แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
มรฎก,สัญญา,ผัวเมีย สมรสของเมียที่ผัวตาย,อายุความฟ้องเรียกสมรส,ข้อตกลงสิ้นอายุ
ย่อยาว
ผัวตาย สมรสของเมียที่ปนอยู่กับทรัพย์สมรสของผัว ไม่ใช่มรฎกของผัว
กำหนดอายุความ ๑ ปีนั้น ท่านบังคับไว้สำหรับการฟ้องเรียกมรฎก (ไม่ใช่ฟ้องเรียกสินสมรสซึ่งผัวหรือเมียมีสิทธิอยู่แล้ว)
โจทย์สัญญาจะเอาชื่อจำเลยใส่ในน่าโฉนด ๓ แปลง จำเลยจึงสัญญาจะถอนชื่อจำเลยออกจากโฉนดที่พิภาษ โจทย์ไม่ทำตามสัญญา แต่โจทย์กลับมาฟ้องว่า บัดนี้จำเลยไม่ปฏิบัติตามข้อตกลง ขอให้บังคับให้จำเลยทำตามสัญญา จำเลยต่อสู้ว่าโจทย์ไม่ได้ปฏิบัติตามข้อสัญญาก่อน
ฎีกาตัดสินว่า เมื่อต่างฝ่ายต่างไม่ยอมตามข้อตกลงนั้นแล้ว ข้อตกลงอันนั้นก็เปนอันสิ้นสูญไปโจทย์จะอ้างเอามาบังคับจำเลยมิได้
