แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
โจทก์ได้รับใบสำคัญประจำตัวคนต่างด้าวมีชื่อว่า นายกีเหวี้ยน แต่โจทก์แจ้งต่อเจ้าพนักงานผู้จดทะเบียนสมรสว่าโจทก์ชื่อนายสง่า แสงจันทร์โดยมีเจตนาจะให้เจ้าพนักงานและบุคคลทั่วไปหลงผิดว่าโจทก์เป็นคนที่มีสัญชาติไทยอันเป็นการกระทำที่ไม่ชอบด้วยกฎหมาย ดังนี้โจทก์จะขอให้จำเลยซึ่งเป็นเจ้าพนักงานแก้ไขทะเบียนสมรสว่าโจทก์ชื่อนายกีเหวี้ยนย่อมเป็นการใช้สิทธิโดยไม่สุจริตตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 5 โจทก์จึงไม่มีอำนาจฟ้อง.
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่าเดิมโจทก์มีชื่อว่านายกี เหวี้ยนบิดามารดาคือนายตาด เหวี้ยนหรือตันและนางแท้ เหวี้ยนโจทก์มีหนังสือประจำตัวคนต่างด้าวเมื่อวันที่ 20 กุมภาพันธ์ 2493 โจทก์จดทะเบียนสมรสกับนางสาวเพียนหรือเพียรตันหรือตรั่นถิในการจดทะเบียนสมรสดังกล่าวโจทก์ต้องการมีชื่อและชื่อสกุลเป็นไทยว่านายสง่า แสงจันทร์จึงแจ้งชื่อและชื่อสกุลต่อเจ้าพนักงานผู้จดทะเบียนสมรสว่าโจทก์ชื่อนายสง่า แสงจันทร์ชื่อและชื่อสกุลของบิดาโจทก์ว่านายตาด ตันและแจ้งว่ามารดาโจทก์ชื่อนางแท้แสงจันทร์นับตั้งแต่จดทะเบียนสมรสแล้วโจทก์คงใช้ชื่อเดิมว่านายกี เหวี้ยนตลอดมาจำเลยที่ 1 ดำรงตำแหน่งปลัดอำเภอเมืองนครพนมทำหน้าที่ผู้ช่วยนายทะเบียนหรือกระทำการแทนนายทะเบียนอำเภอเมืองนครพนม จำเลยที่ 2 ดำรงตำแหน่งนายอำเภอเมืองนครพนมเป็นนายทะเบียนอำเภอเมืองนครพนมจำเลยทั้งสองมีอำนาจหน้าที่ตามกฎหมายเกี่ยวกับการจดทะเบียนราษฎร์และทะเบียนครอบครัวเมื่อวันที่ 27เมษายน 2525 โจทก์ประสงค์จะขอแก้ชื่อโจทก์ในทะเบียนสมรสให้ถูกต้องตามความจริง จึงยื่นคำร้องต่อจำเลยทั้งสองให้แก้ไขข้อความในทะเบียนสมรสดังกล่าวจำเลยทั้งสองไม่ยอมแก้ไขทะเบียนสมรสให้ตามความประสงค์ของโจทก์เป็นการละเมิดและโต้แย้งสิทธิอันควรมีควรได้ขอให้พิพากษาหรือมีคำสั่งแสดงว่าโจทก์เป็นคนเดียวกับนายสง่า แสงจันทร์ให้จำเลยทั้งสองและเจ้าพนักงานผู้เกี่ยวข้องแก้ชื่อและชื่อสกุลของโจทก์และบิดามารดาโจทก์ในทะเบียนสมรสให้ถูกต้องตามฟ้อง
จำเลยทั้งสองให้การว่าโจทก์มิได้เป็นบุคคลเดียวกับนายสง่าแสงจันทร์บิดามารดาโจทก์คือนายตาด เหวี้ยนและนางแท้ เหวี้ยนมิใช่นายตาด ตันและนางแท้ แสงจันทร์ดังที่ปรากฏในทะเบียนสมรส
โจทก์มิได้ขอแก้ชื่อและชื่อสกุลของตนและบิดามารดาตามระเบียบและกฎหมายจำเลยทั้งสองปฏิบัติหน้าที่ตามกฎหมายไม่เป็นการละเมิดโจทก์ไม่มีอำนาจฟ้องหากฟังว่าโจทก์เป็นผู้จดทะเบียนสมรสจริงตามสำเนาทะเบียนสมรสท้ายฟ้องโจทก์ก็ได้นำความเท็จมาแจ้งต่อนายทะเบียนเป็นความผิดตามประมวลกฎหมายอาญามาตรา 137 ที่โจทก์มาขอแก้ไขเป็นการใช้สิทธิทางศาลโดยไม่สุจริตตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์มาตรา 5 และเป็นการขอให้บังคับจำเลยทั้งสองให้แก้ทะเบียนสมรสที่เกิดขึ้นโดยไม่ชอบด้วยกฎหมายให้ถูกต้องตามกฎหมายซึ่งไม่อาจกระทำได้ขอให้ยกฟ้อง
ศาลชั้นต้นพิพากษาให้จำเลยทั้งสองในฐานะนายทะเบียนและผู้ช่วยนายทะเบียนอำเภอเมืองนครพนมจัดการแก้ไขชื่อและชื่อสกุลของโจทก์และของบิดามารดาโจทก์ในทะเบียนสมรสให้ถูกต้องต่อไป
จำเลยทั้งสองอุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์พิพากษากลับให้ยกฟ้อง
โจทก์ฎีกา
ศาลฎีกาฟังข้อเท็จจริงว่าโจทก์มีชื่อและชื่อสกุลจริงว่านายกี เหวี้ยนบิดามารดาโจทก์มีชื่อและชื่อสกุลจริงว่านายตาดเหวี้ยนและนางแท้ เหวี้ยนโจทก์และบิดาเข้ามาในราชอาณาจักรไทยเมื่อปีพ.ศ.2472 ทางราชการออกใบสำคัญประจำตัวคนต่างด้าวให้บิดามารดาโจทก์แล้วต่อมาวันที่ 20 กุมภาพันธ์ 2493 โจทก์กับนางสาวเพียน ตันจดทะเบียนสมรสกันตามเอกสารหมาย จ.6 โดยโจทก์แจ้งต่อเจ้าพนักงานจดทะเบียนสมรสว่าโจทก์ชื่อนายสง่า แสงจันทร์เกิดที่บ้านวัดป่าตำบลในเมืองอำเภอเมืองนครพนมบิดาโจทก์ชื่อนายตาดตันมารดาโจทก์ชื่อนางแท้ แสงจันทร์ต่อมาในปีเดียวกันโจทก์ได้รับใบสำคัญประจำตัวคนต่างด้าวมีชื่อว่านายกี เหวี้ยนและโจทก์ยังคงใช้ชื่อนี้ตลอดมาข้อที่โจทก์อ้างตามฟ้องว่าโจทก์แจ้งข้อความต่อเจ้าพนักงานผู้จดทะเบียนสมรสผิดไปจากความจริงเพราะโจทก์ไม่ได้รับการศึกษาโง่เขลาเบาปัญญารู้เท่าไม่ถึงการณ์ไม่รู้ระเบียบและกฎหมายโดยสำคัญผิดและโดยความมักง่ายนั้นเป็นข้ออ้างที่ขัดต่อเหตุผลเพราะขณะนั้นโจทก์บรรลุนิติภาวะและรู้ผิดชอบดีแล้วศาลฎีกาเชื่อว่าโจทก์แจ้งข้อความให้ผิดไปจากความจริงโดยมีเจตนาจะให้เจ้าพนักงานและบุคคลทั่วไปหลงผิดว่าโจทก์เป็นคนสัญชาติไทยอันเป็นการกระทำที่ไม่ชอบด้วยกฎหมายครั้นต่อมาเมื่อโจทก์มีเหตุขัดข้องที่เจ้าพนักงานทะเบียนสำมะโนครัวไม่รับจดทะเบียนย้ายบุตรโจทก์เข้าบ้านเลขที่1077 ตำบลในเมือง อำเภอเมืองนครพนมเนื่องจากความจริงปรากฏขึ้นว่าบุตรโจทก์มีบิดาชื่อนายกี เหวี้ยนมิได้มีบิดาชื่อนายสง่าแสงจันทร์โจทก์กลับจะขอให้จำเลยทั้งสองแก้ไขทะเบียนสมรสซึ่งเกิดขึ้นจากการที่โจทก์แจ้งข้อความอันไม่เป็นความจริงเสียใหม่ย่อมเป็นการใช้สิทธิโดยไม่สุจริตโจทก์จึงไม่มีอำนาจฟ้องตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์มาตรา 5
พิพากษายืน.
