แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
โจทก์ฟ้องขอให้ลงโทษจำเลยที่ 1 ตามประมวลกฎหมายอาญาแล้วยังขอให้ลงโทษตามพระราชบัญญัติอาวุธปืนฯ อีกด้วยข้อเท็จจริงฟังเป็นยุติว่า จำเลยที่ 1 มีความผิดทั้งประมวลกฎหมายอาญาและพระราชบัญญัติอาวุธปืนฯ ศาลลงโทษจำเลยที่ 1 ตามพระราชบัญญัติอาวุธปืนฯ ตามคำขอของโจทก์แล้วเมื่อโจทก์ไม่ได้ขอให้ลงโทษตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 371 ด้วยศาลจะยกมาตราดังกล่าวมาปรับบทลงโทษไม่ได้เพราะมิใช่กรณีอ้างบทมาตราผิดแต่เป็นเรื่องที่โจทก์ไม่ได้ขอ ดังนั้น ที่ศาลชั้นต้นปรับบทลงโทษจำเลยที่ 1 ตามมาตรา 371 จึงเป็นการพิพากษาเกินคำขอ
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องขอให้ลงโทษจำเลยทั้งสองตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา 138, 140, 289, 376, 80, 91 พระราชบัญญัติอาวุธปืน วัตถุระเบิดดอกไม้เพลิง และสิ่งเทียมอาวุธปืน พ.ศ. 2490 มาตรา 8 ทวิ, 72 ทวิ คำสั่งของคณะปฏิรูปการปกครองแผ่นดิน ฉบับที่ 44 ลงวันที่ 21 ตุลาคม 2519 ข้อ 3, 7 ริบของกลาง
จำเลยทั้งสองให้การปฏิเสธ
ศาลชั้นต้นพิพากษาว่า จำเลยที่ 1 มีความผิดตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา 371 พระราชบัญญัติอาวุธปืน เครื่องกระสุนปืน วัตถุระเบิด ดอกไม้เพลิงและสิ่งเทียมอาวุธปืน พ.ศ. 2490 มาตรา 8 ทวิ, 72 ทวิ แก้ไขเพิ่มเติมโดยคำสั่งของคณะปฏิรูปการปกครองแผ่นดิน ฉบับที่ 44 ลงวันที่ 21 ตุลาคม 2519 ข้อ 3, 7 ลงโทษจำคุก อาวุธปืนมีทะเบียนไม่สมควรริบ คำขอข้อนี้และข้อหาอื่นให้ยกสำหรับจำเลยที่ 2 มีความผิดตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 138, 140,289, 80 เป็นกรรมเดียวผิดต่อกฎหมายหลายบท
โจทก์และจำเลยทั้งสองอุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์วินิจฉัยว่า ศาลชั้นต้นปรับบทลงโทษจำเลยที่ 1 ตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 371 ซึ่งตามฟ้องโจทก์ไม่มีคำขอ ให้ลงโทษนั้นเป็นการพิพากษาเกินคำขอ สมควรแก้ไขให้ถูกต้อง ส่วนจำเลยที่ 2 ข้อเท็จจริงฟังไม่ได้ว่ากระทำผิดตามฟ้อง พิพากษาแก้เป็นว่า ไม่ปรับบทความผิดจำเลยที่ 1 ตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 371 ให้ยกฟ้องโจทก์เฉพาะจำเลยที่ 2
โจทก์ฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า สำหรับจำเลยที่ 1 โจทก์ฎีกาว่า การที่ศาลชั้นต้นพิพากษาว่าจำเลยที่ 1 มีความผิดตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 371 โดยโจทก์ไม่ได้ขอนั้น หาเกินคำขอดังที่ศาลอุทธรณ์วินิจฉัยไม่ เพราะโจทก์ฟ้องขอให้ลงโทษจำเลยตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 138, 140, 289, 376, 80, 91 คงขาดแต่มาตรา 371 เท่านั้น เมื่อข้อเท็จจริงฟังเป็นยุติว่า จำเลยที่ 1 ได้กระทำผิดตามประมวลกฎหมายอาญา ที่โจทก์บรรยายในฟ้องแล้ว เพียงแต่อ้างบทมาตราไม่ครบถ้วน ศาลย่อมปรับบทลงโทษให้ครบถ้วนได้ การที่ศาลชั้นต้นปรับบทลงโทษตาม มาตรา 371 ด้วย จึงไม่เป็นการพิพากษาเกินคำขอนั้น ศาลฎีกาเห็นว่า นอกจากโจทก์จะขอให้ลงโทษจำเลยที่ 1 ตามประมวลกฎหมายอาญาแล้ว ยังขอให้ลงโทษตามพระราชบัญญัติอาวุธปืนฯ อีกด้วย ข้อเท็จจริงฟังเป็นยุติว่า จำเลยที่ 1มีความผิดทั้งประมวลกฎหมายอาญาและพระราชบัญญัติอาวุธปืนฯ ศาลพิพากษาลงโทษจำเลยที่ 1 ตามพระราชบัญญัติอาวุธปืนฯ ตามคำขอของโจทก์แล้ว เมื่อโจทก์ไม่ได้ขอให้ลงโทษตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 371 ด้วย ศาลจะยกมาตราดังกล่าวมาปรับบทลงโทษไม่ได้ เพราะมิใช่กรณีอ้างบทมาตราผิดแต่เป็นเรื่องที่โจทก์ไม่ได้ขอ ศาลชั้นต้นพิพากษาเกินคำขอดังที่ศาลอุทธรณ์วินิจฉัย
พิพากษายืน
