แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
โจทก์ฟ้องขับไล่จำเลยออกจากสถานที่เช่าโดยอ้างเหตุว่าสัญญาเช่าสิ้นอายุ จำเลยต่อสู้ว่าได้รับความคุ้มครองจากพระราชบัญญัติควบคุมค่าเช่าฯลฯ เพราะจำเลยใช้เป็นที่อยู่อาศัย แต่โจทก์เถียงว่าจำเลยใช้เป็นที่ทำการค้าดังนี้ แม้ในฟ้องโจทก์จะมิได้บรรยายว่าจำเลยได้ใช้สถานที่เช่าทำการค้าก็ดีคดีย่อมมีประเด็นที่คู่ความจะต้องนำสืบว่าเป็นที่อยู่อาศัยหรือทำการค้า
เมื่อจำเลยใช้อาคารเพื่อการค้า จึงไม่เป็นเคหะตามความหมายแห่ง พระราชบัญญัติควบคุมค่าเช่า 2488 ซึ่งเป็นกฎหมายที่ใช้อยู่ในขณะที่โจทก์ฟ้องคดี จำเลยย่อมไม่ได้รับความคุ้มครองตามพระราชบัญญัติควบคุมค่าเช่า 2486และไม่อาจยกพระราชบัญญัติควบคุมค่าเช่าปี 2489 มาใช้บังคับเพราะเป็นกฎหมายที่เพิ่งใช้ภายหลังเวลาที่จำเลยได้ครอบครองอาคารมาอย่างละเมิดฉะนั้น พระราชบัญญัติควบคุมค่าเช่าปี 2490 ก็จะนำมาย้อนหลังบังคับไม่ได้ในกรณีเช่นนี้
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องขับไล่จำเลยออกจากอาคารเช่าซึ่งคิดค่าเช่าเดือนละ 15 บาท โดยอ้างเหตุว่าสัญญาเช่าสิ้นอายุ
จำเลยต่อสู้ว่า จำเลยใช้อาคารเช่าเป็นที่อยู่อาศัย ได้รับความคุ้มครองตามพระราชบัญญัติควบคุมค่าเช่า ฯลฯ 2486 และ 2488
ศาลชั้นต้นพิพากษายกฟ้อง
ศาลอุทธรณ์ฟังว่าจำเลยใช้อาคารเพื่อการค้าจึงเป็นเคหะตามความหมายแห่งพระราชบัญญัติควบคุมค่าเช่า พ.ศ. 2488 ซึ่งเป็นกฎหมายที่ใช้อยู่ในขณะโจทก์ฟ้องคดีนี้ จำเลยย่อมไม่ได้รับความคุ้มครองตามพระราชบัญญัติควบคุมค่าเช่า 2486 และไม่อาจยกเอาพระราชบัญญัติควบคุมค่าเช่า พ.ศ. 2489 มาใช้บังคับ เพราะเป็นกฎหมายที่ใช้ภายหลังที่จำเลยครอบครองอาคารมาอย่างละเมิด จึงพิพากษากลับให้ขับไล่
จำเลยฎีกา
ศาลฎีกาเห็นว่า การที่โจทก์ฟ้องขับไล่จำเลยออกจากอาคารการเช่าโดยอ้างเหตุว่า สัญญาเช่าสิ้นอายุ จำเลยต่อสู้ว่า จำเลยใช้เป็นที่อยู่อาศัย ได้รับความคุ้มครองตามพระราชบัญญัติควบคุมค่าเช่าฯลฯ ฝ่ายโจทก์เถียงว่า จำเลยใช้เป็นที่ทำการค้า เช่นนี้ คดีย่อมมีประเด็นที่คู่ความจะต้องนำสืบว่า เป็นที่อยู่อาศัยหรือทำการค้าแม้ในฟ้องโจทก์จะมิได้บรรยายว่าจำเลยได้ใช้สถานที่เช่าทำการค้าก็ดี เพราะโจทก์เป็นเจ้าของมีกรรมสิทธิ์ในอาคารที่เช่า ย่อมมีสิทธิฟ้องขับไล่ผู้เช่าได้ในเหตุปกติตามกฎหมายได้ เมื่อฝ่ายจำเลยอ้างว่าจำเลยมีสิทธิที่จะอยู่ในอาคารนั้นได้ด้วยบทกฎหมายพิเศษเป็นข้อยกเว้นอย่างใด ก็เกิดเป็นประเด็นที่จะต้องพิจารณาต่อไป
ส่วนในข้อเท็จจริงและข้อกฎหมาย เห็นตามศาลอุทธรณ์ว่า จำเลยมิได้ใช้สถานที่เช่า เป็นที่อยู่อาศัยเป็นส่วนใหญ่ จึงพิพากษายืน
