แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
ในคดีอาญาเจ้าทุกข์จะมอบอำนาจให้บุคคลอื่นฟ้องความอาญาแทนตนไม่ได้
ย่อยาว
คดีนี้ ค. ได้รับมอบอำนาจจาก ง. ให้เป็นโจทก์ฟ้องจำเลยเป็นคดีอาญา หาว่าซื้อของเชื่อโดยเจตนาจะไม่ใช้ราคาตาม ม. ๒๐๕
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่าในเรื่องตั้งผู้อื่นให้ฟ้องคดีอาญาแทนตนนั้น ไม่มีกฎหมายบัญญัติไว้ชัดเจนโดยตรงต้องวินิจฉัยโดยอาศัยเทียบเคียงและหลัก ก.ม. ทั่วไป และเห็นว่าตามหลักการฟ้องความอาญาเป็นหน้าที่โดยตรงของพนักงานอัยยการ แต่ที่ยกเว้นให้ราษฎรฟ้องได้ก็แต่เฉพาะเป็นผู้เสียหายโดยตรง และมีวิธีฟ้องต่างกัน คือถ้าราษฎรเป็นโจทก์ต้องสาบานต่อก่อนฟ้องความอาญา ร.ศ. ๑๑๑ แต่ถ้าหากเป็นความจำเป็นดั่งเช่นในกรณีที่ผู้เสียหายโดยตรงไม่สามารถมาฟ้องคดีได้โดยสภาพเช่นบริษัทหรือผู้วิกลจริตแล้วก็ย่อมทำได้ อนึ่งตามหลักกฎหมายในทางแพ่ง ตัวการย่อมต้องรับผิดในกิจการที่ตัวแทนทำไปในขอบอำนาจ แต่ในคดีอาญาตัวการหาต้องรับผิดทางอาญาในการกระทำของตัวแทนไม่ ตัวการจะต้องรับผิดก็ต่อเมื่อได้สมคบสมรู้หรือใช้ให้ตัวแทนไปทำผิดตามที่กฎหมายบัญญัติไว้โดยตรง จึงมีคำสั่งยืนตามศาลชั้นต้นว่าในกรณีเช่นนี้ศาลไม่รับฟ้องไว้พิจารณา
