แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
การเรียกคืนเงินส่วนที่ชำระเกินในกรณีโจทก์ส่งมอบ สินค้าไม่ถูกต้องตรงตามที่กำหนดไว้ในสัญญาซื้อขายเป็น เรื่องที่โจทก์ไม่ชำระหนี้ให้ต้องตามความประสงค์อันแท้จริง แห่งมูลหนี้ หาใช่เป็นเรื่องความรับผิดเพื่อชำรุดบกพร่อง ซึ่งมีอายุความ 1 ปี ไม่ และกรณีนี้ไม่มีกฎหมายบัญญัติ เรื่องอายุความไว้โดยเฉพาะอายุความจึงมีกำหนด 10 ปี ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 164(เดิม)
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่า จำเลยทำสัญญาจ้างเหมาโจทก์ติดตั้งระบบบำบัดน้ำเสียที่โรงงานของจำเลย โดยตกลงชำระราคากันเป็นงวด ๆด้วยโจทก์จัดส่งเครื่องและอุปกรณ์บำบัดน้ำเสียและติดตั้งเสร็จเมื่อวันที่ 18 กุมภาพันธ์ 2534 และผ่านการทดลองเดินเครื่องแล้วสำหรับค่าติดตั้งเครื่องและอุปกรณ์บำบัดน้ำเสียจำเลยชำระให้โจทก์งวดเดียวเป็นเงิน 38,634 บาท ค้างชำระอยู่ 1 งวดเป็นเงิน 38,634 บาท ส่วนค่าเครื่องและอุปกรณ์บำบัดน้ำเสียจำเลยชำระให้โจทก์ไม่ครบถ้วนยังค้างค่าเครื่องอยู่เป็นเงิน309,735 บาท และค่าอุปกรณ์อื่นนอกสัญญา 60,490 บาท รวมเป็นเงินที่จำเลยยังค้างชำระพร้อมดอกเบี้ยทั้งสิ้นเป็นเงิน 470,187.85 บาท ขอให้บังคับจำเลยชำระเงินจำนวน 470,187.85 บาท พร้อมดอกเบี้ยอัตราร้อยละ 7.5 ต่อปี จากต้นเงิน 408,859 บาท นับแต่วันฟ้องจนกว่าจะชำระเสร็จแก่โจทก์
จำเลยให้การและฟ้องแย้งว่า โจทก์ฟ้องคดีเมื่อพ้นระยะเวลา2 ปี นับแต่วันส่งมอบสิ่งของและงาน คดีจึงขาดอายุความ โจทก์เป็นฝ่ายผิดสัญญาเพราะระบบบำบัดน้ำเสียที่โจทก์ติดตั้งไม่สามารถใช้งานได้ตามข้อตกลงในสัญญาและมาตรฐานทางวิศวกรรมจำเลยต้องดำเนินการแก้ไขและติดตั้งเพิ่มเป็นส่วนใหญ่โจทก์ไม่มีสิทธิเรียกร้องค่าจ้างเหมางวดสุดท้ายจำนวน 38,634 บาท หากเรียกได้ก็ขอหักกลบลบหนี้ค่าสินค้าที่โจทก์ต้องชำระแก่จำเลยตามฟ้องแย้ง เงินเพิ่มค่าอุปกรณ์ที่ติดตั้งนอกสัญญาจำนวน60,490 บาท จำเลยไม่ต้องรับผิดเพราะโจทก์กระทำไปโดยจำเลยมิได้ยินยอมด้วยและเป็นงานที่โจทก์ต้องรับผิดชอบแก้ไขให้ถูกต้องตามสัญญาส่วนเงินค่าเครื่องและอุปกรณ์จำนวน 309,735 บาทที่โจทก์เรียกร้องมานั้น โจทก์ส่งมอบสินค้าให้จำเลยไม่ตรงตามข้อตกลง การที่โจทก์เอาสินค้าที่เป็นของเทียมมาติดตั้งให้จำเลยทำให้ประสิทธิภาพในการทำงานมีเพียงครึ่งเดียวของสินค้าที่แท้จริง โจทก์จึงต้องคืนเงินค่าสินค้าให้จำเลยเป็นเงิน1,043,000 บาท จำเลยขอใช้สิทธิหักกลบลบหนี้เอาแก่เงินค่าเครื่องและอุปกรณ์ที่โจทก์เรียกร้องจำนวน 309,735 บาทเงินค่าจ้างเหมาในการติดตั้งจำนวน 38,634 บาท กับเงินเพิ่มค่าอุปกรณ์จำนวน 60,490 บาท เหลือเงินที่โจทก์ต้องคืนให้จำเลยจำนวน 635,141 บาท ขอให้ยกฟ้องและบังคับโจทก์ใช้เงินจำนวน635,141 บาท พร้อมดอกเบี้ยแก่จำเลย
โจทก์ให้การแก้ฟ้องแย้งว่า ฟ้องแย้งของจำเลยขาดอายุความขอให้ยกฟ้องแย้ง
ศาลชั้นต้นพิพากษาให้โจทก์ชำระเงินตามฟ้องแย้งจำนวน635,141 บาท แก่จำเลย พร้อมดอกเบี้ยอัตราร้อยละ 7.5 ต่อปีนับแต่วันฟ้องแย้งจนกว่าจะชำระเสร็จ คำขอตามฟ้องโจทก์และคำขออื่นของจำเลยนอกจากนี้ให้ยก
โจทก์อุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน
โจทก์ฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า คดีนี้ปัญหาต้องวินิจฉัยตามฎีกาของโจทก์เรื่องอายุความฟ้องแย้งนั้น เห็นว่า การเรียกคืนเงินส่วนที่ชำระเกินในกรณีโจทก์ส่งมอบเครื่องอัดตะกอนลอยไม่ถูกต้องตรงตามที่กำหนดไว้ในสัญญาซื้อขายนั้นเป็นเรื่องที่โจทก์ไม่ชำระหนี้ให้ต้องตามความประสงค์อันแท้จริงแห่งมูลหนี้ หาใช่เป็นเรื่องความรับผิดเพื่อชำรุดบกพร่องซึ่งมีอายุความ 1 ปี ดังที่โจทก์ฎีกาไม่และกรณีนี้ไม่มีกฎหมายบัญญัติเรื่องอายุความไว้โดยเฉพาะอายุความจึงมีกำหนด 10 ปี ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 164 (เดิม) โจทก์ส่งมอบเครื่องอัดตะกอนลอยให้จำเลยวันที่ 20 มิถุนายน 2533 จำเลยฟ้องแย้งเมื่อวันที่ 29 มีนาคม 2536 คดีตามฟ้องแย้งของจำเลยจึงยังไม่ขาดอายุความ
พิพากษายืน