แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
จำเลยนำสืบผู้ใช้สินค้าของจำเลย 2 บาท และนำผู้ซึ่งเคยดำรงตำแหน่งนายทะเบียนเครื่องหมายการค้ามาเบิกความเป็นพยานจำเลยแล้ว พยานจำเลยอีก 3 ปาก ซึ่งเป็นผู้ใช้สินค้าของจำเลย 2 ปากและเป็นนายทะเบียนเครื่องหมายการค้าที่ศาลชั้นต้นมีคำสั่งให้ตัดจึงเป็นพยานที่จะนำสืบในข้อเท็จจริงอย่างเดียวกัน เป็นการสืบพยานที่ฟุ่มเฟือยและทำให้การพิจารณาคดีล่าช้า ที่ศาลชั้นต้นใช้ดุลพินิจตัดพยานจำเลยดังกล่าวจึงชอบแล้ว ไม่ขัดต่อหลักกฎหมายในเรื่องการรับฟังพยานหลักฐาน เครื่องหมายการค้าของโจทก์เป็นรูปช้างยืนอยู่ภายในรูปหกเหลี่ยมหันหน้าไปทางซ้ายมือ ปล่อยงวงลงและยกเท้าหน้าซ้ายขึ้นเล็กน้อย กับมีเส้นลากไขว้ตัดกันจากมุ่งหนึ่งไปจดอีกมุมหนึ่งรอบตัวช้างลักษณะเด่นของเครื่องหมายการค้าคือรูปช้างยืนอยู่ภายใต้ในกรอบรูปหกเหลี่ยมและมีเส้นไขว้ตัดกันรอบตัวช้างสำหรับเครื่องหมายการค้าของจำเลยเป็นรูปช้างยืนอยู่ภายในรูปหกเหลี่ยมหันหน้าไปทางซ้ายมือกับมีเส้นโค้งลากจากมุมหนึ่งจดอีกมุมหนึ่งรอบตัวช้างลักษณะเด่น ของเครื่องหมายอยู่ที่รูปช้างยืนหันหน้าไปทางซ้ายมืออยู่ภายในรูปหกเหลี่ยมและมีเส้นโค้งรอบตัวช้าง รวม 3 ประการ ซึ่งเครื่องหมายการค้าทั้งสองมีลักษณะเด่น คล้ายคลึงกัน แม้จะมีข้อแตกต่างอยู่บ้างตรงที่รูปเครื่องหมายการค้าของจำเลยเป็นช้างชูงวงขึ้นขาช้างทั้งคู่หน้าหลังแยกจากกัน และขาด้านหน้าซ้ายงอเหยียบถังปูนซึ่งเป็นเพียงรายละเอียดเท่านั้น และจำเลยใช้เครื่องหมายการค้ากับสินค้าเครื่องมือสำหรับใช้ในการก่อสร้างเช่น กระบะถือปูนถังพลาสติกใส่ปูน เกรียงฉาบปูนเป็นต้น ซึ่งเป็นสินค้าที่เกี่ยวเนื่องกับสินค้าวัสดุก่อสร้างของโจทก์ นอกจากนี้โจทก์ได้จดทะเบียนและใช้เครื่องหมายการค้านี้ตั้งแต่ปี 2517 และได้โฆษณาทางหนังสือพิมพ์วิทยุและโทรทัศน์เป็นที่แพร่หลายในหมู่ประชาชนทั่วไป จำเลยเพิ่งจดทะเบียนเครื่องหมายการค้าของจำเลยหลังจากที่โจทก์ได้จดทะเบียนและใช้เครื่องหมายการค้าของโจทก์ถึง 10 ปี แสดงว่าจำเลยเจตนาเลียนแบบเครื่องหมายการค้าของโจทก์โดยทำให้เครื่องหมายการค้าของจำเลยคล้ายกับของโจทก์จนอาจทำให้สาธารณชนสับสนหลงผิดว่าเครื่องหมายการค้าและสินค้าของจำเลยเป็นเครื่องหมายการค้าและสินค้าของโจทก์เป็นการใช้สิทธิโดยไม่สุจริตศาลชอบที่จะเพิกถอนทะเบียนเครื่องหมายการค้าของจำเลยและห้ามมิให้จำเลยใช้เครื่องหมายการค้าดังกล่าว
ย่อยาว
โจทก์เป็นเจ้าของเครื่องหมายการค้ารูปช้างโดยจดทะเบียนสำหรับสินค้าจำพวก 17 ชนิดสินค้าปูนซีเมนต์มาตั้งแต่ปี 2517จำเลยซึ่งทราบความมีอยู่และชื่อเสียงในเครื่องหมายการค้าของโจทก์ได้เลียนแบบเอาสาระสำคัญของเครื่องหมายการค้าโจทก์คือ รูปตัวช้างและรูปประดิษฐ์หกเหลี่ยมมาเป็นแบบอย่าง โดยมีการวางรูปตัวช้างและรูปประดิษฐ์หกเหลี่ยมเหมือนกับของโจทก์เพียงแต่จำเลยได้เปลี่ยนแปลงเล็กน้อยคือ รูปตัวช้างของจำเลยขาหน้าด้านซ้ายงดเหยียบแท่นและชูงวงขึ้น และรูปประดิษฐ์หกเหลี่ยมของจำเลยก็วาดลวดลายให้แตกต่างกับของโจทก์เล็กน้อย โดยจำเลยได้จดทะเบียนเครื่องหมายการค้าดังกล่าวเมื่อวันที่ 18 เมษายน 2527 สำหรับสินค้าจำพวก 50 ชนิดสินค้าทั้งจำพวกเป็นสินค้าเบ็ดเตล็ดทั่วไปการกระทำของจำเลยเป็นการละเมิดสิทธิในเครื่องหมายการค้าของโจทก์และเป็นการลวงสาธารณชนให้เกิดความหลงผิดสับสนในความเป็นเจ้าของเครื่องหมายการค้าและในตัวสินค้า ขอให้ห้ามมิให้จำเลยใช้เครื่องหมายการค้ารูปช้างหรือรูปประดิษฐ์หกเหลี่ยมเครื่องหมายหนึ่งเครื่องหมายใดตามทะเบียนเครื่องหมายการค้าที่ 92981 และให้เพิกถอนทะเบียนเครื่องหมายการค้าเลขที่ 92981 โดยมีคำสั่งไปยังนายทะเบียนเครื่องหมายการค้าให้ดำเนินการด้วย
จำเลยให้การว่า จำเลย เป็นเจ้าของเครื่องหมายการค้ารูปช้างชูงวงขึ้น ขาซ้ายเหยียบถังปูน อยู่ภายในรูปประดิษฐ์ดาวหกแฉกตีกรอบซึ่งมีลักษณะเด่นเฉพาะโดยจดทะเบียนเครื่องหมายการค้าสำหรับสินค้าจำพวก 50 ชนิดสินค้าทั้งจำพวก อันเป็นคนละจำพวกกับสินค้าของโจทก์จำเลยได้ใช้เครื่องหมายการค้าดังกล่าวกับสินค้าจำพวกถังปูนกระบะถือปูน และเครื่องหมายของช่างปูนอื่น ๆ ที่ทำด้วยพลาสติกมาตั้งแต่ปี 2527 เครื่องหมายการค้าของโจทก์แตกต่างกับเครื่องหมายการค้าของจำเลย จำเลยขอจดทะเบียนเครื่องหมายการค้าของจำเลยโดยสุจริตและถูกต้อง โจทก์ผลิตสินค้าปูนซีเมนต์เพียงอย่างเดียว เป็นการยากที่ลูกค้าของโจทก์จะเข้าใจผิดจนหลงเชื่อว่าสินค้าของจำเลยเป็นสินค้าของโจทก์ เพราะบุคคลในอาชีพที่เกี่ยวข้องกับปูนซีเมนต์และเครื่องมือของช่างปูนเท่านั้นที่จะใช้ ไม่ใช่สินค้าที่ประชาชนทั่วไปใช้สอย จำเลยจึงมีสิทธิใช้เครื่องหมายการค้าดังกล่าวกับสินค้าของจำเลยได้ โจทก์ไม่มีสิทธิห้ามและไม่มีสิทธิขอให้ศาลสั่งให้นายทะเบียนเพิกถอนเครื่องหมายการค้าดังกล่าวขอให้ยกฟ้อง
ศาลชั้นต้นพิพากษาห้ามมิให้จำเลยใช้เครื่องหมายการค้ารูปช้างหรือรูปประดิษฐ์หกเหลี่ยมเครื่องหมายหนึ่งเครื่องหมายใดตามทะเบียนเครื่องหมายการค้าเลขที่ 92981 และให้เพิกถอนทะเบียนเครื่องหมายการค้าเลขที่ 92981
จำเลยอุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน
จำเลยฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า มีปัญหาวินิจฉัยตามฎีกาของจำเลยข้อแรกว่าศาลชั้นต้นมีคำสั่งตัดพยานจำเลยชอบหรือไม่ จำเลยอ้างว่าพยานจำเลยรวม 3 ปาก คือ นายอนุศรร์ เอนกรัชดาพร กับนายพงษ์ศักดิ์อัครพงศ์ไพศาล ซึ่งเป็นผู้ใช้สินค้าของจำเลย และนายณรงค์ศักดิ์ พิชยพาณิชย์ เป็นนายทะเบียนเครื่องหมายการค้าพยานดังกล่าวอาจทำให้จำเลยเป็นฝ่ายชนะคดี และการตัดพยานจำเลยเป็นการขัดต่อหลักกฎหมายในเรื่องการรับฟังพยานหลักฐาน เห็นว่าจำเลยได้สืบพยานจำเลยผู้ใช้สินค้าของจำเลยแล้ว คือนายธีระ รุจิราวรรณ และนายเจริญชัย คงนันตินาถ รวม 2 ปากและจำเลยได้นำนายไกรพิชญ์ สุวรรณชฎ ซึ่งเคยดำรงตำแหน่งนายทะเบียนเครื่องหมายการค้ามาเบิกความเป็นพยานจำเลยแล้วพยานจำเลยทั้งสามปากที่ถูกตัดจึงเป็นการนำสืบข้อเท็จจริงอย่างเดียวกัน เป็นการสืบพยานที่ฟุ่มเฟื่อยและทำให้การพิจารณาคดีล่าช้าที่ศาลชั้นต้นใช้ดุลพินิจตัดพยานจำเลยดังกล่าวจึงชอบแล้วไม่ขัดต่อหลักกฎหมายในเรื่องการรับฟังพยานหลักฐาน
ปัญหาวินิจฉัยตามฎีกาของจำเลยข้อสุดท้ายว่า จำเลยเลียนแบบเครื่องหมายการค้าของโจทก์และเครื่องหมายการค้าของจำเลยเหมือนหรือคล้ายกับของโจทก์จนอาจทำให้สาธารณชนหลงผิดเข้าใจว่าเครื่องหมายการค้าและสินค้าของจำเลยเป็นเครื่องหมายการค้าและสินค้าของโจทก์หรือไม่ เห็นว่า เครื่องหมายการค้าของโจทก์เป็นรูปช้างยืนอยู่ภายในรูปหกเหลี่ยมหันหน้าไปทางซ้ายมือปล่อยงวงลงและยกเท้าหน้าซ้ายขึ้นเล็กน้อย กับมีเส้นลายไขว้ตัดกันจากมุมหนึ่งไปจดอีกมุมหนึ่งรอบตัวช้าง ลักษณะเด่นของเครื่องหมายรูปช้างยืนอยู่ภายในกรอบรูปหกเหลี่ยมและมีเส้นไขว้ตัดกันรอบตัวช้าง สำหรับเครื่องหมายการค้าของจำเลยเป็นรูปช้างยืนอยู่ภายในกรอกรูปหกเหลี่ยมหันหน้าไปทางซ้ายมือ กับมีเส้นโค้งลงจากมุมหนึ่งจดอีกมุมหนึ่งรอบตัวช้าง ลักษณะเด่นของเครื่องหมายอยู่ที่รูปซ้ายยืนหันหน้าไปทางซ้ายมืออยู่ภายในรูปหกเหลี่ยมและมีเส้นโค้งรอบตัวช้าง รวม 3 ประการ ซึ่งเครื่องหมายการค้าทั้งสองมีลักษณะเด่นคล้ายคลึงกัน แม้จะมีข้อแตกต่างอยู่บ้างเช่น รูปเครื่องหมายการค้าของจำเลยเป็นช้างชูงวงขึ้น ขาช้างทั้งคู่หน้าและหลังแยกจากกัน และขาด้านซ้ายงอเหยียบถังปูนซึ่งเป็นเพียงรายละเอียดเท่านั้น และจำเลยใช้เครื่องหมายการค้ากับสินค้าเครื่องมือสำหรับใช้ในการก่อสร้าง เช่น กระบะถือปูนถังพลาสติกใส่ปูน เกรียงฉาบปูน เป็นต้น ซึ่งเป็นสินค้าที่เกี่ยวเนื่องกับสินค้าวัสดุก่อสร้างของโจทก์ นอกจากนี้โจทก์ได้จดทะเบียนและใช้เครื่องหมายการค้านี้ตั้งแต่ปี 2517 และได้โฆษณาทางหนังสือพิมพ์ วิทยุและโทรทัศน์เป็นที่แพร่หลายในหมู่ประชาชนทั่วไป จำเลยเพิ่งจดทะเบียนเครื่องหมายการค้าของจำเลยเมื่อวันที่ 18 เมษายน 2527 หลังจากที่โจทก์ได้จดทะเบียนเครื่องหมายการค้าของโจทก์ถึง 10 ปี ข้อเท็จจริงดังกล่าวแสดงให้เป็นว่าจำเลยเจตนาเลียนแบบเครื่องหมายการค้าของโจทก์ โดยทำให้เครื่องหมายการค้าของจำเลยคล้ายกับของโจทก์ที่ได้จดทะเบียนเครื่องหมายการค้าไว้ก่อน จนอาจทำให้สาธารณชนสับสนหลงผิดว่าเครื่องหมายการค้าและสินค้าของจำเลยเป็นเครื่องหมายการค้าและสินค้าของโจทก์ เป็นการใช้สิทธิโดยไม่สุจริต ที่ศาลล่างทั้งสองพิพากษาต้องกันให้เพิกถอนทะเบียนเครื่องหมายการค้าของจำเลยตามฟ้องและห้ามมิให้จำเลยใช้เครื่องหมายการค้าดังกล่าว ศาลฎีกาเห็นพ้องด้วย
พิพากษายืน
