แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
ความว่า จำเลยที่ 1 ที่ 2 ที่ 4 ฎีกา ศาลชั้นต้นสั่งว่าการยื่นอุทธรณ์และคำร้องขออุทธรณ์อย่างคนอนาถาครั้งแรกศาลไม่อนุญาตโดยฟังว่า จำเลยที่ 1 ที่ 2 ที่ 4 มิได้เป็นคนยากจนจำเลยที่ 1 ที่ 2 ที่ 4 อุทธรณ์ ศาลอุทธรณ์พิพากษายืนจำเลยที่ 1 ที่ 2 ที่ 4 จึงยื่นคำร้องขอดำเนินคดีอย่างคนอนาถาใหม่โดยอ้างเหตุยากจนขอสืบพยานเพิ่มเติมแต่ศาลไม่อนุญาตโดยฟังว่าคดีถึงที่สุดแล้ว จำเลยที่ 1 ที่ 2 ที่ 4 อุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน จึงถือว่าศาลอุทธรณ์พิพากษายืนโดยไม่อนุญาตให้อุทธรณ์อย่างคนอนาถานั่นเองเพียงแต่ยกเหตุขึ้นอ้างแตกต่างกันไปบ้าง เป็นธรรมดาคดีจึงถึงที่สุดอีก จำเลยที่ 1 ที่ 2ที่ 4 ไม่อาจฎีกาคำสั่งได้ จึงไม่รับ
จำเลยที่ 1 ที่ 2 ที่ 4 เห็นว่า การที่ศาลชั้นต้นสั่งยกคำร้องของจำเลยที่ขอให้พิจารณาคำขอใหม่เพื่ออนุญาตให้นำมาพยานหลักฐานมาแสดงเพิ่มเติมว่าตนเป็นคนยากจนตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง มาตรา 156 วรรคสี่แล้วศาลอุทธรณ์มีคำสั่งยืนให้ยกคำร้องของจำเลยดังกล่าวนั้นไม่ทำให้คดีถึงที่สุด เพราะคดีจะถึงที่สุดตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง มาตรา 156 วรรคห้าต้องเป็นกรณีที่ศาลมีคำสั่งอนุญาตให้ยกเว้นค่าธรรมเนียมศาลให้แต่เฉพาะบางส่วน หรือมีคำสั่งให้ยกคำร้องขอดำเนินคดีอย่างคนอนาถาตามวรรคสามเท่านั้น จึงฎีกาได้ตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง มาตรา 257 โปรดมีคำสั่งให้รับฎีกาของจำเลยไว้พิจารณาพิพากษาต่อไปด้วย
หมายเหตุ ทนายโจทก์ได้รับสำเนาคำร้องแล้ว (อันดับ 140แผ่นที่ 3)
กรณีสืบเนื่องจากศาลชั้นต้นพิพากษาให้จำเลยทั้งสี่ชำระหนี้แก่โจทก์จำเลยที่ 1 ที่ 2 ที่ 4 อุทธรณ์และยื่นคำร้องขอดำเนินคดีอย่างคนอนาถาศาลชั้นต้นไต่สวนแล้วมีคำสั่งให้ยกคำร้อง จำเลยที่ 1 ที่ 2 ที่ 4 อุทธรณ์คำสั่งศาลอุทธรณ์มีคำสั่งให้ยกคำร้องอุทธรณ์คำสั่งต่อมาจำเลยที่ 1 ที่ 2 ที่ 4 ยื่นคำร้องขอให้พิจารณาคำขอใหม่เพื่ออนุญาตให้นำพยานหลักฐานมาแสดงเพิ่มเติมว่าเป็นคนยากจน ศาลชั้นต้นมีคำสั่งยกคำร้องจำเลยที่ 1 ที่ 2 ที่ 4อุทธรณ์คำสั่ง ศาลชั้นต้นมีคำสั่งไม่รับอุทธรณ์เพราะยื่นเกินกำหนดเจ็ดวันนับแต่วันที่ศาลมีคำสั่งจำเลยที่ 1ที่ 2 ที่ 4 อุทธรณ์ ศาลอุทธรณ์มีคำสั่งว่ากรณีที่ศาลชั้นต้นยกคำร้องขออุทธรณ์อย่างคนอนาถาแล้วจำเลยที่ 1 ที่ 2 ที่ 4 อุทธรณ์คำสั่งและศาลอุทธรณ์มีคำสั่งยกคำร้องอุทธรณ์คำสั่งแล้วย่อมเป็นที่สุดจึงให้ยกคำร้องจำเลยที่ 1 ที่ 2 ที่ 4 ฎีกา ศาลชั้นต้นสั่งไม่รับฎีกาดังกล่าว (อันดับ 137)
จำเลยที่ 1 ที่ 2 ที่ 4 จึงยื่นคำร้องนี้ (อันดับ 139)
คำสั่ง
พิเคราะห์แล้ว เมื่อศาลชั้นต้นสั่งยกคำขอดำเนินคดีอย่างคนอนาถาจำเลยที่ 1 ที่ 2 และที่ 4 มีสิทธิเลือกจะยื่นคำขอให้พิจารณาคำขอนั้นใหม่เพื่ออนุญาตให้นำพยานหลักฐานมาแสดงเพิ่มเติมว่าตนเป็นคนยากจนหรือจะใช้สิทธิอุทธรณ์คำสั่งนั้นก็ได้ เมื่อจำเลยที่ 1 ที่ 2 และที่ 4 เลือกใช้สิทธิอุทธรณ์คำสั่งและศาลอุทธรณ์มีคำสั่งยกคำร้องอุทธรณ์คำสั่งของจำเลยที่ 1 ที่ 2 และที่ 4 โดยเห็นว่าจำเลยที่ 1 ที่ 2และที่ 4 มิได้เป็นคนยากจนถึงกับไม่มีทรัพย์สินพอจะเสียค่าธรรมเนียมชั้นอุทธรณ์ได้คำสั่งศาลอุทธรณ์เช่นนี้ย่อมเป็นที่สุด จำเลยที่ 1 ที่ 2และที่ 4 จะกลับมาขอให้พิจารณาคำขอนั้นใหม่เพื่ออนุญาตให้นำพยานหลักฐานมาแสดงว่าเป็นคนยากจนอีกมิได้ ให้ยกคำร้อง