แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
จำเลยได้ปลอมดวงตรานกวายุภักษ์อันเป็นดวงตราราชการกรมสรรพสามิตลงในแม่พิมพ์ไพ่ และใช้แม่พิมพ์นั้นพิมพ์ไพ่ผ่องจีนและไพ่สี่สีปลอม โดยเจตนาหลอกลวง ให้ผู้อื่นหลงเชื่อว่าเป็นไพ่ที่ต้องถูกตามกฎหมายนั้น เมื่อดวงตรานกวายุภักษ์นี้เป็นเพียงเครื่องหมายในการค้าของกรมสรรพสามิต เพื่อแสดงว่า ไพ่นั้นเป็นไพ่ที่กรมสรรพสามิตผลิตขึ้น การใช้ดวงตรานกวายุภักษ์นั้น จึงหาใช่เป็นการใช้ดวงตราตามความหมายของกฎหมายไม่ การกระทำของจำเลยจึงเป็นเพียงเจตนาทำไพ่ปลอมเท่านั้น (ประชุมใหญ่ครั้งที่ 19/2503)
ย่อยาว
คดีนี้โจทก์ฟ้องหาว่าจำเลยกับพวกสมคบกันทำไพ่ผ่องจีนและไพ่จีน สี่สี โดยไม่ได้รับอนุญาต และมีไพ่ผ่องจีนและไพ่จีนสี่สีอันมิใช่ที่กรมสรรพสามิตทำขึ้น และบังอาจสมคบกันปลอมดวงตรานกวายุภักษ์อันเป็นดวงตราราชการของเจ้าพนักงานแห่งกรมสรรพสามิตลงในแม่พิมพ์ไพ่ดังกล่าว ขอให้ลงโทษตาม พ.ร.บ. ไพ่ พ.ศ. ๒๔๘๖ มาตรา ๕, ๘, ๑๑, ๑๖ และ กฎหมายลักษณะอาญา มาตรา ๒๑๑, ๒๑๓ ริบของกลาง
จำเลยให้การปฏิเสธ
ศาลชั้นต้นพิพากษาลงโทษจำเลยตามฟ้อง
จำเลยอุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์พิพากษาแก้ให้ยกฟ้องเฉพาะนายฮั้งตั้งจำเลย คงลงโทษเฉพาะนายติดเองจำเลยตาม พ.ร.บ. ไพ่ พ.ศ. ๒๔๘๖ มาตรา ๕, ๘, ๑๑ ให้ลงโทษตามมาตรา ๑๔ จำคุก ๑ เดือน ปรับ ๑,๐๐๐ บาท ลดโทษให้ ๑ ใน ๓ ตามมาตรา ๕๙ แห่ง กฎหมายลักษณะอาญา คงจำคุกนายติดเองจำเลย ๓๐ วัน ปรับ ๖๖๖.๖๖ บาท ส่วนข้อหาฐานปลอมและใช้ดวงตราราชการนั้นให้ยกเสีย
โจทก์ฎีกาขอให้ลงโทษจำเลยทั้งสอง
ที่โจทก์ฎีกาว่านายติดเองจำเลยมีความผิดฐานปลอมดวงตราของกรมสรรพสามิตด้วยอีกฐานหนึ่ง นั้น ศาลฎีกาโดยมติที่ประชุมใหญ่เห็นว่า ดวงตรานกวายุภักษ์นี้เป็นเพียงเครื่องหมายในการค้าของกรมสรรพสามิต เพื่อแสดงว่า ไพ่นั้นเป็นไพ่ที่กรมสรรพสามิตผลิตขึ้น การใช้ดวงตรานกวายุภักษ์นั้น จึงหาใช่เป็นการใช้ดวงตราตามความหมายของกฎหมายไม่ การกระทำของจำเลยจึงเป็นเพียงเจตนาทำไพ่ปลอมเท่านั้น ่จำเลยจึงไม่มีความผิดฐานปลอมดวงตรา ซึ่งศาลอุทธรณ์พิพากษาไว้ชอบแล้ว
ยกฎีกาโจทก์ในข้อที่ให้ลงโทษจำเลยฐานปลอมดวงตราที่ลงในแม่พิมพ์ไพ่นั้นเสีย