่า จำเลยได้ขายเนื้อสุกรชำแหละโดยไม่มีป้ายแสดงราคาติดไว้ ณ ที่จำหน่าย แต่ข้อกฎหมายเห็นว่า ประกาศคณะกรรมการส่วนจังหวัดป้องกันการค้ากำไรเกินควรจังหวัดเพชรบุรี ฉบับที่ ๒๑ พ.ศ.๒๔๙๕ ลงวันที่ ๖ มิถุนายน ๒๔๙๕ ดังกล่าว ไม่ชอบด้วย พ.ร.บ. ป้องกันการค้ากำไรเกินควร พ.ศ.๒๔๙๐ ม.๗,๘ ผู้ฝ่าฝืนประกาศฉบับนี้ไม่มีความผิดตามฟ้อง ให้ยกฟ้อง
โจทก์อุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน
โจทก์ฎีกาในปัญหาข้อกฎหมาย
โจทก์ฎีกาข้อกฎหมายข้อแรกว่า ผู้แทนกรรมการส่วนจังหวัด ฯ ที่เข้าประชุม ๓ นาย เป็นผู้รักษาราชการแทนตัวกรรมการอำนาจเช่นเดียวกันตาม พ.ร.บ.ระเบียบบริหารราชการแผ่นดิน ศาลฎีกา+ตามคำสั่งข้าหลวงประจำจังหวัดเพชรบุรี ตั้งกรรมการป้องกันการค้ากำไรเกินควร เป็นการตั้งเฉพาะตัวบุคคลที่ดำรงตำแหน่งนั้น ๆ พ.ร.บ.ระเบียบบริหารราชการแผ่นดิน ม.๕๙ ที่บัญญัติให้ผู้ปฏิบัติหน้าที่แทนมีอำนาจหน้าที่ได้เช่นเดียวกับผู้ดำรงตำแหน่ง จะต้องได้ความว่า ผู้ดำรงตำแหน่งอื่นรักษาราชการแทน ซึ่งโจทก์มิได้สืบแสดงไว้เลย เพราะถ้าผู้ดำรงตำแหน่งคงอยู่ปฏิบัติหน้าที่ราชการแล้ว อำนาจของผู้แทนหาเกิดขึ้นไม่ ฎีกาโจทก์ข้อนี้เป็นอันตกไป
ฎีกาโจทก์ข้อหลังว่า เมื่อคณะกรรมการส่วนจังหวัด ฯ ได้ป+ราคาสูงสุดให้จำหน่ายเนื้อสุกรชำแหละแล้ว ป้ายแสดงราคาเนื้อสุกร จำเลยมีหน้าที่ต้องทำติดตั้งไว้ ณ ที่จำหน่ายโดยเปิดเผยคู่กันไปด้วย ศาลฎีกาเห็นว่า+ป้องกันการค้ากำไรเกินควร พ.ศ.๒๔๙๐ ม.๘ ให้อำนาจคณะกรรมการหลายประการ แต่ละประการไม่จำต้องใช้บังคับพร้อมกันทั้งหมด ความเหมาะสม+ก็เป็นเรื่องที่คณะกรรมการจะต้องมีมติให้ถูกต้องเป็นราย ๆ ไป และตาม+แม้คณะกรรมการจะได้มีมติกำหนดราคาสูงสุดไว้ก็ตาม แต่ก็ไม่บังคับว่าผู้ขายต่ำกว่าราคานั้นไม่ได้ เพียงแต่บังคับว่าอย่าขายให้เกินราคาสูงสุดที่เจ้าหน้าที่แสดงราคาเป็นเรื่องที่จะต้องทำคู่กัน
ศาลฎีกาพิพากษายืน ให้ยกฎีกาโจทก์.
