แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
จำเลยที่ 4 ยื่นคำร้องขอให้พิจารณาคดีใหม่หลังจากศาลล้มละลายกลางมีคำสั่งพิทักษ์ทรัพย์ของจำเลยเด็ดขาด แม้ต่อมาก่อนวันนัดพิจารณาคำร้อง โจทก์ขอถอนคำขอรับชำระหนี้และเจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์อนุญาตแล้ว โจทก์ยังคงเป็นคู่ความในคดีและมีสิทธิดำเนินกระบวนพิจารณาใดๆ ที่เกี่ยวข้องกับโจทก์ได้ต่อไป ทั้งการพิจารณาคำร้องของจำเลยที่ 4 ดังกล่าวเป็นเรื่องระหว่างศาลกับโจทก์และจำเลยที่ 4 ส่วนเจ้าหนี้มิใช่คู่ความหรือผู้มีส่วนได้เสียโดยตรงในชั้นนี้ เมื่อวันนัดพิจารณาคำร้อง โจทก์ไม่คัดค้านการขอให้พิจารณาคดีใหม่ ศาลล้มละลายกลางจึงชอบที่จะมีคำสั่งอนุญาตให้จำเลยที่ 4 พิจารณาคดีใหม่ได้โดยไม่ต้องไต่สวน
ย่อยาว
คดีสืบเนื่องมาจากโจทก์ฟ้องขอให้ศาลมีคำสั่งพิทักษ์ทรัพย์ของจำเลยทั้งสี่เด็ดขาดและพิพากษาให้เป็นบุคคลล้มละลาย จำเลยทั้งสี่ไม่ยื่นคำให้การและขาดนัดพิจารณา ศาลล้มละลายกลางพิจารณาคดีไปฝ่ายเดียวแล้วมีคำสั่งเมื่อวันที่ 26 มิถุนายน 2549 พิทักษ์ทรัพย์ของจำเลยทั้งสี่เด็ดขาดตามพระราชบัญญัติล้มละลาย พ.ศ. 2483 มาตรา 14
จำเลยที่ 4 ยื่นคำร้องขอให้พิจารณาคดีใหม่อ้างว่า จำเลยที่ 4 มิได้พักอาศัยอยู่บ้านเลขที่ 233/1 ถนนแสงชูโต ตำบลบ้านใต้ อำเภอเมืองกาญจนบุรี จังหวัดกาญจนบุรี ตามที่โจทก์นำส่งหมายเรียกและสำเนาคำฟ้อง แต่พักอาศัยอยู่บ้านเลขที่ 108 หมู่ที่ 3 ถนนอู่ทอง ตำบลปากแพรก อำเภอเมืองกาญจนบุรี จังหวัดกาญจนบุรี การส่งหมายเรียกและสำเนาคำฟ้องแก่จำเลยที่ 4 จึงเป็นการดำเนินกระบวนพิจารณาโดยมิชอบ จำเลยที่ 4 เพิ่งทราบว่าถูกฟ้องเมื่อวันที่ 13 กุมภาพันธ์ 2550 มิได้จงใจขาดนัดพิจารณาและมิได้มีหนี้สินล้นพ้นตัว
เจ้าหนี้ยื่นคำคัดค้านว่า การส่งหมายเรียกและสำเนาคำฟ้องแก่จำเลยที่ 4 เป็นการชอบแล้วและรับฟังไม่ได้ว่าจำเลยที่ 4 ไม่ได้รับหมายเรียกและสำเนาคำฟ้องขอให้ยกคำร้อง
ศาลล้มละลายกลางพิจารณาแล้วมีคำสั่งเมื่อวันที่ 18 มิถุนายน 2550 อนุญาตให้พิจารณาคดีใหม่
เจ้าหนี้ยื่นคำร้องขอศาลมีคำสั่งให้เจ้าหนี้เป็นเจ้าหนี้ผู้เป็นโจทก์แทนเพื่อดำเนินกระบวนพิจารณาในชั้นพิจารณาคดีใหม่สำหรับจำเลยที่ 4 ต่อไป ศาลล้มละลายกลางมีคำสั่งเมื่อวันที่ 1 กรกฎาคม 2550 ให้ยกคำร้อง ค่าคำร้องเป็นพับ
เจ้าหนี้อุทธรณ์คำสั่งศาลล้มละลายกลางที่สั่งอนุญาตให้จำเลยที่ 4 พิจารณาคดีใหม่และยกคำร้องขอให้เจ้าหนี้เป็นเจ้าหนี้ผู้เป็นโจทก์แทนเจ้าหนี้ผู้เป็นโจทก์เดิม โดยได้รับอนุญาตจากศาลฎีกา
ศาลฎีกาแผนกคดีล้มละลายวินิจฉัยว่า การพิจารณาคำร้องขอให้พิจารณาคดีใหม่ของจำเลยที่ 4 และคำสั่งศาลล้มละลายกลางที่อนุญาตให้จำเลยที่ 4 พิจารณาคดีใหม่ชอบด้วยกฎหมายหรือไม่ที่เจ้าหนี้อุทธรณ์ว่า วันนัดพิจารณาคำร้องขอให้พิจารณาคดีใหม่ของจำเลยที่ 4 ศาลล้มละลายกลางสอบถามโจทก์แล้วโจทก์ไม่คัดค้านและมีคำสั่งอนุญาตให้จำเลยที่ 4 พิจารณาคดีใหม่เป็นการดำเนินกระบวนพิจารณาที่ผิดระเบียบและเป็นคำสั่งที่ไม่ชอบเพราะก่อนหน้านั้นโจทก์ถอนคำขอรับชำระหนี้แล้ว จึงไม่มีส่วนได้เสียในคดีอีกต่อไปนั้น เห็นว่า แม้โจทก์ขอถอนคำขอรับชำระหนี้ก่อนวันนัดพิจารณาคำร้องขอให้พิจารณาคดีใหม่ของจำเลยที่ 4 และเจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์อนุญาตแล้วก็ตาม แต่เมื่อมิได้มีบทบัญญัติกฎหมายใดให้สถานะของโจทก์ซึ่งเป็นผู้ยื่นฟ้องคดีมาแต่แรกหมดสิ้นไป โจทก์จึงยังคงเป็นคู่ความในคดีและมีสิทธิดำเนินกระบวนพิจารณาใด ๆ ที่เกี่ยวข้องกับโจทก์ได้ต่อไปทั้งการพิจารณาคำร้องขอให้พิจารณาคดีใหม่ของจำเลยที่ 4 ดังกล่าวเป็นเรื่องการดำเนินกระบวนพิจารณาระหว่างศาลล้มละลายกลางกับโจทก์และจำเลยที่ 4 ซึ่งเป็นคู่ความในคดีนี้เท่านั้น ส่วนเจ้าหนี้แม้ได้ยื่นคำขอรับชำระหนี้ต่อเจ้าพนักงานพิทักษ์ทรัพย์แล้วก็มิใช่คู่ความหรือผู้มีส่วนได้เสียโดยตรงในชั้นนี้ เมื่อวันนัดพิจารณาคำร้อง โจทก์ซึ่งเป็นคู่ความอีกฝ่ายหนึ่งไม่คัดค้านการขอให้พิจารณาคดีใหม่ ศาลก็มีคำสั่งอนุญาตให้พิจารณาคดีใหม่ได้โดยไม่ต้องไต่สวน
พิพากษายืน ค่าฤชาธรรมเนียมชั้นนี้ให้เป็นพับ
