แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
จำเลยยื่นคำร้องขอให้เพิกถอนกระบวนพิจารณาที่ผิดระเบียบอ้างว่าจำเลยมิได้ลงชื่อแต่งตั้งให้ ว. เป็นทนายความของจำเลยแต่ ว. ได้รับสำเนาคำฟ้องโจทก์ทำคำให้การแก้คดีและดำเนินกระบวนพิจารณาในฐานะทนายความของจำเลยตลอดมาเป็นเหตุให้ศาลชั้นต้นหลงผิดดำเนินกระบวนพิจารณาต่อไปจนกระทั่งมีคำพิพากษาตามยอมให้จำเลยชดใช้เงินแก่โจทก์โดยจำเลยมิได้ยินยอมด้วยนั้นหากข้อเท็จจริงเป็นดังคำร้องของจำเลยกระบวนพิจารณาของศาลชั้นต้นย่อมเป็นการไม่ชอบเพราะเท่ากับไม่มีการส่งหมายเรียกและสำเนาคำฟ้องให้แก่จำเลยเพื่อแก้คดีและหากจำเลยต้องผูกพันถูกบังคับตามคำพิพากษาตามยอมดังกล่าวโดยไม่อาจร้องขอให้เพิกถอนกระบวนพิจารณาที่ผิดระเบียบได้จำเลยย่อมได้รับความเสียหายและไม่ได้รับความยุติธรรมจำเลยจึงมีสิทธิยื่นคำร้องขอต่อศาลชั้นต้นให้เพิกถอนกระบวนพิจารณาที่ผิดระเบียบได้
ย่อยาว
คดี สืบเนื่อง จาก โจทก์ ฟ้อง เรียกเงิน ตามเช็ค จาก จำเลย หลังจาก นั้นจำเลย แต่งทนาย ความ และ ขอรับ สำเนา คำฟ้อง จาก ศาล โดย ไม่ต้อง ให้โจทก์ นำ ส่ง ต่อมา โจทก์ จำเลย ทำ สัญญา ประนีประนอม ยอมความ ผ่อนชำระ หนี้แก่ โจทก์ ศาลชั้นต้น พิพากษา ตามยอม เสร็จ ไป แล้ว ปรากฏว่า จำเลย ผิดนัดโจทก์ จึง ขอให้ ศาลชั้นต้น ออกหมาย บังคับคดี ระหว่าง การ บังคับคดีจำเลย ยื่น คำร้องขอ ให้ เพิกถอน กระบวนพิจารณา ที่ ผิดระเบียบ อ้างว่าจำเลย ไม่เคย แต่งทนาย ความ เพื่อ ให้ รับ หมายเรียก สำเนา คำฟ้องและ ทำ ยอม กับ โจทก์ นอกจาก นี้ จำเลย ยัง ได้ ยื่น คำร้องขอ ให้ งดการ บังคับคดี คือ งด การ จ่ายเงิน แก่ บรรดา เจ้าหนี้ ไว้ ชั่วคราว ก่อน
ศาลชั้นต้น มี คำสั่ง ใน รายงาน กระบวนพิจารณา ลงวันที่ 2 มีนาคม2536 โดย วินิจฉัย ว่า ยัง ฟัง เป็น ยุติ ไม่ได้ ว่า ทนายความ จำเลย ปลอมลายมือชื่อ ของ จำเลย ลง ใน ใบแต่งทนายความ หาก จำเลย ยัง ติดใจ ก็ จะ ต้องไป ว่ากล่าว เป็น อีก คดี หนึ่ง ใบแต่งทนายความ ระบุ ว่า จำเลย ยอม ให้ทนายความ มีอำนาจ ทำ สัญญา ประนีประนอม ยอมความ ได้ กระบวนพิจารณาจึง ไม่ผิด ระเบียบ ไม่จำต้อง สืบพยาน ใน ชั้น ไต่สวน คำร้อง และ มี คำสั่งให้ยก คำร้องของ จำเลย
จำเลย อุทธรณ์ ว่า เมื่อ จำเลย อ้างว่า ทนายความ จำเลย ปลอมใบแต่งทนายความ ไม่มี อำนาจ กระทำ แทน จำเลย เช่นนี้ ศาล ควร จะ ต้องไต่สวน เสีย ก่อน แล้ว จึง จะ วินิจฉัย ตาม พยานหลักฐาน ขอให้ เพิกถอนกระบวนพิจารณา และ ดำเนิน กระบวนพิจารณา ต่อไป ใหม่ พร้อม ให้ งดการ บังคับคดี ไว้ ก่อน
ศาลอุทธรณ์ พิพากษายืน
จำเลย ฎีกา
ศาลฎีกา ตรวจ สำนวน ประชุม ปรึกษา แล้ว เห็นว่า หาก ข้อเท็จจริงเป็น ดัง คำร้องของ จำเลย ตาม ที่ อ้าง กระบวนพิจารณา ของ ศาลชั้นต้นย่อม เป็น การ ไม่ชอบ เพราะ เท่ากับ ไม่มี การ ส่งหมาย เรียก และ สำเนา คำฟ้องให้ แก่ จำเลย เพื่อ แก้ คดี ตาม ที่ ประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่งมาตรา 173 บัญญัติ ไว้ และ การ ที่ จำเลย มิได้ ลงชื่อ แต่งตั้ง ให้นาย วิญญา ศรีเอี่ยม เป็น ทนายความ ของ จำเลย แล้ว ว่า นาย วิญญา ได้ ทำการ รับ สำเนา คำฟ้อง โจทก์ ทำ คำให้การ แก้ คดี และ ดำเนิน กระบวนพิจารณาใน ฐานะ ทนายความ ของ จำเลย ตลอดมา เป็นเหตุ ให้ ศาลชั้นต้น หลงผิดดำเนิน กระบวนพิจารณา ไป จน กระทั่ง ได้ มี คำพิพากษา ตามยอม ให้ จำเลยชดใช้ เงิน โจทก์ โดย จำเลย มิได้ ยินยอม ด้วย นั้น หาก จำเลย ต้อง ผูกพันถูก บังคับ ตาม คำพิพากษา ตามยอม ดังกล่าว โดย ไม่อาจ ร้องขอ ให้ เพิกถอนกระบวนพิจารณา ที่ ผิดระเบียบ ได้ นั้น ย่อม เห็น ได้ว่า จำเลย ได้รับความเสียหาย และ ไม่ได้ รับ ความยุติธรรม จำเลย ซึ่ง ได้รับ ความเสียหายจึง ชอบ ที่ จะ ยื่น คำร้องขอ ต่อ ศาลชั้นต้น ให้ เพิกถอน การ พิจารณา ที่ศาลชั้นต้น ดำเนิน ไป โดย ผิดระเบียบ ตาม ประมวล กฎหมาย วิธีพิจารณาความ แพ่ง มาตรา 27 วรรคแรก ได้ จาก เหตุ ดังกล่าว การ ที่ ศาลชั้นต้นมี คำสั่ง ยกคำร้อง ขอให้ เพิกถอน กระบวนพิจารณา ของ จำเลย โดย ไม่ทำ การไต่สวน ก่อน โดย อ้าง เหตุ ว่า เหตุ ที่ จำเลย อ้าง ใน เรื่อง ทนายความปลอม ลายมือชื่อ จำเลย ใน ใบแต่งทนายความ ยัง ฟัง เป็น ยุติ ไม่ได้ หาก จำเลยยัง ติดใจ ก็ ให้ จำเลย ไป ว่ากล่าว เป็น อีก คดี หนึ่ง ต่างหาก ส่วน ศาลอุทธรณ์ได้ วินิจฉัย เกี่ยวกับ ลายมือชื่อ ของ จำเลย ว่า ไม่ ปลอม และ ได้ พิพากษายืนตาม ศาลชั้นต้น ทั้ง ๆ ที่ ศาลชั้นต้น ยัง ไม่ ดำเนินการ ไต่สวน ตาม คำร้องของ จำเลย แต่ ประการใด เลย นั้น ไม่ต้อง ด้วย ความเห็น ศาลฎีกา เพราะจำเลย มีสิทธิ ยื่น คำร้องขอ ให้ ศาลชั้นต้น มี คำสั่ง ให้ เพิกถอนกระบวนพิจารณา ที่ ผิดระเบียบ ดัง ที่ กฎหมาย วิธีพิจารณา ความ แพ่งดังกล่าว ข้างต้น ได้ ที่ ศาลอุทธรณ์ พิพากษา มา นั้น ศาลฎีกา ไม่เห็น พ้องด้วย ฎีกา จำเลย ฟังขึ้น
พิพากษากลับ ให้ ศาลชั้นต้น รับคำ ร้องของ จำเลย ไว้ แล้ว ดำเนินการไต่สวน พิจารณา สั่ง ตาม รูปคดี ต่อไป
