แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
สัญญาเช่าเป็นสิทธิเฉพาะตัวของผู้เช่า เมื่อผู้เช่าตายสิทธิการเช่าก็ย่อมสิ้นสุดลง จะรับมรดกกันไม่ได้
โจทก์ซึ่งอ้างว่าเป็นทายาทและผู้จัดการมรดกของผู้เช่า ไม่มีอำนาจเข้าสวมสิทธิการเช่าของผู้ตาย และไม่มีอำนาจฟ้องขอบังคับจำเลยให้รื้อถอนเรือนที่ปลูกในที่ดินซึ่งผู้ตายได้เช่าที่ดินส่วนนั้นไว้จากบุคคลภายนอก
ย่อยาว
ข้อเท็จจริงได้ความว่าที่ดินรายพิพาทเป็นของวัดสุนทรธรรมทานมอบให้กรมการศาสนาจัดการให้เช่านายชุบกับนางลิ้นจี่ปิดามารดาโจทก์ได้เช่าที่ของวัดส่วนหนึ่งใช้เป็นที่ปลูกเรือนอยู่อาศัย ในที่ที่เช่านี้ต่อมาได้มีเรือนปลูกขึ้นอีกหลังหนึ่ง ซึ่งต่อมาประมาณ 10 ปีมานี้ได้ตกเป็นของจำเลยครอบครองมา ครั้นเมื่อนายชุบถึงแก่ความตายแล้ว นางลิ้นจี่ได้ทำหนังสือสัญญาเช่ากับกรมการศาสนาเช่าที่รายนี้มีกำหนดระยะเวลาตั้งแต่วันที่ 21 มิ.ย. 94 ถึงวันที่ 20 มิ.ย. 97 ต่อมาวันที่ 4 ม.ค. 98 นางลิ้นจี่ถึงแก่ความตาย โจทก์ร้องต่อศาลและศาลได้แต่งตั้งให้โจทก์เป็นผู้จัดการมรดกนางลิ้นจี่แล้วภายหลังนางลิ้นจี่ถึงแก่ความตายเกินกว่า 30 วัน ก็ไม่มีทายาทของผู้เช่าเดิมแสดงความจำนงขอเช่าที่รายนี้จนกระทั่งถึงวันที่ 12 ก.พ. 98 โจทก์จึงได้แจ้งต่อกรมการศาสนาขอเช่าที่รายนี้ซึ่งมีเรือนจำเลยปลูกอยู่ชัดแจ้งกับจำเลยซึ่งขอเช่าที่ตอนที่มีเรือนจำเลยปลูกอยู่เสียเมื่อมีข้อขัดแย้งกันเช่นนี้ กรมการศาสนากองศาสนสมบัติได้มีมติให้ทั้งโจทก์และจำเลยเช่าที่ดินตอนที่โจทก์จำเลยปลูกบ้านอยู่แต่แผนกให้เช่ายังมิได้สั่งให้งดเก็บค่าเช่าแผนกเก็บค่าเช่าจึงเก็บค่าเช่าเรื่อยมาแต่เก็บในชื่อของนางลิ้นจี่
ตามฟ้อง โจทก์ถือว่าโจทก์เป็นทายาทและผู้จัดการมรดกของนางลิ้นจี่ จึงฟ้องขอให้ศาลบังคับจำเลยรื้อถอนเรือนจากที่ดินที่เช่ารายนี้ โดยอ้างว่าเป็นสิทธิของกองมรดกของนางลิ้นจี่
ปัญหาเบื้องแรกคือ โจทก์มีอำนาจฟ้องขอบังคับดังกล่าวหรือไม่
ศาลฎีกาพิพากษายืนตามศาลล่างทั้งสอง ให้ยกฟ้องโจทก์
ข้อวินิจฉัยของศาลฎีกามีว่า โดยข้อเท็จจริงที่รับทำดังกล่าวข้างต้น ศาลฎีกาเห็นว่า สัญญาเช่าเป็นสิทธิเฉพาะตัวของผู้เช่าเมื่อผู้เช่าตาย สิทธิการเช่าก็ย่อมสิ้นสุดลง จะรับมรดกกันไม่ได้ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 1600 ฉะนั้นโดยข้อกฎหมาย โจทก์ซึ่งอ้างว่าเป็นทายาทและผู้จัดการมรดกของนางลิ้นจี่ผู้เช่าจึงไม่มีอำนาจเข้าสรวมสิทธิการเช่าของนางลิ้นจี้ผู้ตาย และไม่มีอำนาจฟ้องขอบังคับจำเลยคดีนี้
