แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
ที่ดินยังไม่มีโฉนด แผนที่ผู้ให้ทำกรมธรรม์ยกให้ผู้รับให้แล้ว ภายหลังกลับร้องขอใส่ชื่อผู้ให้แต่ผู้เดียวในโฉนด ผู้รับให้มิได้คัดค้าน ดังนี้ต้องถือว่าผู้ให้เป็นเจ้าของกรรมสิทธิ พฤตติการณ์ที่ไม่เรียกว่าปกครองโดยปรปักษ์ที่ดินบิดาแลมารดาทำกรมธรรม์ยกให้บุตร์แล้วภายหลังบิดาตาย มารดาปกครองต่อมาดังนี้ ไม่เรียกว่าเป็นการปกครองโดยปรปักษ์
ย่อยาว
คดีนี้โจทก์จำเลยต่างเป็นผู้มีสิทธิได้รับมฤดกของคุณหญิงมอญสุนทรสงครามซึ่งถึงแก่กรรมเมื่อ พ.ศ.๒๔๗๕ บัดนี้โจทก์ฟ้องเรียกที่รายพิพาทจากจำเลย
ทางพิจารณาได้ความว่า ที่ดินรายพิพาทหมายเลข ๒ โฉนดที่ ๖๘๖ มีชื่อพระยาสุนทรสงคราว เป็นผู้ถือกรรมสิทธิ เมื่อ ร.ศ.๑๑๙ พระยาสุนทรแลคุณหญิงมอญได้ทำกรมธรรม์ยกที่ดินแปลงนี้ให้แก่จำเลย แต่ต่อมาในปี ร.ศ.๑๒๙ พระยาสุนทร ฯ ได้ขอออกโฉนดแปลงนี้ลงชื่อตนแต่ผู้เดียว จำเลยก็มิได้คัดค้านประการใด ต่อมา พ.ศ.๒๔๕๘ พระยาสุนทร ฯถึงแก่กรรม คุณหญิงมอญก็ได้ครอบครองที่รายนี้ตลอดมา
ส่วนที่ดินรายพิพาทหมายเลข ๓ ปรากฎว่าพระยาสุนทร ฯ แลคุณหญิงมอญได้ทำกรมธรรม์ต่ออำเภอยกให้ จำเลยแต่มี ร.ศ.๑๑๙ แล้ว แต่โจทก์เถียงว่าคุณหญิงมอญได้ครอบครองโดยปรปักษ์ตั้งแต่พระยาสุนทร ฯ ถึงแก่กรรมมาเป็นเวลา ๑๗ ปี แล้ว คุณหญิงมอญควรได้กรรมสิทธิ
ศาลฎีกาเห็นว่าสำหรับทรัพย์หมายเลข ๒ ภายหลังที่ทำกรมธรรม์ยกให้แล้ว พระยาสุนทรไปขอโฉนดลงชื่อ จำเลยก็มิได้คัดค้าน และเมื่อพระยาสุนทร ฯ แบ่งที่รายนี้ยกให้แก่บุตร์อีก ๒ คน จำเลยก็มิได้โต้แย้งอย่างไร แสดงว่าจำเลยมิได้โต้เถียงกรรมสิทธิที่รายนี้ที่จำเลยต่อสู้ว่า คุณหญิงมอญปกครองแทนนั้น ถ้าเป็นจริงก็จะต้องมีหลักฐานแสดงการมอบอำนาจ เห็นว่าคุณหญิงมอญได้ปกครองที่รายนี้ในฐานะเป็นเจ้าของกรรมสิทธิ ส่วนทรัพย์หมายเลข ๓ นั้น คุณหญิงมอญได้ทำกรมธรรม์โดยถูกต้องยกให้เป็นสิทธิแก่จำเลยแล้ว หาใช้ทรัพย์มฤดกของคุณหญิงมอญแลโดยที่จำเลยกับคุณหญิงมอญเป็นมารดาแลบุตร์เลี้ยงมีความสัมพันธ์กันอยู่ จะถือว่าปกครองโดยปรปักษ์ไม่ได้ โจทก์จึงไม่มีสิทธิรับมฤดก
