แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
พวกหุ้นส่วนเสนอยอมให้ริบหุ้น แต่หุ้นส่วนอื่นยังไม่ได้สนอง จะริบไม่ได้
วิธีพิจารณาแพ่ง
ฎีกาอุทธรณ์ คนบังคับอังกฤษเป็นคู่ความฎีกาได้แต่ในปัญหากฎหมาย
ย่อยาว
โจทก์จำเลยเข้าหุ้นส่วนกันเพื่อจัดการซื้อขายที่ดินหาผลกำไร แลในคราวประชุมปลายปี พ.ศ. ๒๔๓๒ ได้ตกลงกันให้ผู้เป็นหุ้นส่วนทุกคนนำเงินค่าหุ้นที่จองไว้มาชำระอีก แต่ไม่มีใครปฏิบัติดังนั้น จึงได้มีการประชุมครั้งที่ ๒ อีก แต่ตกลงให้แบ่งหุ้นส่วนกัน หุ้นส่วนคนหนึ่ง ๆ ให้ได้รับที่ดินตามส่วนที่ลงทุนไว้แลให้แบ่งความรับผิดชอบในหนี้สินของหุ้นส่วนตามส่วน ต่อมาได้มีการประชุมครั้งที่ ๓ ตกลงบันทึกไว้ว่าโจทก์เสนอว่าถ้าภายในเวลา ๑ เดือน โจทก์หาเงินส่วนของโจทก์ที่จะต้องชำระหนี้แก่เจ้าหนี้หุ้นส่วนไม่ได้แล้ว โจทก์ก็ยอมสละประโยชน์ในหุ้นส่วนแลออกจากหุ้นส่วน แต่โจทก์ก็หามาชำระไม่ได้ บัดนี้โจทก์ฟ้องาขอให้เลิกหุ้นส่วนแลตั้งเจ้าพนักงานรักษาทรัพย์เป็นผู้ชำระบัญชี
จำเลยต่อสู้ว่าโจทก์ขาดจากเป็นหุ้นส่วนอยู่ในตัวแล้วประโยชน์ทั้งปวงในทรัพย์สินของห้างสุ้นส่วนก็ต้องถูกริบ โจทก์ฟ้องคดีนี้ไม่ได้
ศาลฎีกาเห็นว่าตามบันทึกประชุมครั้งที่ ๓ นั้นหุ้นส่วนอื่นหาได้สนองคำเสนอของโจทก์ไม่ เพราะฉนั้นจึงหากระทบกระเทือนถึงประโยชน์ของโจทก์ในห้างหุ้นส่วนแลสิทธิของโจทก์ที่จะฟ้องคดีนี้ไม่ จึงต้อให้เจ้าพนักงานรักษาทรัพย์เป็นผู้ชำระบัญชีเลิกหุ้นส่วนนี้
