แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
++พิพากษาของศาลมีคำบังคับ++ไว้ว่าให้จำเลยที่ 1 ++ถ้าจำเลยที่ 1 ไม่สามารถจะใช้ได้ก็ให้จำเลยที่ 2 ใช้แทนจนครบดังนี้เมื่อโจทก์มิได้บังคับเอาแก่จำเลยที่ 1 และไม่ได้แสดงให้เห็นว่าจำเลยที่ 1 และกองมฤดกของจำเลยที่ 1 ไม่สามารถชำระหนี้ได้ โจทก์บังคับเอา+จำเลยที่ 2 ยังไม่ได้++การบังคับมิได้เป็นไปตามคำพิพากษาของศาล
ย่อยาว
คดีนี้ได้ความว่าศาลฎีกาได้พิพากษาให้จำเลยที่ ๑ ซึ่งเป็นลูกหนี้ค่าเข่าโจทก์ชำระค่าเข่าที่ค้างให้แก่โจทก์ ถ้าจำเลยที่ ๑ ไม่สามารถจะใช้ได้ ก็ให้จำเลยที่ ๒ ใช้แทนจนครบ ศาลชั้นต้นได้อ่านคำพิพากษาศาลฎีกาให้คู่ความฟัง เมื่อวันที่ ๑๔ กุมภาพันธ์ พ.ศ. ๒๔๗๘ แต่ไม่ปรากฏว่าโจทก์ได้ขอให้จัดการตามคำพิพากษาแต่อย่างใดจนถึงวันที่ ๒๙ ธันวาคม พ.ศ. ๒๔๘๑ โจทก์จึงขอให้ศาลออกหมายบังคับจำเลยที่ ๒ โดยอ้างว่าจำเลยที่ ๑ ยังไม่ได้ชำระเงินให้ โจทก์ตามคำพิพากษา จำเลยที่ ๑ วายชนม์ไปแล้วทรัพย์สมบัติของจำเลยที่ ๑ ก็ไม่มีจะยึดขายเอาเงินใช้ให้โจทก์ได้
จำเลยที่ ๒ คัดค้านว่าโจทก์ยังไม่บังคับจำเลยที่ ๑ ตามคำพิพากษาและจำเลยที่ ๑ ก็ตายมากว่า ๑ ปี โดยโจทก์ก็ทราบอยู่แล้ว โจทก์ไม่บังคับเอาแก่กองมฤดกคดีของโจทก์จึงขาดอายุความ
ศาลชั้นต้นเห็นว่าแม้ จำเลยที่ ๑ จะตายมากว่า ๑ ปี และ โจทก์จะรู้แล้วก็ตาม แต่ก็ได้ความว่าจำเลยที่ ๑ ไม่นำเงินใช้หรือไม่สามารถเอาเงินมาใข้ตามคำพิพากษาได้ ฉะนั้นจำเลยที่ ๒ จึงต้องรับผิดใช้แทน จะยกอายุความมฤดกมาบังคับคดีเช่นเรื่องนี้ไม่ได้ เพราะหนี้จำนวนนี้เป็นหนี้ตามคำพิพากษาต้องบังคับตามประมวล กฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่งมาตรา ๒๗๑ หา ใช่เป็นเรื่องฟ้องเอาจากกองมฤดกไม่ จึงจะงดการบังคับตามที่แถลงไม่ได้
จำเลยที่ ๒อุทธรณ์ ศาลอุทธรณ์ พิพากษายืนตามคำสั่งศาลชั้นต้น
จำเลยที่ ๒ฎีกา ศาลฎีกาเห็นว่าคำพิพากษาของศาลได้มีคำบังคับกล่าวไว้ว่า ให้ จำเลยที่ ๑ ใข้เงิน ฯลฯ ถ้าจำเลยที่ ๑ ไม่สามารถจะใช้ได้ ก็ให้จำเลยที่ ๒ ใช้แทนจนครบ เมื่อ โจทก์มิได้บังคับเอาแก่จำเลยที่ ๑ และไม่ได้แสดงให้เห็นว่า จำเลยที่ ๑ และกองมฤดกไม่สามารถใช้หนี้ได้ โจทก์ก็จะบังคับเอาแก่จำเลยที่ ๒ ยังไม่ได้ จึงพิพากษากลับศาลล่างทั้ง สอง ให้งดการบังคับเอาแก่จำเลยที่ ๒
