แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
แม้ตามหนังสือคู่มือรับจดทะเบียนเครื่องหมายการค้าของโจทก์มีข้อความว่าการจดทะเบียนเครื่องหมายการค้ารายนี้ไม่ให้สิทธิแก่ผู้ขอจดทะเบียนแต่ผู้เดียวที่จะใช้อักษรไทยคำว่า “น้ำมันมวย”และอักษรโรมันคำว่า “BOXINGLINIMENT” ก็ตาม แต่โจทก์ได้จดทะเบียนเครื่องหมายการค้าคำว่า “น้ำมันมวย” รวมทั้งรูปภาพลวดลายและรูปรอยประดิษฐ์ที่ปรากฎบนกล่องสินค้ามาตั้งแต่ พ.ศ. 2498และผลิตน้ำมันสำหรับใช้ทาถูนวด แก้ปวดเมื่อยและเหน็บชา ออกจำหน่ายโดยใช้เครื่องหมายการค้าดังกล่าวกับสินค้านั้นมาตลอดโจทก์ได้โฆษณาสินค้าผ่านสื่อสารมวลชน ป้ายโฆษณา โดยการทำของชำร่วย และโฆษณาในรายการอุปถัมภ์กีฬา จำเลยทราบอยู่ก่อนแล้วว่าโจทก์ได้ใช้เครื่องหมายการค้าคำว่า “น้ำมันมวย” กับสินค้าน้ำมันสำหรับทาถูนวด แก้ปวดเมื่อยและเหน็บชาที่โจทก์ผลิตออกจำหน่ายอย่างแพร่หลายมาเป็นเวลานาน จำเลยมีเจตนาใช้คำว่า “น้ำมันมวย”เป็นส่วนหนึ่งในการขอจดทะเบียนเครื่องหมายการค้าของจำเลยในสินค้าจำพวกเดียวกันกับสินค้าของโจทก์สินค้าของโจทก์ได้ผลิตแล้วนำออกขายภายใต้เครื่องหมายการค้าคำว่า “น้ำมันมวย” มาก่อนจำเลยขอจดทะเบียนเครื่องหมายการค้าคำว่า “น้ำมันมวยมุมแดง” ถึง30 ปีเศษ สินค้าของโจทก์เป็นสินค้าที่แพร่หลายจนทำให้เครื่องหมายการค้าคำว่า “น้ำมันมวย” เกิดลักษณะบ่งเฉพาะ ทำให้ประชาชนหรือผู้ใช้สินค้านั้นทราบและเข้าใจได้ว่าสินค้าที่ใช้เครื่องหมายการค้านั้นแตกต่างไปจากสินค้าอื่นแล้ว แม้คำว่า “น้ำมันมวย”โจทก์จะไม่มีสิทธิใช้แต่เพียงผู้เดียวก็ตาม การที่จำเลยเจตนาจะใช้คำว่า “น้ำมันมวยมุมแดง” กับสินค้าน้ำมันนวดกล้ามอันเป็นสินค้าจำพวกเดียวกันและมีลักษณะอย่างเดียวกันกับสินค้าของโจทก์ก็โดยอาศัยคำว่า “น้ำมันมวย” เป็นหลักอาจทำให้ประชาชนเข้าใจผิดว่าสินค้าของโจทก์และสินค้าของจำเลยที่จะผลิตต่อไปเป็นของเจ้าของเดียวกัน หากจำเลยมีเจตนาสุจริตก็สามารถใช้คำอื่นที่มีลักษณะบ่งเฉพาะแทนเพื่อไม่ทำให้ประชาชนเข้าใจผิดว่าสินค้าของจำเลยเป็นสินค้าของโจทก์ได้ การที่จำเลยจะใช้เครื่องหมายการค้าคำว่า”น้ำมันมวยมุมแดง” กับสินค้าที่มีลักษณะอย่างเดียวกันกับสินค้าของโจทก์ แสดงว่าจำเลยมีเจตนาเลียนแบบเครื่องหมายการค้าของโจทก์ที่จดทะเบียนไว้แล้วว่า เป็นการใช้สิทธิโดยไม่สุจริตโจทก์จึงมีสิทธิห้ามจำเลยใช้คำว่า “น้ำมันมวยมุมแดง” เป็นเครื่องหมายการค้าในสินค้าจำพวก 3 น้ำมันนวดกล้ามได้
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่า โจทก์เป็นเจ้าของผู้ผลิตและจำหน่ายสินค้าประเภทน้ำมันสำหรับทาถูนวด ภายใต้เครื่องหมายการค้าชื่อ”น้ำมันมวย” รวมทั้งรูปภาพลวดลายและรูปรอยประดิษฐ์ที่กล่องสินค้ามาตั้งแต่ พ.ศ. 2498 โจทก์ จดทะเบียนเครื่องหมายการค้าดังกล่าวในสินค้าจำพวก 3 ทะเบียนเลขที่ 17175 สินค้าดังกล่าวของโจทก์เป็นที่แพร่หลายในหมู่ประชาชนตลอดมาโดยเฉพาะวงการมวยรู้จักกันดี ต่อมาวันที่ 27 ตุลาคม 2530 จำเลยจงใจทำให้โจทก์เสียหาย โดยเลียนเครื่องหมายการค้าคำว่า “น้ำมันมวย” ของโจทก์และนำคำว่า “น้ำมันมวยมุมแดง” ไปยื่นขอจดทะเบียนเครื่องหมายการค้าในสินค้าจำพวก 3 รายการสินค้าน้ำมันนวดกล้าม ตามคำขอเลขที่170460 ซึ่งเป็นสินค้าจำพวกเดียวกันและรายการสินค้าอย่างเดียวกันกับของโจทก์ การกระทำของจำเลยเป็นการใช้สิทธิโดยไม่สุจริต จำเลยไม่มีสิทธิยื่นคำขอจดทะเบียนเครื่องหมายการค้าคำว่า”น้ำมันมวยมุมแดง” เพราะทำให้เกิดความสับสนเข้าใจผิดได้ง่ายขอให้บังคับจำเลยถอนคำขอจดทะเบียนเครื่องหมายการค้าคำว่า”น้ำมันมวยมุมแดง” หากจำเลยไม่ปฎิบัติตาม ให้ถือเอาคำพิพากษาเป็นการแสดงเจตนาของจำเลย ขอให้ศาลพิพากษาว่า คำว่า”น้ำมันมวยมุมแดง” ต้องห้ามจดทะเบียนเป็นเครื่องหมายการค้าและห้ามจำเลยใช้เครื่องหมายการค้าคำว่า “น้ำมันมวยมุมแดง”ห้ามนายทะเบียนเครื่องหมายการค้ารับจดทะเบียนเครื่องหมายการค้าดังกล่าว และห้ามจำเลยใช้คำว่า “น้ำมันมวย” กับสินค้าน้ำมันสำหรับใช้ทาถูนวดแก้ปวดเมื่อย รวมทั้งห้ามจำเลยผลิตและจำหน่ายน้ำมันดังกล่าวที่มีคำว่า “น้ำมันมวย” หากจำเลยได้ผลิตและจำหน่ายไปแล้วก็ให้เลิกผลิตจำหน่ายและนำสินค้ากลับคืนให้หมด
จำเลยให้การว่า เครื่องหมายการค้าของจำเลยไม่คล้ายหรือเลียนเครื่องหมายการค้าของโจทก์เพราะคำว่า “น้ำมันมวย” ทั้งโจทก์และจำเลยได้แสดงคำปฎิเสธไม่ขอถือสิทธิแต่ผู้เดียว เนื่องจากเป็นคำสามัญทุกคนมีสิทธิใช้ได้ เครื่องหมายการค้าของโจทก์มีรูปนักมวย 2 คน ชกกัน และมีคำว่า “ตราดอกไม้” กับอักษรโรมันคำว่า “BOXING LINIMENT” อยู่ด้วย ส่วนเครื่องหมายการค้าของจำเลยมีคำว่า “มุมแดง” จึงแตกต่างกันอย่างชัดแจ้งไม่ทำให้บุคคลทั่วไปสับสนหรือหลงผิดเพราะเครื่องหมายการค้าของโจทก์ที่แสดงอยู่บนกล่องบรรจุสินค้ายังได้แสดงแหล่งผลิตคือ บริษัทเทวกรรม์โอสถ จำกัด ไว้ด้วย สามารถมองเห็นได้ชัดเจน จำเลยขอจดทะเบียนเครื่องหมายการค้าโดยสุจริตและชอบด้วยกฎหมาย ไม่เป็นละเมิดสิทธิของโจทก์ ขอให้ยกฟ้อง
ศาลชั้นต้นพิพากษายกฟ้อง
โจทก์อุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์พิพากษากลับ ให้จำเลยถอนคำขอจดทะเบียนเครื่องหมายการค้าตามคำขอเลขที่ 170460 หากจำเลยไม่ปฎิบัติตามให้ถือเอาคำพิพากษาแทนการแสดงเจตนาของจำเลย คำขอนอกจากนี้ให้ยกเสีย
จำเลยฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า คดีมีปัญหาตามฎีกาจำเลยว่า โจทก์มีสิทธิห้ามจำเลยใช้คำว่า “น้ำมันมวยมุมแดง” เป็นเครื่องหมายการค้าเพราะจำเลยเลียนแบบเครื่องหมายการค้าดังกล่าวจนเหมือนหรือคล้ายกับเครื่องหมายการค้าของโจทก์ที่จดทะเบียนไว้แล้วตามทะเบียนที่ 17175 หรือไม่ เห็นว่า แม้ตามหนังสือคู่มือรับจดทะเบียนเครื่องหมายการค้าของโจทก์มีข้อความว่า การจดทะเบียนเครื่องหมายการค้ารายนี้ไม่ให้สิทธิแก่ผู้ขอจดทะเบียนแต่ผู้เดียวที่จะใช้อักษรไทยคำว่า “น้ำมันมวย” และอักษรโรมันคำว่า”BOXING LINIMENT” ก็ตาม แต่โจทก์ได้จดทะเบียนเครื่องหมายการค้าคำว่า “น้ำมันมวย” รวมทั้งรูปภาพลวดลายและรูปรอยประดิษฐ์ที่ปรากฎบนกล่องสินค้ามาตั้งแต่ พ.ศ. 2498 และผลิตน้ำมันสำหรับใช้ทาถูนวด แก้ปวดเมื่อย และเหน็บชาออกจำหน่ายโดยใช้เครื่องหมายการค้าดังกล่าวกับสินค้านั้นมาตลอด โจทก์ได้โฆษณาสินค้าผ่านสื่อสารมวลชนทั้งหนังสือพิมพ์ โทรทัศน์ วิทยุ ป้ายโฆษณาโดยการทำของชำร่วย และโฆษณาในรายการอุปถัมภ์กีฬาสิ้นเงินเป็นจำนวนหลายล้านบาท ส่วนจำเลยยื่นคำขอจดทะเบียนเครื่องหมายการค้าคำว่า “น้ำมันมวยมุมแดง” ใช้กับสินค้าจำพวก 3 น้ำมันนวดกล้ามตามคำขอเลขที่ 170460 เมื่อ พ.ศ. 2530 โดยจำเลยยังไม่ได้ผลิตสินค้าออกจำหน่าย เห็นได้ว่าโจทก์จดทะเบียนเครื่องหมายการค้าและจำหน่ายสินค้าของโจทก์มาก่อนจำเลยยื่นคำขอดังกล่าวเป็นเวลาถึง30 ปีเศษ ทั้งได้โฆษณาสินค้าของโจทก์ผ่านทางสื่อสารมวลชนหลายแขนงเชื่อว่าจำเลยได้รู้จักสินค้าของโจทก์เป็นอย่างดี เมื่อพิจารณาเครื่องหมายการค้าของโจทก์ที่ปรากฎบนกล่องบรรจุสินค้าและสลากปิดขวดบรรจุน้ำมันตามวัตถุพยานหมาย ว.จ.2 ถึง ว.จ.5 แล้ว แม้เครื่องหมายการค้าของโจทก์จะมีรูปดอกไม้และคำว่า “ตราดอกไม้”กับภาพนักมวยชกกันอยู่ด้วย แต่ปรากฎว่ารูปดอกไม้และคำว่า”ตราดอกไม้” นั้นมีขนาดเล็กมากและปรากฎอยู่เพียงแห่งเดียวที่ฝากล่องด้านบนส่วนภาพนักมวยชกกันก็เป็นภาพเงาสีเหลืองเข้มบนพื้นสีเหลืองอ่อน เห็นไม่เด่นชัดส่วนที่เด่นชัดของเครื่องหมายการค้าของโจทก์คือคำว่า “น้ำมันมวย” และ “BOXING LINIMENT” ซึ่งเป็นอักษรสีขาวบนพื้นสีน้ำเงินเข้ม นอกจากนี้แผ่นโฆษณามีเพียงคำว่า”น้ำมันมวย” ล้วน ๆ ที่หมวกกันแดดที่โจทก์แจกมีข้อความเพียงว่าน้ำมันมวยสำหรับนักกีฬา โดยเน้นคำว่า “น้ำมันมวย” รวมทั้งถุงหิ้วก็เน้นคำว่า “น้ำมันมวย” การที่บนกล่องมีหนังสือบรรยายถึงสรรพคุณ มีชื่อโจทก์ผู้ผลิตและรูปภาพนักมวยชกกันก็เพื่อเป็นส่วนประกอบให้สลากสมบูรณ์ขึ้นเท่านั้น จำเลยทราบอยู่ก่อนแล้วว่าโจทก์ได้ใช้เครื่องหมายการค้าคำว่า “น้ำมันมวย” กับสินค้าน้ำมันสำหรับทาถูนวด แก้ปวดเมื่อย และเหน็บชาที่โจทก์ผลิตออกจำหน่ายอย่างแพร่หลายมาเป็นเวลานาน จำเลยมีเจตนาใช้คำว่า “น้ำมันมวย”เป็นส่วนหนึ่งในการขอจดทะเบียนเครื่องหมายการค้าของจำเลยในสินค้าจำพวกเดียวกันกับสินค้าของโจทก์ สินค้าของโจทก์ได้ผลิตแล้วนำออกขายภายใต้เครื่องหมายการค้าคำว่า “น้ำมันมวย” มาก่อนจำเลยขอจดทะเบียนเครื่องหมายการค้าคำว่า “น้ำมันมวยมุมแดง” ถึง30 ปีเศษ สินค้าของโจทก์เป็นสินค้าที่แพร่หลายจนทำให้เครื่องหมายการค้าคำว่า “น้ำมันมวย” เกิดลักษณะบ่งเฉพาะ ทำให้ประชาชนหรือผู้ใช้สินค้านั้นทราบและเข้าใจได้ว่าสินค้าที่ใช้เครื่องหมายการค้านั้นแตกต่างไปจากสินค้าอื่นแล้ว แม้คำว่า “น้ำมันมวย” โจทก์จะไม่มีสิทธิใช้แต่เพียงผู้เดียวก็ตามสินค้าน้ำมันสำหรับทาถูนวดภายใต้เครื่องหมายการค้าคำว่า “น้ำมันมวย” เมื่อเป็นที่แพร่หลาย คนทั่วไปที่ต้องการซื้อสินค้าประเภทนี้ก็จะเรียกสั้น ๆ ว่า “น้ำมันมวย” คงไม่ต้องบอกชื่อบริษัทผู้ผลิตหรือบอกรูปที่ติดบนกล่อง การที่จำเลยเจตนาจะใช้คำว่า”น้ำมันมวยมุมแดง” กับสินค้าน้ำมันนวดกล้ามอันเป็นสินค้าจำพวกเดียวกันและมีลักษณะอย่างเดียวกันกับสินค้าของโจทก์ ก็โดยอาศัยคำว่า “น้ำมันมวย” เป็นหลัก อาจทำให้ประชาชนเข้าใจผิดได้ว่าสินค้าของโจทก์และสินค้าของจำเลยที่จะผลิตต่อไปเป็นเจ้าของเดียวกัน หากจำเลยมีเจตนาสุจริตก็สามารถใช้คำอื่นที่มีรูปลักษณะบ่งเฉพาะแทนที่เพื่อไม่ทำให้ประชาชนเข้าใจผิดว่าสินค้าของจำเลยเป็นสินค้าของโจทก์ได้ การที่จำเลยจะใช้เครื่องหมายการค้าคำว่า”น้ำมันมวยมุมแดง” กับสินค้าที่มีลักษณะอย่างเดียวกันกับสินค้าของโจทก์ แสดงว่าจำเลยมีเจตนาเลียนแบบเครื่องหมายการค้าของโจทก์ที่จดทะเบียนไว้แล้วตามทะเบียนที่ 17175 เป็นการใช้สิทธิโดยไม่สุจริต โจทก์จึงมีสิทธิห้ามจำเลยใช้คำว่า “น้ำมันมวยมุมแดง”เป็นเครื่องหมายการค้าในสินค้าจำพวก 3 น้ำมันนวดกล้าม ได้
พิพากษายืน
