แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
ผู้ร้องเป็นบุคคลภายนอกได้รับโอนสิทธิเรียกร้องจากจำเลยเกี่ยวกับเงินค่าก่อสร้างที่จำเลยมีสิทธิจะได้รับจากการท่าอากาศยานแห่งประเทศไทยโดยชอบก่อนศาลชั้นต้นจะมีคำสั่งอายัดเงินดังกล่าวไว้ชั่วคราวก่อนมีคำพิพากษา ย่อมถือว่าผู้ร้องเป็นบุคคลภายนอกผู้จะต้องเสียหายเพราะคำสั่งอายัดนั้น ผู้ร้องย่อมมีสิทธิยื่นคำร้องขอให้ศาลเพิกถอนคำสั่งนั้นได้ ตาม ป.วิ.พ. มาตรา 261 วรรคหนึ่ง และเป็นกรณีโต้แย้งระหว่างโจทก์กับผู้ร้องในปัญหาที่ว่าจะอายัดเงินดังกล่าวได้หรือไม่ เพียงใด เป็นคดีไม่มีทุนทรัพย์
ย่อยาว
คดีสืบเนื่องมาจากโจทก์ฟ้องขอให้บังคับจำเลยชำระค่าว่าจ้างโจทก์ก่อสร้างโครงการขยายลานจอดรถยนต์ และปรับปรุงระบบไฟฟ้าแรงสูงและสายสื่อสาร ณ ท่าอากาศยานภูเก็ต จำนวนเงิน ๑๗,๒๐๔,๗๙๔.๕๐ บาท พร้อมดอกเบี้ยในอัตราร้อยละ ๗.๕ ต่อปี นับแต่วันฟ้องจนกว่าจะชำระเสร็จแก่โจทก์ และในวันยื่นฟ้อง โจทก์ยื่นคำร้องขอคุ้มครองชั่วคราวก่อนพิพากษาในกรณีมีเหตุฉุกเฉิน โดยขอให้ศาลชั้นต้นมีคำสั่งอายัดเงินค่าก่อสร้างที่จำเลยมีสิทธิจะได้รับจากการท่าอากาศยานแห่งประเทศไทยในงวดงานที่ ๓ และที่ ๔ จำนวน ๑๗,๒๕๓,๘๗๙.๒๓ บาท ศาลชั้นต้นไต่สวนคำร้องแล้ว มีคำสั่งอายัดเงินค่าก่อสร้างที่จำเลยมีสิทธิได้รับจากการท่าอากาศยานแห่งประเทศไทย ตามจำนวนเงินดังกล่าวมาไว้ที่ศาลชั้นต้นเป็นการชั่วคราวก่อนพิพากษาโดยให้โจทก์วางเงินประกัน ๑๐๐,๐๐๐ บาท
จำเลยยื่นคำร้องขอให้เพิกถอนคำสั่งอายัด
ศาลชั้นต้นไต่สวนแล้ว มีคำสั่งให้ยกคำร้อง ค่าคำร้องให้เป็นพับ
จำเลยอุทธรณ์คำสั่ง
ผู้ร้องยื่นคำร้องว่า จำเลยได้ทำสัญญาโอนสิทธิเรียกร้องเงินค่าก่อสร้างที่ศาลชั้นต้นมีคำสั่งอายัดดังกล่าวให้แก่ผู้ร้องแล้ว ผู้ร้องและจำเลยได้ทำหนังสือบอกกล่าวการโอนสิทธิเรียกร้องและได้รับความยินยอมจากการท่าอากาศยานแห่งประเทศไทยแล้ว ขอให้ศาลชั้นต้นเพิกถอนคำสั่งอายัดเงินดังกล่าว
ศาลชั้นต้นไต่สวนพยานผู้ร้องแล้วเห็นว่า จำเลยโอนสิทธิเรียกร้องจำนวนเงินดังกล่าวให้แก่ผู้ร้องก่อนศาลชั้นต้นมีคำสั่งอายัดชั่วคราวจริง จึงมีคำสั่งเพิกถอนคำสั่งอายัดเดิม ให้คืนเงินจำนวน ๑๖,๔๖๖,๘๐๔.๐๒ บาท ให้แก่การท่าอากาศยานแห่งประเทศไทย และคืนเงินประกัน ๑๐๐,๐๐๐ บาท แก่โจทก์ด้วย
โจทก์ยื่นคำร้องว่า การที่ศาลชั้นต้นสั่งให้คืนเงินแก่การท่าอากาศยานแห่งประเทศไทย หากจำเลยรับเงินดังกล่าวไปย่อมทำให้โจทก์เสียหาย ขอให้ศาลชั้นต้นงดคืนเงินให้แก่การท่าอากาศยานแห่งประเทศไทย พร้อมทั้งยื่นอุทธรณ์คำสั่ง
ศาลชั้นต้นมีคำสั่งให้ระงับการส่งเงินคืนการท่าอากาศยานแห่งประเทศไทยไว้ชั่วคราวจนกว่าศาลอุทธรณ์ภาค ๘ จะมีคำสั่ง
ผู้ร้องยื่นคำร้องคัดค้าน และต่อมายื่นคำร้องขอรับเงินดังกล่าวจากศาลชั้นต้นไปเก็บรักษาไว้เองจนกว่าศาลจะมีคำสั่งให้คืนแก่ศาล
ศาลชั้นต้นมีคำสั่งคืนเงินให้แก่การท่าอากาศยานแห่งประเทศไทย เพื่อส่งมอบให้แก่ผู้ร้อง
โจทก์ยื่นคำร้องคัดค้าน ขอให้ศาลชั้นต้นเพิกถอนคำสั่งดังกล่าว โดยให้รอคำสั่งศาลอุทธรณ์ภาค ๘
ศาลชั้นต้นพิจารณาคำร้องของโจทก์แล้ว มีคำสั่งให้ยกคำร้อง
โจทก์อุทธรณ์คำสั่ง
ศาลอุทธรณ์ภาค ๘ มีคำพิพากษาลงวันที่ ๒๘ ธันวาคม ๒๕๔๓ รวม ๓ ฉบับ
ฉบับแรกศาลอุทธรณ์ภาค ๘ พิพากษายกอุทธรณ์คำสั่งของจำเลย คืนค่าขึ้นศาลชั้นอุทธรณ์ทั้งหมดให้แก่จำเลย ค่าฤชาธรรมเนียมชั้นอุทธรณ์นอกจากนี้เป็นพับ
ฉบับที่สองศาลอุทธรณ์ภาค ๘ วินิจฉัยอุทธรณ์ของโจทก์ ๒ ประการคือ ประการแรกไม่รับวินิจฉัยอุทธรณ์ของโจทก์เรื่องที่ศาลชั้นต้นไม่ได้กำหนดให้โจทก์สืบพยาน ประการที่สองวินิจฉัยว่าคำสั่งศาลชั้นต้นที่อนุญาตตามคำร้องของผู้ร้องที่ขอเพิกถอนการอายัดเงินดังกล่าวไว้ก่อนพิพากษาได้ตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง มาตรา ๒๖๑ วรรคหนึ่ง นั้นชอบแล้ว พิพากษายืน ค่าฤชาธรรมเนียมชั้นอุทธรณ์ให้เป็นพับ
ฉบับที่สามศาลอุทธรณ์ภาค ๘ พิพากษาแก้เป็นว่า ให้คืนเงินจำนวน ๑๖,๔๖๖,๘๐๔.๐๒ บาท (ที่การท่าอากาศยานแห่งประเทศไทยส่งให้แก่ศาลชั้นต้น) แก่การท่าอากาศยานแห่งประเทศไทย ค่าฤชาธรรมเนียมชั้นอุทธรณ์ให้เป็นพับ
โจทก์ฎีการวม ๒ ฉบับ
ศาลฎีกาวินิจฉัยแล้ว เห็นว่า ประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง มาตรา ๒๖๑ วรรคหนึ่ง บัญญัติว่า “จำเลยหรือบุคคลภายนอกซึ่งได้รับหมายยึด หมายอายัด หรือคำสั่ง
หรือจะต้องเสียหายเพราะหมายยึด หมายอายัด หรือคำสั่งดังกล่าว อาจมีคำขอต่อศาลให้ถอนหมาย เพิกถอนคำสั่ง
ให้นำมาตรา ๒๘๘ หรือมาตรา ๓๑๒ แล้วแต่กรณี มาใช้บังคับโดยอนุโลม” ฉะนั้นผู้ร้องซึ่งเป็นบุคคลภายนอกได้รับโอนสิทธิเรียกร้องจากจำเลยเกี่ยวกับเงินค่าก่อสร้างที่จำเลยมีสิทธิจะได้รับจากการท่าอากาศยานแห่งประเทศไทยโดยชอบก่อนศาลชั้นต้นจะมีคำสั่งอายัดเงินดังกล่าวไว้ชั่วคราวก่อนมีคำพิพากษาย่อมถือว่าผู้ร้องเป็นบุคคลภายนอกผู้จะต้องเสียหายเพราะคำสั่งอายัดนั้น ผู้ร้องย่อมมีสิทธิยื่นคำร้องขอให้ศาลเพิกถอนคำสั่งนั้นได้ตามบทบัญญัติกฎหมายดังกล่าว และเป็นกรณีโต้แย้งระหว่างโจทก์กับผู้ร้องในปัญหาที่ว่าจะอายัดเงินดังกล่าวได้หรือไม่ เพียงใด เป็นคดีไม่มีทุนทรัพย์ หาใช่เป็นคดีมีทุนทรัพย์ดังที่โจทก์ฎีกาไม่ นอกจากนี้ตามคำร้องขอให้ยกเลิกคำสั่งอายัดชั่วคราวของผู้ร้องลงวันที่ ๑๐ กุมภาพันธ์ ๒๕๔๓ ศาลชั้นต้นมีคำสั่งให้รับคำร้อง สำเนาให้โจทก์และจำเลย นัดไต่สวนและมีการไต่สวนพยานผู้ร้อง โจทก์ได้รับสำเนาคำร้องของผู้ร้องแล้วไม่คัดค้านว่าการไต่สวนไม่ชอบอย่างไร อีกทั้งทนายความโจทก์ก็ซักค้านพยานผู้ร้องด้วย ย่อมถือได้ว่าศาลชั้นต้นได้ดำเนินกระบวนพิจารณาคดีของผู้ร้องโดยนำประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง มาตรา ๓๑๒ มาใช้บังคับโดยอนุโลมแล้วตามประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่ง มาตรา ๒๖๑ วรรคหนึ่ง จึงเห็นว่าการดำเนินกระบวนพิจารณาคดีของผู้ร้องชอบด้วยกฎหมาย ฉะนั้นคำสั่งของศาลชั้นต้นที่สั่งให้เพิกถอนคำสั่งอายัดเงินตามคำร้องของผู้ร้องจึงชอบแล้ว มีผลเท่ากับไม่มีการอายัดเงิน ศาลชั้นต้นจึงต้องคืนเงินที่อายัดให้แก่การท่าอากาศยานแห่งประเทศไทย ซึ่งเป็นบุคคลภายนอกที่ต้องคำสั่งอายัด ศาลอุทธรณ์ภาค ๘ พิพากษามาชอบแล้วทั้งสองฉบับ ฎีกาของโจทก์ทั้งสองฉบับฟังไม่ขึ้น ส่วนฎีกาของโจทก์ในประเด็นอื่นไม่ทำให้ผลแห่งคดีเปลี่ยนแปลงไป จึงไม่เป็นสาระแก่คดีอันควรได้รับการวินิจฉัย
พิพากษายืน ค่าฤชาธรรมเนียมในศาลชั้นต้นและศาลฎีกาให้เป็นพับ.
