แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
จำเลยได้รับอนุญาตให้ขนย้ายข้าวจากอำเภอพานทอง จังหวัดชลบุรีไปยังจังหวัดพระนครโดยยานพาหนะเรือบันทุกตามใบอนุญาต ๆ ให้ขนย้ายได้ภายใน 10 วัน ในวันที่ออกใบอนุญาตเวลาประมาณ 15 ถึง 16 น. ปลัดอำเภอได้ไปตรวจดูการขนย้ายจากโรงสีลงเรือกระแชงซึ่งจอดอยู่หน้าโรงสีเมื่อการขนถ้ายข้าวลงเรือเสร็จแล้ว ปลัดอำเภอได้ออกใบอนุญาตให้ขนย้ายข้าวได้ แต่น้ำในคลองแห้ง จึงยังออกเรือไม่ได้ จนเวลากลางคืนประมาณ 3.00 น. น้ำขึ้นเรือจึงออกได้ แล้วก็ถูกจับ ดังนี้ เมื่อปรากฎว่าการขนข้าวจากอำเภอพานทองไปยังกรุงเทพฯ จะต้องใช้เวลากลางวันและกลางคืน รวม 4 วัน 4 คืน หากจะเดินเรือฉะเพาะกลางวันจะต้องใช้เวลาถึง 15 -16 วัน ปลัดอำเภอผู้ออกใบอนุญาตก็ทราบเหตุนี้ ก่อนออกใบอนุญาตก็หาได้ห้ามปรามหรือตักเตือนมิให้เดินเรือในเวลากลางคืนไม่ และในใบอนุญาตก็หามีข้อความห้ามมิให้เดินเรือในเวลากลางคืนไม่ ตามเหตุผลจะชี้ขาดว่าจำเลยบังอาจฝ่าฝืนประกาศคำสั่งห้ามขนย้ายข้าวในเวลากลางคืนยังไม่ได้.
ย่อยาว
ความว่า จำเลยที่ ๑ ได้รับอนุญาตให้ขนย้ายข้าวสารจากโรงสีอำเภอพานทอง จังหวัดชลบุรี ไปยังองค์การข้าวจังหวัดพระนคร โดยยานพาหนะเรือบันทุก ตามใบอนุญาต อนุญาตให้ขนย้ายได้ภายใน ๑๐ วันนับแต่วันออกใบอนุญษต ในวันออกใบอนุญานเวลาประมาณ ๑๕.๐๐ น. ถึง ๑๖.๐๐ น. นายประดับปลัดอำเภอได้ไปตรวจดูการขนย้ายข้าวจากโรงสีลงบันทุกในเรือกระแชงซึ่งจอดอยู่หน้าโรงสี เมื่อการขนถ่ายข้าวลงเรือเสร็จแล้ว นายประดับได้ออกใบอนุญาตให้ขนย้ายข้าวได้ ในขณะนั้นน้ำในคลองแห้ง จึงยังออกเรือไม่ได้ จำเลยที่ ๒,๓,๔ เป็นคนควบคุมเรือ พอเรือออกไปได้ไกลจากโรงสีประมาณ ๒๐ เส้น ก็ถูกเจ้าพนักงานตำรวจจับ และได้ฟ้องเป็นคดีนี้ หาว่าจำเลยบังอาจขนย้ายข้าวในเวลากลางคืนอันเป็นการฝ่าฝืนประกาศข้าหลวงประจำจังหวัด ศาลชั้นต้นพิพากษาว่า จำเลยที่ ๑ มีผิดตาม พ.ร.บ.การค้าข้าว (ฉะบับที่ ๒) ๒๔๘๙ มาตรา ๓,๔,๑๐,๑๒ ให้จำคุก ๓ เดือน ปรับ ๒๐๐๐ บาท แต่ให้รอการลงอาญาไว้ ยกฟ้องจำเลยที่ ๒,๓,๔ ศาลอุทธรณ์แก้ให้ยกฟ้องโจทก์เสียทั้งหมด
โจทก์ฎีกา
ศาลฎีกาเห็นว่า การขนข้าวจากอำเภอพานทอง โดยเรือกระแชงไปกรุงเทพฯ จะต้องใช้เวลาทั้งกลางวันและกลางคืน ๔ วัน ๔ คืน หากจะเดินเรือฉะเพาะกลางวัน จะต้องใช้เวลาถึง ๑๔-๑๕ วัน นายประดับผู้ออกใบอนุญาตก็ทราบถึงเหตุนี้อยู่ก่อนออกใบอนุญาตก็หาได้ห้ามปรามหรือตักเตือนมิให้เดินเรือในเวลากลางคืนไม่ ในใบอนุญาตก็กำหนดเวลาให้ขนได้ภายใน ๑๐ วัน แต่หามีข้อความห้ามมิให้เดินเรือในเวลากลางคืนไม่ ตามเหตุผลที่ปรากฎ จะชี้ขาดว่าจำเลยบังอาจฝ่าฝืนประกาศคำสั่งยังไม่ได้
พิพากษายืน.
