แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
คนต่างด้าวร่วมออกเงินซื้อที่ดินเป็นเจ้าของร่วมกันโดยให้คนไทยลงชื่อเป็นผู้ซื้อแทนแล้ว ให้คนไทยนั้นทำหนังสือมอบอำนาจให้คนต่างด้าวผู้ซื้อคนหนึ่งเป็นผู้รับมอบอำนาจดูแล ภายหลังคนต่างด้าวผู้ซื้อตกลง แบ่งแยกที่ดินกันไม่ได้ จึงตั้นคนกลางชี้ขาด คนกลางชี้ขาดแล้ว แต่คนต่างด้าวผู้ครอบครองที่ดินไม่ยอมมอบที่ดินให้ ดังนี้ คนต่างด้าวอีกคนหนึ่งจะฟ้องศาลขอให้ศาลบังคับให้แบ่งที่ดินให้แก่ตนตามคำชี้ขาดของคนกลางนั้นถือ ว่าเป็นการบังคับในทางให้โจทก์ได้ที่ดินอันเป็นการฝ่าฝืน พ.ร.บ.ที่ดินในส่วนที่เกี่ยวกับคนต่างด้าว โจทก์จะมาฟ้องขอรับผลในทางฝ่าฝืนกฎหมายไม่ได้ศาลไม่บังคับให้
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่า โจทก์จำเลยกับผู้อื่นร่วมกันออกเงินซื้อสวนยาง ๒ แปลงเป็นเจ้าของร่วมกัน แต่โจทก์จำเลยเป็นคนต่างด้าว จึงให้ผู้อื่นลงชื่อเป็นผู้ซื้อแทน แล้วผู้นั้นทำหนังสือมอบอำนาจให้จำเลยเป็นผู้รับมอบอำนาจดูแลทั้งนี้ก็เพื่อหลีกเลี่ยง พ.ร.บ. ที่ดินในส่วนที่เกี่ยวกับคนต่างด้าว พ.ศ.๒๔๘๖ ต่อมาโจทก์จำเลยและผู้ซื้อร่วมได้ตกลงแบ่งที่ดินนี้กันเป็นส่วน ๆ แต่ตกลงกันไม่ได้ จึงตั้งให้นางลิ่ม อามุ้ย เป็นผู้จัดการแบ่ง นางลิ่มอามุ้ย แบ่งให้แล้ว จำเลยกลับไม่ยอมมอบสวนยางยกให้โจทก์ จึงขอให้ศาลบังคับให้แบ่งสวนยางแก่โจทก์ ตามคำชี้ขาดของผู้ประนีประนอม ฯลฯ
ศาลชั้นต้นสั่งงดสืบพยานแล้ว วินิจฉัยว่าโจทก์มิได้ปฏิบัติให้ถูกต้องตาม พ.ร.บ.ที่ดินส่วนที่เกี่ยวกับคนต่างด้าวหากศาลบังคับให้ตามโจทก์ขอ ก็จะกลางเป็นว่าศาลรับรองสิทธิการได้มา ซึ่งที่ดินอันโจทก์ยังมิได้ปฏิบัติให้ถูกต้องตามกฎหมาย พิพากษายกฟ้อง
โจทก์อุทธรณ์ ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน
โจทก์ฎีกา
ศาลฎีกาเห็นว่า โจทก์เป็นคนต่างด้าว โจทก์จะได้มาซึ่งที่ดินได้ก็แต่ภายใต้บทบัญญัติแห่ง พ.ร.บ.ที่ดินในส่วนที่เกี่ยวกับคนต่างด้าว โจทก์รับอยู่ว่าโจทก์มิได้ปฏิบัติการอย่างใดเพื่อการได้มา ซึ่งที่ดินตาม พ.ร.บ.นี้ ฉะนั้นโจทก์จะอ้างว่าโจทก์ได้ที่ดินโดยตั้งคนไทยเป็นตัวแทนซื้อแทน อันเป็นการหลีกเลี่ยง พ.ร.บ.ดังกล่าวนั้นอย่างไรได้การที่โจทก์ขอให้ศาลบังคับตามสัญญาประนีประนอมยอมความ ก็เป็นการบังคับในทางให้โจทก์ ได้ที่ดินอันเป็นการฝ่าฝืน พ.ร.บ.โจทก์จะมาฟ้องขอให้โจทก์ได้รับผลในทางฝ่าฝืนกฎหมายไม่ได้
จึงพิพากษายืน