แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
เก็บน้ำมันเชื้อเพลิงไว้ในสถานที่ซึ่งได้รับอนุญาตแต่ใบอนุญาตหมดอายุและได้ไปขอใบอนุญาตต่อเจ้าพนักงาน 2 ครั้ง แต่หากเจ้าพนักงานไม่มีแบบพิมพ์ในอนุญาตที่จะออกให้นั้นเป็นสิ่งสดวิสัยที่จะปฎิบัติได้ จึงยังไม่มีความผิด อ้าง ฎีกาที่ 775/2485 การที่ไม่ไปขอต่อใบอนุญาตในกำหนดเวลาที่กฎหมายบังคับไว้และโจทก์มิได้ฟ้องขอให้ลงโทษ จำเลยตามมาตรานั้นด้วย ศาลไม่จำต้องวินิจฉัยถึง
ย่อยาว
ข้อเท็จจริงได้ความว่า จำเลยได้รับอนุญาตให้เก็บและจำหน่ายน้ำมันเชื้อเพลิงประจำ พ.ศ. ๒๔๘๑ เมื่อเดือนพฤษภาคม พ.ศ. ๒๔๘๒ และต่อมาจำเลยไปขอต่อใบอนุญาตรวม ๒ ครั้ง ปลัดอำเภอบอกว่าแบบพิมพ์ยังไม่มี ครั้นวันที่ ๒๔ กันยายน พ.ศ. ๒๔๘๒ เจ้าพนักงานจับน้ำมันที่จำเลยเก้บไว้ในสถานที่สำหรับเก็บน้ำมันเชื้อเพลิงเพื่อจำหน่ายประจำ พ.ศ. ๒๔๘๑ รุ่งขึ้นวันที่ ๒๕ จำเลยไปขอต่อใบอนุญาตและได้รับอนุญาตสำหรับ พ.ศ. ๒๔๘๒ โจทก์ฟ้องขอให้ลงโทษตาม พระราชบัญญัติ น้ำมันเชื้อเพลิง พ.ศ. ๒๔๗๔ มาตรา ๖ ๑๘ ๓๐ ๔๘
ศาลชั้นต้นเห็นว่า น้ำมันเชื้อเพลิงของกลางเป็นวัดถุมีอยู่แล้วโดยชอบตามใบอนุญาตออกให้จำเลยไม่ได้ เพราะเจ้าพนักงานไม่มีใบอนุญาต มิใช่เกิดจากการกรกะทำของจำเลย และโจทก์ไม่มีพะยานรู้เห็นว่า จำเลย จำหน่ายน้ำมันนั้นจึงพิพากษายกฟ้อง
โจทก์อุทธรณ์ ศาลอุทธรณ์เห็นว่า จำเลยเพิ่งไปขอใบอนุญาตเมื่อเดือนพฤษภาคม พ.ศ. ๒๔๘๒ ซึ่งไม่ตรงกับมาตรา ๑๑ แห่งพระราชบัญญัติที่บังคับว่าใบอนุญาตทุกฉะบับหมดอายุในวันที่ ๓๑ มีนาคม ถ้าขออนุญาตใหม่ต้องยื่นก่อนหมายที่บังคับดังนี้ ก็ต้องฟังว่าจำเลย เก็บน้ำมันเชื้อเพลิงไว้ในสถานที่ซึ่งไม่ได้รับอนุญาตจากเจ้าพนักงานจึงพิพากษากลับคำพิพากษาศาลชั้นต้น ให้ลงโทษจำเลย
จำเลยฎีกา ศาลฎีกาเห็นว่า จำเลยได้เก็บน้ำม้นไว้ในสถานที่ซึ่งได้รับอนุญาตจากเจ้าพนักงานใน ปี พ.ศ. ๒๔๘๑ การขออนุญาตเก็บน้ำมันต่อไปใน พ.ศ. ๒๔๘๒ จำเลยก็ได้พยายามไปขออนุญาตต่อเจ้าพนักงานถึง ๒ ครั้ง แต่หากเจ้าพนักงานไม่มีแบบพิมพ์ใบอนุญาตที่จะออกให้แก่จำเลย ซึ่งเป็นสิ่งสุดวิสัยของจำเลยที่จะปฎิบัติได้จำเลยจึงไม่ควรมีผิด ที่ศาลอุทธรณ์วินิจฉัยว่า จำเลยไม่ปฎิบัติตามมาตรา ๑๑ นั้น โจทก์ไม่ได้ฟ้องว่าจำเลยทำผิดในมาตรานี้ คำวินิจฉัยในข้อนี้จึงฟังไม่ขึ้น จึงพิพากษากลับให้ยกคำพิพากษาศาลอุทธรณ์และยกฟ้องโจทก์
