แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
ประกาศอธิบดีกรมสรรพสามิตต์กำหนดจำนวนไพ่ลงวันที่ 24 พฤศจิกายน 2482 จำเลยมีไพ่ไว้ในครอบครองเกินจำนวนที่อนุญาตและในระหว่างเวลาตามประกาศของกรมสรรพสามิตต์ โจทก์เพิ่งมาฟ้องเมื่อพ้นกำหนดระยะเวลาตามประกาศนั้นแล้ว ถือว่าขณะเวลาที่จำเลยกระทำนั้นมีกฎหมายบัญญัติว่าเป็นความผิด แม้จะถูกฟ้องภายหลัง แต่ก็ไม่มีกฎหมายใหม่กำหนดโทษเบากว่า จำเลยจึงยังคงต้องรับผิดอยู่ กฎหมายให้อธิบดีกรมสรรพสามิตต์กำหนดจำนวนไพ่ตลอดไปอธิบดีกรมสรรพสามิตต์ไปกำหนดจำนวนไพ่ไว้ฉะเพาะระยะเวลาหนึ่ง (ย่อมทำได้โดยอยู่ภายในกรอบอำนาจที่กฎหมายให้ทำ) กำหนดระยะเวลานั้นย่อมไมเป็นโมฆะ
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่าจำเลยยังอาจมีไพ่กระดาษซึ่งไม่ใช่ของกรมสรรพสามิตต์ไว้ในครอบครองเกินจำนวนที่อธิบดีกรมสรรพสามิตต์กำหนด ขอให้ลงโทษจำเลยให้การรับสารภาพ ศาลชั้นต้นเห็นว่าประกาศกรมสรรพสามิตต์เรื่องกำหนดจำนวนไพ่นั้น มีกำหนดระยะเวลาที่ใช้บังคับด้วย คือ ๓ เดือน โจทก์ฟ้องคดีนี้เมื่อพ้นกำหนดระยะเวลานั้นแล้วจึงเอาผิดแก่จำเลยไม่ได้ตามกฎหมายลักษณอาญามาตรา ๘ พิพากษาให้ยกฟ้อง
โจทก์อุทธรณ์ ศาลอุทธรณ์เห็นว่าประกาศกรมสรรพสามิตต์เรื่องกำหนดจำนวนไพ่นั้นมีกำหนดเวลาใช้บังคับเพียง ๓ เดือนเท่านั้น โจทก์มิได้ฟ้องจำเลยในกำหนดนั้น ถือได้ว่าขณะฟ้องไม่มีกฎหมายลงโทษจำเลยจะเอาผิดแก่จำเลยไม่ได้ตามกฎหมายลักษณอาญามาตรา ๔ จึงพิพากษายืน แต่ผู้พิพากษานายหนึ่งมีความเห็นแย้งว่า ขณะที่จำเลยมีไพ่ตามจำนวนที่ฟ้องนั้นมีกฎหมายบัญญัติว่าเป็นความผิด โจทก์ย่อมมีอำนาจฟ้องได้ เป็นความผิด โจทก์ย่อมมีอำนาจฟ้องได้ ภายในกำหนดอายุความ และเห็นต่อไปด้วยว่า พระราชบัญญัติไพ่ให้อำนาจอธิบดีกรมสรรพสามิตต์กำหนดแต่เรื่องจำนวนไพ่เท่านั้น หาได้ให้อำนาจกำหนดเวลาด้วยไม่ เรื่องกำหนดเวลาจึงใช้ไม่ได้ เพราะเป็นการนอกเหนือไปจากพระราชบัญญัติ แต่เงื่อนไขเรื่องกำหนดจำนวนไพ่ยังใช้ได้อยู่จำเลยจึงไม่พ้นผิด ควรลงโทษได้
โจทก์ฎีกา ศาลฎีกาเห็นว่าประกาศกรมสรรพสามิตต์ในเรื่องนี้มีความสมบูรณ์ตามกฎหมาย เพราะกฎหมายให้อำนาจอธิบดีกรมสรรพสามิตต์กำหนดเงื่อนไขได้โดยไม่จำกัดระยะเวลา ที่ได้กำหนดระยะเวลาไว้ด้วยจึงไม่เกินอำนาจตามกฎหมายขณะเมื่อจำเลยมีไพ่เกินจำนวนนี้เป็นในระหว่างเวลาของประกาศ ฯ ซึ่งย่อมเป็นการกระทำผิด และขณะที่พิจารณาคดีนี้ก็ไม่มีกฎหมายใหม่ที่มีโทษเบาหรือเป็นคุณแก่จำเลยอย่างไร แม้โจทก์จะเพิ่งมาฟ้องเมื่อพ้นกำหนดอายุของประกาศแล้ว ก็ยังเอาโทษจำเลยได้ จะใช้ความในมาตรา ๘ แห่งกฎหมายลักษณอาญามาบังคับคดีนี้ไม่ได้ จึงพิพากษาให้ลงโทษจำเลยตามความเห็นแย้งของผู้พิพากษาศาลอุทธรณ์
