แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
ภาษีโรงร้าน ที่ถ่ายอุจาระ
ย่อยาว
จำเลยเป็นเจ้าของห้องแถวรวม ๙ ห้องในพ.ศ. ๒๔๖๗ มีคนเช่าตลอดปี ๖ ห้อง จำเลยเก็บค่าเช่าห้อง ๑ เดือนละ ๑๐ บาท กับค่าใช้ถังสำหรับถ่ายอุจจาระตามสัญญาพิเศษอีก ๒ บาท รวมเป็นเดือนละ ๑๒ บาท ส่วนอีก ๓ ห้องนั้นมีคนเช่าอยู่เพียง ๙ เดือน จำเลยเก็บค่าเช่าห้องหนึ่งเดือนละ ๔ บาท กับค่าใช้ถังสำหรับถ่ายอุจจาระอีก ๑ บาท รวมเป็น ๕ บาท โจทย์คิดค่าภาษีห้อง ๙ ห้อง ตามจำนวนเงินที่จำเลยได้รับ คือ เดือน ๑ ห้องละ๑๒ แล ๕ บาท ฝ่ายจำเลยคัดค้านไม่ยอมตามที่โจทย์เก็บ จำเลยจะยอมเสียแต่เพียงเฉพาะค่าห้องเพียงเดือนละ ๑๐ บาท แล ๔ บาท โดยอ้างว่าเงินที่ผู้เช่าเสียเพิ่มอีก ๒ บาท แล ๑ บาทนั้น เป็นค่าใช้ถังสำหรับถ่ายอุจจาระส่วน ๑ ต่างหาก
ศาลอุทรธรณเห็นว่า ที่ถ่ายอุจจาระควรถือว่าเป็นอุปกรณ์ส่วน ๑ ของห้องแถว เพราะฉะนั้นเงินที่ผู้เช่าเสียให้แก่จำเลยอีก ๒ บาท แล ๑ บาท นั้น ตามกฎหมายต้องถือว่าเป็นส่วน ๑ แห่งค่าเช่าด้วย ให้จำเลยเสียตามที่โจทย์ขอ
ฎีกาตัดสินว่า ความประสงค์ของกฎหมายต้องการเก็บค่าภาษีอากรค่าเช่าต้อง ส่วนการใช้ถังสำหรับถ่ายอุจจาระนั้น จำเลยมิได้บังคับ คือ จะใช้ก็ได้ไม่ใช้ก็ได้ เมื่อพิเคราะห์ดูเหตุผลทั่ว ๆ ไปแล้ว ไม่ปรากฎว่าวิธีการของจำเลยนี้เพื่อหลีกเลี่ยงการเสียภาษีโรงร้านอย่างใด จึงเห็นว่าเงินที่ผู้เช่าเสียให้จำเลยสำหรับใช้ถังสำหรับถ่ายอุจจาระตามสัญญาอีกส่วน ๑ นั้น จะสงเคราะห์รวมเข้าเป็นส่วน ๑ แห่งค่าเช่าห้องมิได้ จึงให้จำเลยเสียเพียงห้องละ ๑๐ บาท แล ๔ บาทตามลำดับ