แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
หนังสือกระทรวงมหาดไทย เรื่อง แนวทางปฏิบัติเกี่ยวกับความรับผิดในทางแพ่งของเทศบาล สุขาภิบาล และเมืองพัทยา เป็นเรื่องที่กระทรวงมหาดไทยได้กำหนดหลักเกณฑ์เกี่ยวกับความรับผิดในทางแพ่งเพื่อให้เทศบาลสุขาภิบาลและเมืองพัทยาถือเป็นแนวปฏิบัติเท่านั้นมิใช่กฎหมาย ดังนั้น จะถือว่าผู้บังคับบัญชาทุกชั้นจะต้องร่วมรับผิดเมื่อผู้ใต้บังคับบัญชากระทำทุจริตโดยเด็ดขาดไม่ได้ จะต้องรับผิดเมื่อกระทำโดยจงใจหรือประมาทเลินเล่อเท่านั้น
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่า จำเลยซึ่งเคยดำรงตำแหน่งรองปลัดและรักษาการในตำแหน่งปลัดเทศบาลโจทก์ จำเลยในฐานะผู้บังคับบัญชาของพนักงานจะต้องรับผิดทางแพ่งร่วมกับผู้บังคับบัญชาทุกระดับตามหนังสือกระทรวงมหาดไทยที่ มท 0407/ว 569 ลงวันที่ 25 เมษายน 2532เรื่องแนวทางปฏิบัติเกี่ยวกับความรับผิดในทางแพ่งของเทศบาลสุขาภิบาลและเมืองพัทยา เมื่อต้นเดือนตุลาคม 2528 ถึงวันที่ 13กรกฎาคม 2530 มีการทุจริตที่การเงินฝ่ายการประปา และจำเลยทำสัญญารับสภาพหนี้ต่อโจทก์แล้วผิดนัด ขอให้บังคับจำเลยชำระเงินจำนวน 1,016.47 บาท พร้อมดอกเบี้ยนับแต่วันฟ้อง
จำเลยให้การว่า จำเลยลงชื่อรับสภาพหนี้ด้วยความสำคัญผิดจำเลยไม่ได้เป็นผู้กระทำผิด ขอให้ยกฟ้อง
ศาลชั้นต้นพิพากษายกฟ้อง
โจทก์อุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์พิพากษากลับให้จำเลยชำระเงินจำนวน 1,016.47 บาทพร้อมด้วยดอกเบี้ย
จำเลยฎีกา
ศาลฎีกาฟังข้อเท็จจริงว่า เจ้าหน้าที่การเงินฝ่ายการประปาของโจทก์เป็นผู้ทุจริตเงินค่าน้ำประปา จำเลยไม่มีส่วนร่วมหรือปฏิบัติหน้าที่บกพร่องจนเกิดการทุจริตขึ้น
วินิจฉัยในปัญหาข้อกฎหมายว่า หนังสือกระทรวงมหาดไทยที่มท 0407/ว 569 ลงวันที่ 25 เมษายน 2532 เรื่องแนวทางปฏิบัติเกี่ยวกับความรับผิดในทางแพ่งของเทศบาล สุขาภิบาลและเมืองพัทยาข้อ 1.4 ซึ่งกำหนดว่า “ในกรณีทุจริต ให้พิจารณาว่าผู้บังคับบัญชาชั้นเหนือควบคุมเจ้าหน้าที่ที่กระทำทุจริตนั้นทุกชั้น รวมทั้งหัวหน้าฝ่ายบริหารของหน่วยการบริหารราชการส่วนท้องถิ่นเป็นผู้รับผิดในทางแพ่งนอกเหนือไปจากผู้รับผิดทางแพ่งตามระเบียบรายอื่นด้วย” นั้นเป็นเรื่องที่กระทรวงมหาดไทยได้กำหนดหลักเกณฑ์เกี่ยวกับความรับผิดในทางแพ่งเพื่อให้เทศบาล สุขาภิบาล และเมืองพัทยาถือเป็นแนวปฏิบัติเท่านั้น หนังสือดังกล่าวมิใช่กฎหมาย ดังนั้นจะถือว่าผู้บังคับบัญชาทุกชั้นจะต้องร่วมรับผิดเมื่อผู้ใต้บังคับบัญชากระทำทุจริตโดยเด็ดขาดไม่ได้ เมื่อข้อเท็จจริงฟังได้แล้วว่าจำเลยไม่มีส่วนร่วมในการทุจริตหรือปฏิบัติหน้าที่บกพร่องจนเกิดการทุจริตขึ้น จำเลยจึงไม่ต้องร่วมรับผิดหนังสือรับสภาพหนี้จึงปราศจากหนี้ที่จะรับสภาพและไม่มีผลบังคับแก่กัน
พิพากษากลับ ให้ยกฟ้องโจทก์
