แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
แม้โจทก์ผู้รับประกันภัยมีสิทธิรับช่วงสิทธิของผู้เอาประกันภัยที่จะเรียกร้องเอาค่าสินไหมทดแทนจากตัวการซึ่งอยู่ต่างประเทศโดยมีจำเลยเป็นตัวแทนอยู่ในประเทศไทย โจทก์ก็จะขอให้จำเลยใช้ค่าสินไหมทดแทนตามลำพังตนเองไม่ได้ เพราะจำเลยมิได้ทำสัญญาแทนตัวการซึ่งอยู่ต่างประเทศและมีภูมิลำเนาในต่างประเทศดังที่บัญญัติไว้ในประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์มาตรา 824
ย่อยาว
โจทก์ซึ่งเป็นบริษัทรับประกันภัยฟ้องว่า จำเลยเป็นตัวแทนในประเทศไทยของตัวการซึ่งเป็นนิติบุคคลตามกฎหมายฝรั่งเศส และมีภูมิลำเนาอยู่ ณ เมืองปารีส ตัวการได้รับเป็นผู้ขนส่งปลาซาดีนกระป๋องให้บริษัทนานโย เทรดดิ้ง จำกัด จากประเทศมอรอคโคมายังประเทศไทยเมื่อเรือที่บรรทุกปลาซาดีนกระป๋องเดินทางมาถึงประเทศไทยแล้ว จำเลยในฐานะตัวแทนของผู้ขนส่งได้บอกกล่าวให้บริษัทนานโย เทรดดิ้ง จำกัดไปรับของ ปรากฏว่าปลาซาดีนกระป๋องเปียกน้ำชื้นเป็นสนิมและสูญหายคิดเป็นเงิน ๗๗๐ เหรียญอเมริกันตัวการผู้ขนส่งและจำเลยในฐานะตัวแทนผู้ขนส่งต้องร่วมกันและแทนกันรับผิดชอบต่อบริษัทนานโย เทรดดิ้ง จำกัดแต่จำเลยไม่ชำระค่าเสียหายให้บริษัทนานโย เทรดดิ้ง จำกัด โจทก์ในฐานะผู้รับประกันภัยจึงต้องชดใช้ค่าสินไหมทดแทนให้บริษัทนานโย เทรดดิ้งจำกัด โจทก์จึงเป็นผู้รับช่วงสิทธิจากบริษัทนานโย เทรดดิ้ง จำกัด ขอให้จำเลยชดใช้เงินให้โจทก์พร้อมด้วยดอกเบี้ย
จำเลยให้การต่อสู้หลายประการและปฏิเสธความรับผิดว่าจำเลยมิใช่ตัวแทนหรือตัวแทนค้าต่างของตัวการซึ่งอยู่ต่างประเทศ จำเลยมิได้เป็นคู่สัญญารับขนสินค้าของบริษัทนานโย เทรดดิ้ง จำกัด หรือร่วมรับผิดชอบในการรับขนส่งสินค้าตามฟ้อง แม้จะฟังว่าจำเลยเป็นตัวแทนของตัวการซึ่งอยู่ต่างประเทศก็ไม่มีกฎหมายสนับสนุนให้ตัวแทนต้องรับผิดร่วมกันหรือแทนกันกับตัวการในความเสียหายอันเกิดแต่การกระทำของตัวการโดยตรงโจทก์ไม่มีสิทธิฟ้องจำเลย
ศาลชั้นต้นวินิจฉัยว่า โจทก์มีอำนาจฟ้อง โจทก์มีสิทธิและอำนาจที่จะจ่ายค่าสินไหมทดแทนให้บริษัทนานโย เทรดดิ้ง จำกัด ตามกรมธรรม์ประกันภัยที่ได้ทำไว้ เมื่อโจทก์ในฐานะผู้รับประกันภัยได้ใช้ค่าสินไหมทดแทนย่อมเข้ารับช่วงสิทธิของผู้เอาประกันภัยต่อจำเลยในฐานะตัวแทนของตัวการพิพากษาให้จำเลยชำระเงินให้แก่โจทก์ทั้งดอกเบี้ย
จำเลยอุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์เห็นว่า แม้จำเลยเป็นตัวแทนของบริษัทซึ่งมีภูมิลำเนาอยู่ต่างประเทศ แต่จำเลยมิได้เป็นคู่สัญญากับบริษัทนานโย เทรดดิ้ง จำกัดผู้เอาประกันภัย บริษัทโจทก์ซึ่งเป็นผู้รับช่วงสิทธิในฐานะผู้รับประกันภัยได้ชดใช้ค่าเสียหายแก่บริษัทนานโย เทรดดิ้ง จำกัด ไปแล้วก็จะรับช่วงสิทธิมาฟ้องจำเลยให้ต้องรับผิดในความเสียหายนี้ไม่ได้ พิพากษากลับคำพิพากษาศาลชั้นต้นให้ยกฟ้องโจทก์
โจทก์ฎีกา
ศาลฎีกาเห็นว่า แม้โจทก์ผู้รับประกันภัยมีสิทธิรับช่วงสิทธิของบริษัทนานโย เทรดดิ้ง จำกัด ผู้เอาประกันภัยเรียกร้องเอาค่าสินไหมทดแทนจากบริษัทซึ่งอยู่ต่างประเทศโดยมีจำเลยเป็นตัวแทนอยู่ในประเทศไทย โจทก์ก็จะขอให้จำเลยซึ่งเป็นตัวแทนใช้ค่าสินไหมทดแทนตามลำพังโดยที่โจทก์มีสิทธิที่จะเรียกร้องให้ตัวการต้องรับผิดนั้นหาได้ไม่ เพราะจำเลยมิได้ทำสัญญาแทนตัวการซึ่งอยู่ต่างประเทศและมีภูมิลำเนาในต่างประเทศดังที่บัญญัติไว้ตามมาตรา ๘๒๔ แห่งประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์
พิพากษายืน