แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
เกี่ยวกับสิทธิอาศัยโจทก์อ้างว่าโจทก์ได้มาโดยทางนิติกรรม(คือหนังสือสัญญาให้อาศัยห้องแถวท้ายฟ้อง) แต่โจทก์รับว่าหนังสือสัญญาให้อาศัยไม่ได้จดทะเบียน ดังนี้หนังสือให้อาศัยที่โจทก์อ้างจึงไม่สมบูรณ์ตาม ป.พ.พ.ม. 1299 วรรคต้น โจทก์จึงยังไม่มีสิทธิอาศัย แม้ผู้ให้อาศัยจะได้โอนห้องแถวที่โจทก์อ้างว่ามีสิทธิอาศัยไปให้แก่บุคคลภายนอกไป โจทก์ก็ไม่มีสิทธิฟ้องผู้โอนและผู้รับโอนแต่อย่างใดได้
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่าโจทก์ที่ ๑ เป็นสามีโจทก์ที่ ๒ โจทก์ที่ ๒ เป็นพี่สาวจำเลยที่ ๑ จำเลยที่ ๑ ได้ทำหนังสือให้อาศัยตลอดชีวิต ให้โจทก์ยึดถือไว้ว่ายอมให้โจทก์อาศัยห้องแถว ๓ ห้องที่ตลาดศาลเจ้าโรงทอง จังหวัดอ่างทอง ต่อมาจำเลยทั้ง ๓ สมคบกันจัดให้มีการโอนห้องแถวดังกล่าวโดยไม่สุจริต ขอให้พิพากษาว่าการโอนห้องพิพาทเป็นโมฆะ ขอให้เพิกถอน
จำเลยต่อสู้ว่าสัญญาให้อาศัยทำกันเอง มิได้จดทะเบียนต่อพนักงานเจ้าหน้าที่ตาม ก.ม.โจทก์ไม่มีสิทธิในห้องพิพาท การโอนกระทำ โดยสุจริตและมีค่าตอบแทน
โจทก์แถลงรับว่าหนังสือสัญญาให้อาศัยไม่ได้จดทะเบียนจริง จำเลยรับว่าข้อความตามสำเนาหนังสือสัญญาท้ายฟ้องถูกต้อง
ศาลชั้นต้นเห็นว่าคดีพอวินิจฉัยได้ให้งดสืบพยานแล้ววินิจฉัยว่าสิทธิอาศัยต้องทำเป็นหนังสือและจดทะเบียนต่อพนักงานเจ้าหน้าที่ตาม ป.พ.พ.ม. ๑๒๙๙ วรรคแรก การที่โจทก์ฟ้องคดีนี้โดยอาศัยสัญญาซึ่งมิได้จดทะเบียนต่อพนักงานเจ้าหน้าที่จึงไม่สมบูรณ์ จึงพิพากษายกฟ้อง
โจทก์อุทธรณ์ ศาลอุทธรณ์วินิจฉัยว่าจำเลยที่ ๑ เป็นเจ้าของกรรมสิทธิในห้องพิพาทมีสิทธิโอนขายให้จำเลยที่ ๒ ได้ โจทก์ไม่มีสิทธิโต้แย้งการโอน สิทธิอาศัยไม่เกี่ยวกับการโอนทรัพย์ สิทธิอาศัยถ้าได้ทำให้ถูกต้องตาม ก.ม.อาจติดไปกับทรัพย์ที่โอนได้ โจทก์ไม่มีสิทธิฟ้องจำเลยให้เพิกถอนการโอนพิพากษายืน
โจทก์ฎีกา ศาลฎีกาเห็นว่าคดีนี้โจทก์รับอยู่แล้วว่าหนังสือสัญญาให้อาศัยไม่ได้จดทะเบียน จึงไม่สมบูรณ์ตาม ป.พ.พ.ม. ๑๒๙๙ วรรคต้น โจทก์จึงยังไม่มีสิทธิอาศัย พิพากษายืน