แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
ประกาศของคณะปฏิวัติ ฉบับที่ 295 ข้อ 67 กำหนดเกี่ยวกับการชำระค่าทดแทนการเวนคืนที่ดินกรณีเจ้าของที่ดินไม่ยอมรับราคาที่เจ้าหน้าที่เวนคืนของจำเลยเสนอไว้ว่าให้นำเงินไปวางต่อศาล เมื่อปรากฏว่าเจ้าหน้าที่เวนคืนของจำเลยมิได้นำเงินดังกล่าวไปวางต่อศาล และการที่เจ้าของที่ดินไม่ยอมรับราคาที่เสนอก็เพราะเห็นว่าเป็นราคาที่ไม่เป็นธรรมอันเป็นมูลเหตุอันจะอ้างกฎหมายได้ซึ่งถือไม่ได้ว่าเจ้าของที่ดินตกเป็นผู้ผิดนัดตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 237 ดังนั้น จำเลยจึงต้องเสียดอกเบี้ยในต้นเงินค่าทดแทนแก่โจทก์ นับแต่วันที่เข้าครอบครองที่ดินของโจทก์ ตามมาตรา 224
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่า จำเลยสร้างทางหลวงสายสะพานข้ามแม่น้ำปิงผ่านที่ดินของโจทก์ ๒ ไร่ ๑๐ ตารางวา ได้กำหนดจะชดใช้ราคาที่ดินให้โจทก์ไร่ละ ๑๙๒,๐๐๐ บาท ซึ่งเป็นราคาที่ไม่เป็นธรรม เพราะที่ดินของโจทก์มีถนนผ่านอยู่แล้ว อยู่ใกล้เคียงย่านการค้า มีตลาดและชุมชนหนาแน่น มีราคาไร่ละ ๔๐๐,๐๐๐ บาท โจทก์เรียกร้องให้ชำระตามราคาดังกล่าว แต่จำเลยก็ยืนยันจะให้ตามราคาที่กำหนดซึ่งไม่ใช่ราคาที่เป็นธรรม ทำให้โจทก์เสียหาย ขอให้บังคับจำเลยชำระเงินจำนวน ๘๑๐,๐๐๐ บาทพร้อมดอกเบี้ยร้อยละเจ็ดครึ่งต่อปี นับแต่วันที่๑ มกราคม ๒๕๒๑ อันเป็นวันที่จำเลยเข้าครอบครองที่ดินของโจทก์เป็นต้นไปจนกว่าจะชำระเสร็จ
จำเลยให้การต่อสู้คดีหลายประการ รวมทั้งต่อสู้ว่า จำเลยไม่ต้องรับผิดชดใช้ดอกเบี้ยให้โจทก์
ศาลชั้นต้นพิพากษาให้จำเลยชำระเงิน ๓๘๔,๗๕๐ บาท แก่โจทก์พร้อมดอกเบี้ยอัตราร้อยละเจ็ดครึ่งต่อปี นับแต่วันที่ ๑ มกราคม ๒๕๒๑ จนกว่าจะชำระเสร็จแก่โจทก์
จำเลยอุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน
จำเลยฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยในปัญหาเรื่องดอกเบี้ยว่า แม้จำเลยจะแสดงเจตนาชำระค่าทดแทนที่ดินให้แก่โจทก์ในราคาไร่ละ ๑๔๐,๐๐๐ บาทรวมเป็นเงินทั้งสิ้น ๓๘๔,๗๕๐ บาท แล้วก็ตาม แต่เมื่อโจทก์ไม่ตกลงยอมรับโดยจะเอาให้มากกว่านั้น จำเลยก็หาได้นำเงินตามจำนวนที่จำเลยเสนอไปวางต่อศาลตามความในประกาศของคณะปฏิวัติ ฉบับที่ ๒๙๕ ข้อ ๖๗ ที่ใช้บังคับอยู่ในขณะนั้น อันจะเป็นเหตุให้จำเลยไม่ต้องเสียดอกเบี้ยในเงินที่วางไม่ ทั้งการที่โจทก์ไม่ยอมรับเงินจำนวนที่จำเลยเสนอให้โจทก์ โจทก์ไม่ตกลงด้วย โดยเห็นว่าราคาที่จำเลยกำหนดให้ยังไม่เป็นธรรมเช่นนี้ ก็เป็นกรณีที่โจทก์ยังมีข้อโต้เถียงเกี่ยวกับจำนวนค่าทดแทน การที่โจทก์ไม่ยอมรับชำระหนี้ค่าทดแทนดังกล่าว จึงมีมูลเหตุที่โจทก์จะอ้างได้ตามกฎหมาย โจทก์จึงยังไม่ตกเป็นผู้ผิดนัด จำเลยจึงต้องเสียดอกเบี้ยของเงินค่าทดแทนดังกล่าว
พิพากษายืน.
