แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
จำเลยอาจคาดหมายล่วงหน้าได้ว่าโจทก์ไม่อาจดำเนินการผลิตสินค้าให้แก่จำเลยได้ทันกำหนดเวลาที่ได้ตกลงกันไว้ จำเลยชอบที่จะเลิกสัญญาเสียได้ มิพักต้องรอคอยให้ถึงเวลากำหนดส่งมอบ ตาม ป.พ.พ. มาตรา 593 ศาลจึงชอบที่จะกำหนดค่าเสียหายจากค่าใช้จ่ายส่วนที่เพิ่มขึ้นในการที่จำเลยว่าจ้างบุคคลอื่นผลิตสินค้าได้
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องขอให้บังคับจำเลยชำระเงินจำนวน 1,336,946.40 บาท พร้อมดอกเบี้ยอัตราร้อยละ 7.5 ต่อปี นับถัดจากวันฟ้องเป็นต้นไปจนกว่าจะชำระเสร็จ
จำเลยให้การขอให้ยกฟ้อง และฟ้องแย้งขอให้บังคับโจทก์ชำระค่าเสียหายเป็นเงินจำนวน 484,174.83 บาท พร้อมดอกเบี้ยอัตราร้อยละ 7.5 ต่อปี ของต้นเงินจำนวน 463,810 บาท นับแต่วันที่ยื่นฟ้องแย้งไปจนกว่าจะชำระเสร็จ
โจทก์ให้การแก้ฟ้องแย้งขอให้ยกฟ้องแย้ง
ศาลชั้นต้นพิพากษาให้จำเลยชำระเงินจำนวน 556,661.80 บาท พร้อมดอกเบี้ยอัตราร้อยละ 7.5 ต่อปี ของต้นเงินดังกล่าว นับแต่วันฟ้อง (ฟ้องวันที่ 27 มิถุนายน 2546) เป็นต้นไปจนกว่าจะชำระเสร็จแก่โจทก์ ค่าฤชาธรรมเนียมให้เป็นพับ คำขออื่นนอกจากนี้ให้ยก
โจทก์อุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์พิพากษาแก้เป็นว่า ให้จำเลยชำระเงินจำนวน 1,084,561 บาท พร้อมดอกเบี้ยอัตราร้อยละ 7.5 ต่อปี ของต้นเงินดังกล่าวนับแต่วันฟ้อง (วันที่ 27 มิถุนายน 2546) เป็นต้นไปจนกว่าจะชำระเสร็จแก่โจทก์ ค่าฤชาธรรมเนียมในชั้นอุทธรณ์ให้เป็นพับ นอกจากที่แก้ให้เป็นไปตามคำพิพากษาศาลชั้นต้น
โจทก์ฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า จำเลยได้สั่งสินค้าตุ๊กตาช้างบนฐานโยกเยกกับโจทก์จำนวน 89,200 ตัว ต่อมาจำเลยแจ้งยกเลิกเนื่องจากจำเลยไม่มั่นใจว่าโจทก์จะส่งสินค้าได้ตามกำหนด แล้วจำเลยเปลี่ยนเป็นสั่งซื้อวัตถุดิบที่จะนำมาผลิตเป็นฐานตุ๊กตาช้างแทน เห็นว่า แม้ว่าตามใบเสนอราคาของโจทก์จะยังไม่มีการลงชื่อในช่องผู้สั่งซื้อก็ตาม แต่ตามเอกสารพร้อมคำแปลมีข้อความระบุว่าจำเลยยืนยันใการสั่งซื้อตุ๊กตาช้างโยกเยกกับโจทก์ จึงสอดคล้องกับข้อเท็จจริงที่รับฟังได้ว่า จำเลยได้ว่าจ้างโจทก์ให้ผลิตตุ๊กตาช้าง 2 รายการ คือตุ๊กตาช้างสวมชุดเอี๊ยมและตุ๊กตาช้างบนฐานโยกเยก ซึ่งถือว่าเป็นสัญญาจ้างทำของโดยมีรายละเอียดข้อผูกพันตามสัญญาหลักที่ระบุว่ากำหนดเวลาเป็นสาระสำคัญของสัญญา ดังนั้น เมื่อโจทก์ผิดนัดโดยไม่สามารถส่งสินค้าตุ๊กตาช้างสวมชุดเอี๊ยมได้ทันภายในกำหนดจนจำเลยบอกเลิกสัญญาในส่วนตุ๊กตาช้างสวมชุดเอี๊ยมแล้ว เมื่อจำเลยอาจคาดหมายล่วงหน้าได้ว่าโจทก์ไม่อาจดำเนินการผลิตตุ๊กตาช้างบนฐานโยกเยกให้แก่จำเลยได้ทันกำหนดเวลาที่ได้ตกลงกันไว้ จำเลยชอบที่จะเลิกสัญญาเสียได้ มิพักต้องรอคอยให้ถึงเวลากำหนดส่งมอบ ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 593 ศาลอุทธรณ์จึงชอบที่จะกำหนดค่าเสียหายจากค่าใช้จ่ายส่วนที่เพิ่มขึ้นในการที่จำเลยว่าจ้างบุคคลอื่นผลิตตุ๊กตาช้างบนฐานโยกเยก และที่ศาลอุทธรณ์กำหนดให้เฉพาะค่าเสียหายที่จำเลยต้องจ่ายเพิ่มขึ้นเป็นเงิน 102,000 บาท นั้น นับว่าเหมาะสมแล้ว ส่วนกรณีที่จำเลยสั่งซื้อวัตถุดิบจากโจทก์เพื่อนำไปให้บริษัทอินเทล ช้อยส์ จำกัด ผลิตฐานตุ๊กตาช้างบนฐานครึ่งวงกลมนั้น เห็นว่า เป็นเหตุการณ์หลังจากจำเลยบอกเลิกสัญญาจ้างทำตุ๊กตาช้างบนฐานโยกเยกกับโจทก์แล้วจึงเป็นคนละส่วนกัน ความรับผิดของโจทก์ในค่าเสียหายดังกล่าวจึงเป็นไปตามสัญญาจ้างทำของ มิใช่ตามสัญญาซื้อขายวัตถุดิบดังที่โจทก์อ้างมาแต่อย่างใด โจทก์จึงต้องใช้ค่าเสียหายแก่จำเลยตามฟ้องแย้ง สำหรับตุ๊กตาช้างสวมชุดเอี๊ยมเป็นเงิน 110,000 บาท และสำหรับตุ๊กตาช้างบนฐานโยกเยกเป็นเงิน 102,000 บาท รวมเป็นเงิน 212,000 บาท ศาลอุทธรณ์พิพากษาชอบแล้ว ฎีกาของโจทก์ฟังไม่ขึ้น
พิพากษายืน ค่าฤชาธรรมเนียมชั้นฎีกาให้เป็นพับ
