แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
สิทธิเรียกร้องอันตั้งหลักฐานขึ้นโดยคำพิพากษาชั้นที่สุดของศาลให้มีกำหนดอายุความ10ปีตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์มาตรา168(เดิม)นั้นหมายถึงสิทธิเรียกร้องที่เกิดขึ้นโดยผลของคำพิพากษาชั้นที่สุดของศาลเท่านั้นมิได้หมายถึงการฟ้องคดีเพื่อเอาคืนซึ่งการครอบครองซึ่งต้องฟ้องภายใน1ปีนับแต่ถูกแย่งการครอบครองตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์มาตรา1375วรรคสองคำพิพากษาศาลชั้นต้นในคดีอื่นที่พิพากษาให้โจทก์(จำเลยคดีนี้)ฟ้องคดีเพื่อเอาคืนการครอบครองที่พิพาทจากจำเลย(โจทก์คดีนี้)เกินกว่า1ปีนับแต่ถูกแย่งการครอบครองพิพากษายกฟ้องไม่ได้ก่อให้เกิดสิทธิเรียกร้องแก่โจทก์คดีนี้กรณีไม่ต้องด้วยประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์มาตรา168(เดิม)
ย่อยาว
โจทก์ ฟ้อง ว่า โจทก์ เป็น เจ้าของ ผู้มีสิทธิ ครอบครอง ที่ดิน1 แปลง เนื้อที่ 20 ไร่ เศษ โจทก์ ได้ สิทธิ มา ตาม คำพิพากษา ศาลชั้นต้นคดีแพ่ง หมายเลขแดง ที่ 436/2526 ซึ่ง ศาลอุทธรณ์ พิพากษายืนคดีถึงที่สุด แล้ว ต่อมา วันที่ 15-16 มกราคม 2533 จำเลย บุกรุกเข้า ไป ใน ที่ดิน โจทก์ ดังกล่าว บางส่วน โจทก์ร่วม เป็น โจทก์ กับพนักงานอัยการ ประจำศาล แขวง สุราษฎร์ธานี ฟ้อง จำเลย ข้อหา บุกรุก ตาม คดี หมายเลขแดง ที่ 1355/2538 ศาลแขวง สุราษฎร์ธานี พิพาท ยกฟ้อง หลังจาก โจทก์ ดำเนินคดี อาญา กับ จำเลย แล้ว จำเลย เข้า แย่ง การ ครอบครองทั้ง แปลง ขอให้ ศาล พิพากษา ว่า จำเลย และ บริวาร บุกรุก เข้า ไป รบกวนการ ครอบครอง ของ โจทก์ ห้าม จำเลย และ บริวาร เกี่ยวข้อง กับ ให้จำเลย ใช้ ค่าเสียหาย
จำเลย ให้การ ว่า หลังจาก ศาลอุทธรณ์ มี คำพิพากษา คดีถึงที่สุดโดย อ่าน คำพิพากษา ให้ ฟัง เมื่อ วันที่ 25 มีนาคม 2530 จำเลย ได้ แย่งการ ครอบครอง ที่ดิน ของ โจทก์ ตลอดมา จำเลย มีสิทธิ ครอบครอง ที่ดินโจทก์ มา ฟ้อง เพื่อ เรียก เอา ที่พิพาท คืน เกินกว่า 1 ปี แล้ว ฟ้องโจทก์ขาดอายุความ ขอให้ ยกฟ้อง
โจทก์ จำเลย แถลงรับ ข้อเท็จจริง กัน ว่า โจทก์ เคย เป็น ผู้เสียหายและ เป็น โจทก์ร่วม ส่วน จำเลย เป็น จำเลย ที่ 1 ใน คดีอาญา หมายเลขแดง ที่ 1355/2534 ของ ศาลแขวง สุราษฎร์ธานี ที่พิพาท ใน คดี นี้ เป็น ที่ แปลง เดียว กับ ที่ดิน ใน คดีอาญา ดังกล่าว และ เป็น ที่ แปลงเดียว กับ ที่ดิน ใน คดีแพ่ง หมายเลขแดง ที่ 436/2526 ของ ศาลจังหวัด สุราษฎร์ธานี ซึ่ง ได้ อ่าน คำพิพากษา ศาลอุทธรณ์ เมื่อ วันที่ 25มีนาคม 2530 คดีถึงที่สุด ให้ โจทก์ ชนะคดี กับ ยอมรับ ตาม สำนวน คดีอาญา หมายเลขแดง ที่ 1355/2534 ของ ศาลแขวง สุราษฎร์ธานี ที่ โจทก์ จำเลย ไม่โต้แย้ง เพื่อ ให้ ศาล วินิจฉัย คดี นี้ โดย โจทก์ จำเลย ท้า กัน ในประเด็น เดียว กัน ฟ้องโจทก์ ขาดอายุความ หรือไม่ โจทก์ หรือ จำเลยมีสิทธิ ครอบครอง ที่พิพาท
ศาลชั้นต้น พิพากษายก ฟ้อง
โจทก์ อุทธรณ์ ต่อ ศาลฎีกา ตาม ประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่งมาตรา 223 ทวิ
ศาลฎีกา วินิจฉัย ว่า ตาม ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์มาตรา 168 (เดิม ) ซึ่ง บัญญัติ ว่า สิทธิเรียกร้อง อัน ตั้ง หลักฐานขึ้น โดย คำพิพากษา ชั้น ที่สุด ของ ศาล ให้ มี กำหนด อายุความ สิบ ปี นั้นหมายถึง สิทธิเรียกร้อง เท่านั้น ที่ เกิดขึ้น โดย ผล ของ คำพิพากษาชั้น ที่สุด ของ ศาล มิได้ หมายถึง การ ฟ้องคดี เพื่อ เอาคืน ซึ่ง การ ครอบครองซึ่ง ต้อง ฟ้อง ภายใน หนึ่ง ปี นับแต่ ถูก แย่ง การ ครอบครอง ตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 1375 วรรคสอง สำหรับ คำพิพากษาคดีแพ่ง หมายเลขแดง ที่ 436/2526 ของ ศาลชั้นต้น ที่ ตัดสิน ว่าโจทก์ (จำเลย คดี นี้ ) ฟ้องคดี เพื่อ เอาคืน การ ครอบครอง ที่พิพาทเกินกว่า หนึ่ง ปี นับแต่ เวลา ถูก แย่ง การ ครอบครอง พิพากษายก ฟ้องไม่ได้ ก่อ ให้ เกิด สิทธิเรียกร้อง แก่ โจทก์ กรณี ไม่ต้อง ด้วยประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 169 (เดิม )
พิพากษายืน
