แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
เมื่อจำเลยได้ตกลงขายข้าวโพดให้แก่โจทก์ซึ่งอยู่ต่างประเทศแล้ว จำเลยได้มีหนังสือถึงกรมการค้าต่างประเทศขออนุมัติการขายข้าวโพดรายนี้ ซึ่งหนังสือของจำเลยดังกล่าวมีลายมือชื่อของผู้จัดการบริษัทจำเลยและมีข้อความเกี่ยวกับการตกลงซื้อขายข้าวโพดรายพิพาทระหว่างโจทก์จำเลยถือได้ว่าหนังสือของจำเลยดังกล่าว เป็นหลักฐานแห่งการซื้อขายข้าวโพดรายนี้ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 456 วรรค 2 แล้ว
ข้อตกลงระหว่างตัวแทนของโจทก์กับจำเลยเกี่ยวกับจำนวน ค่าเสียหายที่จำเลยจะต้องชดใช้ให้แก่โจทก์ในกรณีที่จำเลยผิดสัญญาไม่ส่งข้าวโพดให้โจทก์นั้นมีลักษณะเป็นสัญญาประนีประนอมยอมความ จะต้องมีหลักฐานเป็นหนังสือลงลายมือชื่อฝ่ายที่ต้องรับผิดหรือลายมือชื่อของตัวแทนของฝ่ายนั้น จึงจะยกขึ้นต่อสู้คดีได้
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่า จำเลยตกลงขายข้าวโพดให้แก่โจทก์ ๑,๐๐๐ เมตริกตัน จำเลยผิดสัญญาไม่จัดส่งข้าวโพดให้โจทก์ภายในกำหนด ทำให้โจทก์ได้รับความเสียหายขอให้จำเลยใช้ค่าเสียหายแก่โจทก์
จำเลยให้การว่า จำเลยส่งข้าวโพดให้โจทก์ไม่ได้ เพราะกระทรวงพาณิชย์ไม่อนุญาตให้ส่งข้าวโพดรายนี้ออกต่างประเทศเนื่องจากความผิดของโจทก์เกี่ยวกับความบกพร่องในเรื่องเอกสาร จำเลยได้ชำระค่าเสียหายตามที่ได้ตกลงกับตัวแทนของโจทก์แล้ว จำเลยไม่ต้องรับผิดอีก ขอให้ยกฟ้อง
ศาลชั้นต้นพิจารณาแล้วพิพากษาให้ยกฟ้องโจทก์
โจทก์อุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์พิพากษากลับ ให้จำเลยใช้ค่าเสียหายแก่โจทก์
จำเลยฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า ที่จำเลยฎีกาว่าสัญญาซื้อขายระหว่างโจทก์จำเลยมิได้มีหลักฐานเป็นหนังสือ โจทก์จึงไม่มีสิทธิฟ้องคดีนั้น ประเด็นข้อนี้ ในชั้นพิจารณาโจทก์อ้างหนังสือของจำเลย ๒ ฉบับที่ขอความเห็นชอบหรือขอรับใบอนุญาตในการส่งข้าวโพดออกไปจำหน่ายยังต่างประเทศต่อกรมการค้าต่างประเทศเป็นพยานเอกสารของจำเลยสองฉบับนี้มีลายมือชื่อของผู้จัดการบริษัทจำเลยที่เท้าความถึงการตกลงซื้อขายข้าวโพดรายพิพาทระหว่างโจทก์จำเลย จึงถือได้ว่าการซื้อขายระหว่างโจทก์จำเลยมีหลักฐานเป็นหนังสือที่ลงลายมือชื่อของฝ่ายที่ต้องรับผิดแล้วฎีกาจำเลยเรื่องนี้ฟังไม่ขึ้น
ฎีกาของจำเลยข้อต่อไปที่ว่าชำระหนี้ให้โจทก์แล้วเป็นเงิน ๖๐,๐๐๐ บาทโดยตัวแทนของโจทก์ตกลงยินยอมด้วย หนี้ระหว่างโจทก์จำเลยจึงระงับไปแล้วนั้นศาลฎีกาเห็นว่าหนี้ระหว่างโจทก์จำเลยเป็นเรื่องซื้อขายซึ่งคู่กรณีมีสิทธิที่จะบังคับให้อีกฝ่ายหนึ่งปฏิบัติตามสัญญาได้ รวมทั้งอาจมีข้อโต้เถียงกันได้ด้วยว่าฝ่ายใดผิดสัญญา หากโจทก์จำเลยตกลงกันใหม่ให้จำเลยชำระเงินจำนวนหนึ่งเป็นค่าเสียหายข้อตกลงใหม่นี้ก็มีลักษณะเป็นสัญญาประนีประนอมยอมความที่ต่างฝ่ายต่างยอมผ่อนผันให้แก่กันซึ่งตามกฎหมายจะต้องมีหลักฐานเป็นหนังสือลงลายมือชื่อฝ่ายที่ต้องรับผิดหรือลายมือชื่อของตัวแทนของฝ่ายนั้น ข้อนำสืบของจำเลยที่ว่าชำระหนี้ให้แก่ตัวแทนหรือนายหน้าของโจทก์ตามข้อตกลงนั้นนอกจากจำเลยจะมีแต่ตัวเองเบิกความแล้ว พยานหลักฐานเป็นหนังสือที่แสดงว่าโจทก์หรือตัวแทนของโจทก์ตกลงรับชำระเพียง ๖๐,๐๐๐ บาท ก็ไม่มี จึงรับฟังไม่ได้และต้องถือว่าหนี้ตามสัญญาซื้อขายเดิมยังไม่ระงับโจทก์จึงมีสิทธิฟ้องจำเลยตามหนี้เดิมซึ่งเกิดจากสัญญาซื้อขายได้
พิพากษายืน
