แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
เมื่อเจ้าหน้าที่ของกรมที่ดินได้ตรวจสอบเขตตามที่เจ้าของที่ดินหรือตัวแทนนำชี้และการออกโฉนดก็ได้ปฏิบัติตามระเบียบ เช่นนี้ย่อมเป็นการปฏิบัติหน้าที่ตามสมควรแล้วหากเขตเนื้อที่ในโฉนดไม่ถูกต้องจะถือว่าเป็นความผิดของเจ้าหน้าที่กรมที่ดินย่อมไม่ได้ผู้ซื้อที่ดินมีโฉนดมาโดยสุจริตและจดทะเบียนโดยถูกต้องตามกฎหมายแล้วไม่อาจได้กรรมสิทธิ์เพราะที่ดินเป็นสาธารณสมบัติของแผ่นดินเช่นนี้ไม่มีกฎหมายบัญญัติให้กรมที่ดินต้องรับผิด
อธิบดีกรมที่ดินมีอำนาจสั่งเพิกถอนโฉนดที่ไม่ถูกต้องได้ ไม่ว่าเป็นโฉนดที่ออกมาก่อนหรือภายหลังวันใช้ประมวลกฎหมายที่ดิน
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่า โจทก์ได้ซื้อที่ดินโฉนดที่ 3857, 3858, 3859 จังหวัดชลบุรี โดยมีค่าตอบแทนและจดทะเบียนสิทธิโดยสุจริต ต่อมาจำเลยได้มีคำสั่งที่ 5212/2503 ว่าเจ้าพนักงานได้ออกโฉนด 3 ราย นั้นทับที่ดินโฉนดที่ 3205 จึงให้เพิกถอนโฉนด 3857, 3858, 3859กับรายการการจดทะเบียนในที่ดินประเภทขายนั้นเสีย โจทก์เห็นว่าคำสั่งของจำเลยไม่ชอบ เพราะการออกโฉนดและโจทก์รับโอนโฉนดเป็นเวลาก่อนใช้ประมวลกฎหมายที่ดิน และว่าที่ดินของโจทก์มิได้ทับที่ดินโฉนดที่ 3205 ถ้าทับก็เป็นความผิดของเจ้าหน้าที่ของจำเลยซึ่งออกโฉนดด้วยความประมาทเลินเล่ออย่างร้ายแรง เป็นเหตุให้โจทก์เสียหาย ขอให้แสดงว่าคำสั่งที่ 5212/2503 เป็นโมฆะ และให้เพิกถอนเสีย ถ้าโจทก์ไม่อาจได้กรรมสิทธิ์ ก็ให้จำเลยใช้ค่าเสียหาย 300,000 บาท
จำเลยให้การว่า กรมที่ดินได้ดำเนินการสอบสวนและพิจารณาได้ความแน่ชัดว่า โฉนดที่ดินที่โจทก์ฟ้องทับที่ดินโฉนดที่ 3205 จึงมีคำสั่งเพิกถอนโฉนดทั้งสามนั้นเสีย อันเป็นคำสั่งที่ชอบด้วยกฎหมายและต่อสู้ว่าเจ้าหน้าที่ของจำเลยมิได้ประมาทเลินเล่อ
ศาลจังหวัดชลบุรีพิพากษายกฟ้องโจทก์
โจทก์อุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน
โจทก์ฎีกา
ฎีกาของโจทก์ข้อแรก ศาลฎีกาพิจารณาแล้วเห็นว่าศาลชั้นต้นและศาลอุทธรณ์ได้หยิบยกพยานเอกสารและพยานบุคคลขึ้นวินิจฉัยเห็นได้แจ่มแจ้งว่า ที่พิพาทอยู่ภายในเขตที่ดินโฉนดที่ 3205 ฎีกาของโจทก์ไม่มีข้อโต้แย้งอันจะทำให้เห็นเป็นอย่างอื่น ส่วนการสอบเขตที่ดินเจ้าหน้าที่ของจำเลยได้ตรวจสอบตามที่เจ้าของหรือตัวแทนของเจ้าของที่ดินนำชี้ ตลอดจนการออกโฉนดก้ได้ปฏิบัติตามระเบียบแบบแผน ย่อมเป็นการปฏิบัติหน้าที่ตามสมควรแล้ว จะถือว่าเป็นความผิดของพนักงานเจ้าหน้าที่ของจำเลยไม่ได้ 2. ประมวลกฎหมายที่ดิน มาตรา 61 ให้อำนาจอธิบดีกรมที่ดินที่จะสั่งให้เพิกถอนโฉนดที่ดินที่ออกโดยไม่ถูกต้องเสียได้ มาตรา 61 นี้ มิได้จำกัดอำนาจไว้ว่าให้สั่งเพิกถอนได้เฉพาะโฉนดที่ออกภายหลังใช้ประมวลกฎหมายที่ดินแล้ว ฉะนั้น อธิบดีกรมที่ดินย่อมมีอำนาจสั่งเพิกถอนโฉนดที่ไม่ถูกต้องได้ ไม่ว่าเป็นโฉนดที่ออกมาก่อนหรือภายหลังวันใช้ประมวลกฎหมายที่ดิน และกรณีเช่นนี้ไม่ใช่เป็นการสั่งย้อนหลังเพราะเป็นการสั่งและบังเกิดผลให้โฉนดถูกเพิกถอนตั้งแต่มีคำสั่งนั่นเอง
3. โจทก์ฎีกาว่า โจทก์ได้ซื้อมาโดยสุจริตและเสียค่าตอบแทนและจดทะเบียนโดยถูกต้องตามกฎหมาย เมื่อโจทก์ไม่อาจได้รับกรรมสิทธิ์เพราะที่ดินเป็นสาธารณสมบัติของแผ่นดิน จำเลยก็ต้องรับผิดชดใช้ค่าเสียหาย ศาลฎีกาเห็นว่า ไม่มีบทกฎหมายใดบัญญัติให้จำเลยต้องรับผิดในกรณีเช่นนี้ โจทก์เองก็ไม่ได้อ้างอิงว่าจำเลยจะต้องรับผิดตามบทกฎหมายใด
พิพากษายืน
