แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
คดีขอไห้รับเด็กเปนบุตร์นั้นเปนคดีไม่มีข้อพิพาท ย่อมยื่นเปนคำร้องขอได้ตามประมวนวิธีพิจารนาความแพ่งมาตรา 188.
การฟ้องขอไห้รับเด็กเปนบุตร์ จะฟ้องเมื่อบิดาตายแล้วก็ได้
ย่อยาว
ผู้ร้องขอไห้สาลสแดงว่า เด็กชายสนั่น เด็กชายโดมเปนบุตร์นายพุดผู้ตาย ข้อเท็ดจิงได้ความว่า เมื่อ ๔ ปีมานี้ นายพุดผู้ตายกับผู้ร้องทำพิธีแต่งงานกันตามประเพนี หยู่กินด้วยกันฉันท์สามีภรรยาโดยเปิดเผย จนนายพุดวายชนม์ไม่ได้จดทเบียนสมรสกินเกิดบุตร์ด้วยกันไนระหว่างนายพุดมีชีวิต ๑ คนคือเด็กชายสนั่น และเกิดพายหลังนายพุดวายชนม์ ๖ เดือนเสสอีกคนหนึ่ง คือเด็กชายโดม
สาลชั้นต้นพิพากสาว่า เด็กทั้งสองเปนบุตรนายพุดโดยชอบด้วยกดหมาย สาลอุธรน์พิพากสายืน แต่มีความเห็นแย้งว่า เด็กจะร้องขอไห้มีการรับรองบุตร์พายหลังบิดาตายไม่ได้
ผู้คัดค้านดีกา สาลดีกาวินิฉัยว่า ป.ม.แพ่ง ฯ มาตรา ๑๕๒๙ ระบุแต่กรนีที่ไห้เด็กฟ้องคดีขอไห้รับเด็กเปนบุตร์ได้ ไม่ได้กล่าวว่าไห้ฟ้องแต่บิดาเปนจำเลย และมาตรานี้เปนสารบัญญติ ไครมีสิทธิฟ้องคดีโดยวิธีไร ก็คือ ป.ม. วิธีพิจารนาความแพ่งมาตรา ๕๕ ป.ม.แพ่ง ฯ ม.๑๕๒๖ บัญญัติว่าจะเปนบุตร์โดยชอบด้วยกดหมายได้ต่อเมื่อสาลพิพากสาว่าเปนบุตร์ เด็กจึงมีสิทธิเสนอต่อสาลขอไห้สแดงต่อสาลว่าตนเปนบุตร์โดยชอบด้วยกดหมายได้ ซึ่งเปนคดีไม่มีข้อพิพาทย่อมเสนอโดยยื่นเปนคำร้องขอได้ตาม ป.ม.วิธีพิจารนาความแพ่ง ม. ๑๘๘ จึงพิพากสายืนตามสางล่าง
