แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
ภรรยาผู้ตายย่อมมีสิทธิเป็นผู้จัดการปลงศพผู้ตาย และมีสิทธิไปกู้เงินมาใช้จ่ายในการทำศพผู้ตายได้ โดยไม่ต้องได้รับความยินยอมจากทายาทอื่น
เงินที่กู้มาใช้จ่ายในการทำศพเจ้ามฤดก เมื่อเป็นจำนวนไม่เกินสมควรแล้ว ให้หักออกจากกองมฤดกได้
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องขอแบ่งมฤดกของนายทองบิดาโจทก์จากจำเลยผู้เป็นมารดาเลี้ยง โดยอ้างว่านายทองมีสินเดิม จำเลยไม่มีสินเดิม จำเลยให้การว่า นายทองไม่มีสินเดิม จำเลยมีสินเดิม แต่ได้ใช้จ่ายไปในระหว่างอยู่กินด้วยกัน จำเลยได้กู้เงินมาทำศพผู้ตาย ๑๐๐๐ บาท ขอให้หักเงินกองมฤดก ใช้สินเดิมและใช้หนี้เจ้าหนี้ เหลือแล้วแบ่งให้ทายาทต่อไป
ศาลชั้นต้นเห็นว่าจำเลยมีสินเดิม ให้หักสินเดิมจากทรัพย์ที่ว่าเป็นของนายทอง เหลือสมรสเท่าไหร่ เป็นของจำเลยกึ่งหนึ่ง อีกกึ่งหนึ่งเป็นกองมฤดก ให้หักเงิน ๑๐๐๐ บาท จากกองมฤดกใช้หนี้นายเตื่อย ให้โจทก์ได้รับมฤดก ๑ ใน ๑๑ ส่วน ศาลอุทธรณ์เห็นว่าจำเลยไม่มีสินเดิม เงินกู้มาทำศพไม่ได้รับความยินยอมจากทายาท พิพากษาแก้ ให้ยกข้อที่เอาสินสมรสใช้สินเดิม และข้อที่เอามฤดกใช้หนี้นายเตื่อย ๑๐๐๐ บาท ในการแบ่งทรัพย์สินสมรสให้จำเลยได้ ๑ ส่วน ของนายทองได้ ๒ ส่วน สินสมรสและสินเดิมของนายทองให้โจทก์ได้รับ ๑ ใน ๑๑ ส่วน
จำเลยฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า เงินที่จำเลยกู้นายเตื่อยมาทำศพนายทองนั้น เป็นจำนวนที่ไม่เกินสมควรแล้ว ก็ควรให้หักจากกองมฤดกได้ เพราะจำเลยเป็นผู้จัดการปลงศพนายทอง มีสิทธิทำได้ตามที่เห็นสมควร หาจำต้องปรึกษาให้ได้รับความยินยอมจากทายาทเสียก่อนไม่
พิพากษาแก้ ให้หักกองมฤดกใช้หนี้นายเตื่อยเสียก่อนแบ่ง นอกนั้นยืนตาม