แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
ผู้ร้องบรรยายคำร้องขอขอให้ศาลมีคำสั่งเลิกห้างหุ้นส่วนจำกัด ส. โดยเหตุกิจการของห้างที่จะทำไปก็มีแต่ขาดทุนอย่างเดียวและไม่มีหวังว่าจะกลับฟื้นตัวได้อีก และผู้เป็นหุ้นส่วนดำเนินคดีฟ้องร้องกันหลายเรื่องจนไม่สามารถจะร่วมทำกิจการต่อไปได้ ทั้งผู้ร้องยกเลิกสัมปทานค้าขายน้ำมัน รื้อถอนถังบรรจุน้ำมันและตู้จ่ายน้ำมันคืนแก่บริษัท อ. ไปแล้ว อันเป็นเหตุทำให้ห้างหุ้นส่วนเหลือวิสัยที่จะดำรงอยู่ต่อไปได้ ซึ่งเป็นเหตุตาม ป.พ.พ. มาตรา 1057 (2) และ (3) หาได้อ้างเหตุผู้เป็นหุ้นส่วนคนใดคนหนึ่งล่วงละเมิดบทบังคับใด ๆ อันเป็นข้อสาระสำคัญซึ่งสัญญาหุ้นส่วนกำหนดไว้แก่ตนโดยจงใจหรือเลินเล่ออย่างร้ายแรงตามมาตรา 1057 (1) ไม่ เช่นนี้ ไม่ว่าผู้ร้องจะเป็นผู้ล่วงละเมิดบทบังคับใด ๆ อันเป็นข้อสาระสำคัญซึ่งสัญญาหุ้นส่วนกำหนดไว้แก่ตนโดยจงใจหรือเลินเล่ออย่างร้ายแรงตามมาตรา 1057 (1) ดังที่ผู้คัดค้านฎีกาหรือไม่ ผู้ร้องก็มีอำนาจยื่นคำร้องขอในคดีนี้
ย่อยาว
ผู้ร้องยื่นคำร้องขอให้ศาลมีคำสั่งเลิกห้างหุ้นส่วนจำกัด สามชัยตาคลี และตั้งผู้ชำระบัญชี
ผู้คัดค้านยื่นคำคัดค้านขอให้ยกคำร้องขอ
ศาลชั้นต้นมีคำสั่งให้เลิกห้างหุ้นส่วนจำกัด สามชัยตาคลี ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 1057 (3) ประกอบมาตรา 1080 วรรคหนึ่ง และให้ตั้งเจ้าพนักงานบังคับคดี กรมบังคับคดี กระทรวงยุติธรรม เป็นผู้ชำระบัญชีห้างหุ้นส่วนจำกัด สามชัยตาคลี ค่าฤชาธรรมเนียมให้ตกเป็นพับ
ผู้คัดค้านอุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์ภาค 6 พิพากษายืน ให้ผู้คัดค้านใช้ค่าฤชาธรรมเนียมชั้นอุทธรณ์แทนผู้ร้อง โดยกำหนด ค่าทนายความ 5,000 บาท
ผู้คัดค้านฎีกา
ศาลฎีกาแผนกคดีพาณิชย์และเศรษฐกิจวินิจฉัยว่า ข้อเท็จจริงตามที่คู่ความมิได้โต้เถียงกันในชั้นฎีกาฟังได้ว่า ตั้งแต่ปี 2523 ห้างหุ้นส่วนจำกัด สามชัยตาคลี ประกอบธุรกิจสถานีบริการน้ำมันเชื้อเพลิง มีผู้ร้องเป็นหุ้นส่วนผู้จัดการนายศักดิ์ชัย และผู้คัดค้านเป็นหุ้นส่วนประเภทจำกัดความรับผิด ทั้งสามเป็นพี่น้องร่วมบิดามารดาเดียวกัน จนปี 2548 ผู้คัดค้านกล่าวหาว่าผู้ร้องยักยอกทรัพย์ของห้างหุ้นส่วนจำกัด สามชัยตาคลี และกระทำความผิดต่อพระราชบัญญัติการบัญชี พ.ศ.2543 ผู้คัดค้านฟ้องผู้ร้องกับพวกทั้งคดีแพ่งและคดีอาญาประมาณ 20 คดี ในขณะที่ผู้ร้องเลิกประกอบกิจการสถานีบริการน้ำมันเชื้อเพลิง โดยยกเลิกสัมปทานค้าขายน้ำมันเชื้อเพลิงของบริษัทเอสโซ่ จำกัด รื้อถอนถังบรรจุน้ำมันและตู้จ่ายน้ำมันคืนแก่บริษัทเอสโซ่ จำกัด แล้ว ผู้ร้องกับนายศักดิ์ชัยตกลงกันเลิกห้างหุ้นส่วนจำกัด สามชัยตาคลี แต่ผู้คัดค้านไม่ยินยอม ผู้ร้องจึงยื่นคำร้องขอเป็นคดีนี้
มีปัญหาต้องวินิจฉัยตามฎีกาของผู้คัดค้านประการแรกว่า ผู้ร้องมีอำนาจยื่นคำร้องขอให้เลิกห้างหรือไม่ เห็นว่า ผู้ร้องบรรยายคำร้องขออย่างชัดเจนอ้างเหตุขอให้ศาลมีคำสั่งให้เลิกห้างหุ้นส่วนจำกัด สามชัยตาคลี โดยเหตุกิจการของห้างหุ้นส่วนนั้นจะทำไปก็มีแต่ขาดทุนอย่างเดียวและไม่มีหวังว่าจะกลับฟื้นตัวได้อีกและผู้เป็นหุ้นส่วนดำเนินคดีฟ้องร้องกันหลายเรื่อง จนไม่สามารถจะร่วมทำกิจการต่อไปได้ ทั้งผู้ร้องยกเลิกสัมปทานค้าขายน้ำมันของบริษัทเอสโซ่ จำกัด รื้อถอนถังบรรจุน้ำมันและตู้จ่ายน้ำมันคืนไปแล้ว อันเป็นเหตุทำให้ห้างหุ้นส่วนนั้นเหลือวิสัยที่จะดำรงอยู่ต่อไปได้ ซึ่งเป็นเหตุตามมาตรา 1057 (2) และ (3) หาได้อ้างเหตุผู้เป็นหุ้นส่วนคนใดคนหนึ่งล่วงละเมิดบทบังคับใด ๆ อันเป็นข้อสาระสำคัญซึ่งสัญญาหุ้นส่วนกำหนดไว้แก่ตน โดยจงใจหรือเลินเล่ออย่างร้ายแรงตามมาตรา 1057 (1) ไม่ ผู้ร้องจึงมีอำนาจยื่นคำร้องขอในคดีนี้ ฎีกาของผู้คัดค้านข้อนี้ฟังไม่ขึ้น
พิพากษายืน ค่าฤชาธรรมเนียมชั้นฎีกาให้เป็นพับ