แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
ในเรื่องฟ้องขอส่วนแบ่งทรัพย์มรดก โจทก์ประสงค์จะได้ตามส่วนแบ่งที่ตนควรได้ การที่ตีราคาเอาทรัพย์มาด้วย มิใช่เป็นข้อแสดงว่าโจทก์ต้องการขอแบ่งไม่เกินราคาที่คิดเป็นส่วนแบ่ง นอกจากคำขอท้ายฟ้องจะแสดงแจ้งชัดเป็นอย่างอื่น เพราะในการฟ้องความโจทก์จะต้องตีราคาทรัพย์เพื่อการเสียค่าธรรมเนียม (อ้างฎีกาที่ 660/2490)
ย่อยาว
ความว่า นายปาน นางผันมีบุตร 4 คน คือนางติ่ง นางติ๋มมารดานางแม้น นางจับผู้ร้อง นายจ้อยบิดาโจทก์และจำเลย นายปานนางผันมีที่นาโฉนดที่ 2700 และที่บ้านโฉนดที่ 2701 มีชื่อนางผันและจำเลยเป็นเจ้าของทั้งสองฉบับ นายปานนางผันตายแล้ว บุตรทั้ง 4 ได้ปกครองที่บ้านร่วมกัน ที่นานายจ้อยกับจำเลยปกครองร่วมกันนายจ้อย นางติ่ง นางติ๋มได้ถึงแก่ความตาย โจทก์จึงฟ้องเรียกมรดกแทนที่นายจ้อยบิดาโจทก์ และค่าเช่านาจากจำเลย จำเลยให้การว่า ที่นาที่บ้าน จำเลยใช้สิทธิครอบครองมาหลายสิบปีบิดาโจทก์ไม่ได้ใช้สิทธิครอบครองของตนเอง จึงตกเป็นสิทธิแก่จำเลย คดีขาดอายุความแล้วระหว่างพิจารณา นางแม้น นางจับร้องขอรับส่วนแบ่งที่บ้านแทนนางติ่ง นางติ๋มมารดา ศาลอนุญาต ศาลชั้นต้นพิพากษาให้แบ่งที่ดินโฉนดที่ 2700, 2701 ออกเป็น 2 ส่วน เป็นของจำเลย 1 ส่วน อีก 1 ส่วนเป็นมรดกนางผัน ให้แบ่งที่บ้านส่วนของนางผันออกเป็น 3 ส่วน ให้โจทก์จำเลยได้คนละส่วน อีก 1 ส่วน ให้แก่นางแม้น นางจับ คนละกึ่งหนึ่งให้แบ่งที่นาส่วนของนางผัน ออกเป็น 2 ส่วน ให้โจทก์จำเลยไว้คนละส่วน ถ้าแบ่งไม่ลงให้ประมูลราคาหรือขายทอดตลาดแบ่งเงินกันให้จำเลยคืนตัวไม้ที่อยู่ที่จำเลยให้โจทก์ คำขอนอกนี้ให้ยกเสีย
โจทก์ จำเลย ผู้ร้องอุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์เห็นว่า นางแม้น นางจับเป็นทายาทเช่นเดียวกันต่างมีสิทธิรับมรดกเท่ากัน ค่านาฟังว่าจำเลยเก็บค่าเช่านาของโจทก์ไว้ 542 บาท 50 สตางค์ พิพากษาแก้ให้แบ่งที่บ้านอันเป็นมรดกออกเป็น 4 ส่วนให้โจทก์จำเลยและผู้ร้องคนละส่วน กับให้คืนเงินค่าเช่านา 542 บาท 50 สตางค์แก่โจทก์ นอกนั้นยืนตาม
จำเลยฎีกา
ศาลฎีกาฟังข้อเท็จจริงว่า นายตุ๊เช่านา 45 ไร่ของ นายจ้อยทำเพียงปีเดียว และเห็นว่าในเรื่องฟ้องขอส่วนแบ่งในทรัพย์เช่นนี้ โจทก์ประสงค์จะได้ตามส่วนแบ่งที่ตนควรจะได้ การตีราคาทรัพย์มาด้วยมิใช่เป็นข้อแสดงว่า โจทก์ต้องการขอแบ่งไม่เกินราคาที่คิดเป็นส่วนแบ่ง นอกจากคำขอท้ายฟ้องจะแสดงแจ้งชัดเป็นอย่างอื่นเพราะในการฟ้องความ โจทก์จะต้องตีราคาทรัพย์เพื่อเสียค่าธรรมเนียม
พิพากษาแก้ ให้จำเลยใช้ค่าเช่าแก่โจทก์เพียง 262 บาท 50 สตางค์ นอกนั้นยืนตาม
