แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
โจทก์ขอฟ้องคดีอย่างคนอนาถาศาลไม่อนุญาตสั่งให้โจทก์นำเงินค่าธรรมเนียมมาชำระ แม้โจทก์จะไม่นำเงินมาชำระภายในกำหนด ต่อมาภายหลังโจทก์ก็ยังมีสิทธิที่จะนำคดีมาฟ้องร้องได้ภายในกำหนดอายุความ
การที่กรมรถไฟใช้รถจักรเก่าจูงลากรถจนเป็นเหตุให้เกิดไฟไหม้เสมอๆ โดยมิได้ป้องกันแต่อย่างใดนั้น กรมรถไฟจะอ้างความคุ้มครองจาก พระราชบัญญัติจัดการวางรถไฟและทางหลวง พ.ศ.2464มาตรา 48 ไม่ได้
ย่อยาว
คดี 16 สำนวนนี้ศาลรวมพิจารณาพิพากษาฟ้องโจทก์มีใจความสำคัญต้องกันว่า ระหว่างรถไฟแล่นอยู่ในเขตตำบลมหาชัย จำเลยที่ 3เป็นช่างกล จำเลยที่ 4 เป็นช่างไฟ ได้เร่งไฟและกำลังไอน้ำเป็นเหตุให้ลูกไฟและประกายไฟปลิวไปไหม้บ้านเรือนนายกิมเจ็ง แซ่แต้แล้วลุกลามไปไหม้บ้านโจทก์ ทั้งนี้เนื่องจากความประมาทเลินเล่ออย่างร้ายแรงของจำเลยที่ทราบดีแล้วว่าตัวรถจักรและเครื่องจักรชำรุดขาดสมรรถภาพที่จะใช้เดินรถ ก็หาได้หาทางป้องกันหรือแก้ไข จึงขอให้จำเลยร่วมกันรับผิด
จำเลยทั้งหมดให้การทำนองเดียวกันว่ามิได้ประมาท เพลิงมิได้เกิดจากลูกไฟและประกายไฟรถจักรจำเลยได้ป้องกันลูกไฟอย่างดีแล้วจำเลยได้รับความคุ้มครองจากพระราชบัญญัติจัดการวางรถไฟและทางหลวง พ.ศ. 2464 มาตรา 48, 135
ระหว่างพิจารณาจำเลยที่ 4 ถึงแก่กรรม โจทก์ทุกสำนวนได้ถอนคดีเป็นอันระงับไป
เฉพาะค่าเสียหายคงมีสืบพยานกัน 2 คดี นอกนั้นคู่ความยอมกันให้กำหนดว่ามีการเสียหายเพียงร้อยละ 43 ของที่ฟ้องเรียกมา
ศาลชั้นต้นวินิจฉัยข้อตัดฟ้องว่า (1) สำหรับคดีดำที่ 80/2490โจทก์เคยฟ้องอนาถามาครั้งหนึ่งแล้วศาลสั่งให้นำค่าธรรมเนียมมาเสียภายใน 7 วัน แต่โจทก์ก็ไม่ปฏิบัติตาม จึงไม่มีสิทธิฟ้องใหม่นั้น เห็นว่ากำหนดที่ศาลสั่งให้นำเงินค่าธรรมเนียมมาเสียนั้นไม่ใช่อายุความ โจทก์คดีนี้ย่อมนำคดีมาฟ้องใหม่ได้ภายในกำหนดอายุความ
(2) ฟ้องโจทก์บรรยายชัดแจ้งแล้ว
(3) เหตุเกิดวันที่ 4 สิงหาคม 2493 ยื่นฟ้องวันที่ 4 สิงหาคม 2494 ยังไม่ขาดอายุความตาม ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 158และเห็นว่าจำเลยไม่ได้รับความคุ้มครองตามพระราชบัญญัติ จัดวางการรถไฟและทางหลวง พ.ศ. 2464 มาตรา 48 พิพากษาให้จำเลยใช้ค่าเสียหายให้แก่โจทก์ทุกสำนวน
จำเลยอุทธรณ์ ศาลอุทธรณ์พิพากษากลับ
จำเลยฎีกา
ศาลฎีกาฟังข้อเท็จจริงว่าจำเลยได้ทำละเมิดเป็นเหตุให้โจทก์เสียหายจริงข้อตัดฟ้องและข้อกฎหมายต่าง ๆ ที่จำเลยยกขึ้นอ้างศาลชั้นต้นวินิจฉัยไว้ชอบแล้วพิพากษากลับให้บังคับคดีตามคำพิพากษาศาลชั้นต้น
