แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
ความผิดฐานหลีกเลี่ยงขัดขืนไม่เข้ารับราชากรทหารกองประจำการตามพระราชบัญญัติรับราชการทหาร พ.ศ.2497 มาตรา 45 นั้น ต้องเป็นการหลีกเลี่ยงขัดขืนหมายนัดของนายอำเภอตามมาตรา 34 ฉะนั้นองค์ประกอบความผิดตามมาตรา 45 จึงประกอบด้วยนายอำเภอออกหมายนัด จำเลยรับหมายแล้ว กับการขัดขืนหมายนั้น
โจทย์บรรยายฟ้องว่า จำเลยเป็นทหารกองเกินซึ่งได้รับการตรวจเลือกจากคณะกรรมการเพื่อเข้ารับราชการทหาร โดยถูกกำหนดตัวเป็นรุ่นที่ 6 ที่จะต้องมารายงานตัวเพื่อเข้ารับราชการทหารกองประจำการ แต่ไม่ได้มารายงานตนตามวันเวลาที่กำหนด ดังนี้คำบรรยายฟ้องไม่แสดงว่า การกำหนดได้เป็นไปโดยถูกต้องตามกฎหมาย เพราะไม่ปรากฏว่านายอำเภอได้ออกหมายนัดและจำเลยได้รับแล้ว ไม่เป็นฟ้องที่สมบูรณ์ตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา มาตรา 158 (5)
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่า จำเลยบังอาจหลีกเลี่ยงขัดขืนจะไม่เข้ารับราชการทหารกองประจำการตามกฎหมาย โดยจำเลยเป็นทหารกองเกินได้รับการตรวจเลือกเพื่อเข้ารับราชการทหารแล้วถูกกำหนดส่งตัวเป็นรุ่นที่ ๖ ที่จะต้องมารายงานตัวเพื่อเข้ารับราชการทหารกองประจำการ แต่ไม่ได้มารายงานตนตามวันเวลากำหนด โดยเจตนาหลีกเลี่ยงขัดขืนจะไม่เข้ารับราชการทหารกองประจำการ ชั้นสอบสวนจำเลยให้การภาคเสธว่า ภริยาจำเลยคลอดบุตร จึงไม่ได้มารายงานตัว ขอให้ลงโทษตามพระราชบัญญัติรับราชการทหาร พ.ศ. ๒๔๙๗ มาตรา ๔๕
จำเลยให้การรับสารภาพ
ศาลชั้นต้นฟังว่า จำเลยไม่มารายงานตัวเพราะภริยาจำเลยคลอดบุตรมูลเหตุไม่ใช่เพราะไม่ต้องการเข้ารับราชการกองประจำการ ไม่ผิดตามกฎหมายที่โจทก์ฟ้องและคำฟ้องของโจทก์ไม่ได้บรรยายว่า นายอำเภอท้องที่ที่จำเลยรับตรวจแล้วกำหนดวันเริ่มเข้ารับราชการทหารกองประจำการ และจำเลยได้รับหมายนัดของนายอำเภอแล้วไม่มาตามนัด ตามพระราชบัญญัติรับราชการทหาร พ.ศ.๒๔๙๗ มาตรา ๓๔ ไม่สมบูรณ์ตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา มาตรา ๑๕๘ พิพากษาให้ยกฟ้อง
โจทก์อุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์เห็นว่า ข้อเท็จจริงที่จำเลยไม่ได้มารายงานตัวเพราะภริยาจำเลยคลอดบุตร เป็นข้อเท็จจริงชั้นสอบสวนที่กล่าวบรรยายในฟ้อง ไม่ใช่ข้อเท็จจริงในคดียกขึ้นวินิจฉัยว่าจำเลยไม่ผิดไม่ได้ แต่คำบรรยายฟ้องไม่ปรากฏว่า นายอำเภอท้องที่ได้ออกหมายนัดกำหนดท้องที่และเวลาที่จะให้จำเลยมารายงานตัว และจำเลยทราบนัดนั้นแล้ว ลงโทษจำเลยไม่ได้ พิพากษายืน
โจทก์ฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า การกำหนดให้มารายงานตัวตามมาตรา ๓๔ นั้น บัญญัติไว้เป็นข้อสำคัญว่า ให้กำหนดโดยหมายนัดของนายอำเภอ เพื่อเป็นหลักฐานในการบังคับต่อไปว่า ถ้าไม่มารายงานตัวตามนัด ให้ถือว่าหลีกเลี่ยงขัดขืน หรืออีกนัยหนึ่งการหลีกเลี่ยงขัดขืนตามมาตรา ๓๔ ต้องเป็นการหลีกเลี่ยงขัดขืนหมายนัดของนายอำเภอฉะนั้นองค์ประกอบความผิดตามมาตรา ๔๕ จึงประกอบด้วยนายอำเภอได้ออกหมายนัดจำเลยรับหมายแล้ว กับการขัดขืนหมายนั้น
โจทก์บรรยายฟ้องว่า จำเลยถูกกำหนดส่งตัวเป็นรุ่นที่ ๖ ที่จะต้องมารายงานตัว ไม่แสดงว่าการกำหนดได้เป็นไปโดยถูกต้องตามกฎหมาย เพราะไม่ปรากฏว่านายอำเภอได้ออกหมายนัด และจำเลยได้รับแล้ว ไม่ครบองค์ความผิดไม่เป็นฟ้องที่สมบูรณ์ตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความอาญา มาตรา ๑๕๘(๕)
พิพากษายืน.
