แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
คดีที่จำเลยทำผิดในเมืองต่างประเทศ โจทก์นำสืบการกระทำผิดของจำเลยแลนำสืบบทกฎหมายแพ่งประเทศนั้นก็เป็นอันเพียงพอตามมาตรา 10 ข้อ 4 ประการที่ 2 แล้ว
ย่อยาว
ได้ความว่าจำเลยใช้อุบายหลอกลวง ง.ให้หลงเชื่อส่งเงินให้จำเลยไป ๒๐ เหรียญ เหตุเกิดที่เมืองปากเชอาณาเขตต์ฝรั่งเศส เมื่อโจทก์สืบพะยานแล้วจำเลยรับสารภาพ แต่ว่ากฎหมายในเมื่องปากเชจะมีบัญญัติอย่างไรจำเลยไม่ทราบ โจทก์อ้างหนังสือผู้ช่วยเรสิดังแห่งเมืองปากเชซึ่งคัดกฎหมายความผิดฐานฉ้อโกงแลยักยอก
ศาลเดิมวินิจฉัยว่า โจทก์มีหน้าที่นำสืบให้ได้ความชัดเจนว่า การกระทำของจำเลยจะต้องถูกลงอาชญาโดยกฎหมายต่างประเทศนั้น แต่เรื่องนี้เป็นแต่เพียงโจทก์ส่งบทกฎหมายต่างประเทศมาให้ศาลวินิจฉัยเอาเองซึ่งศาลไม่มีหน้าที่วินิจฉัยกฎหมายเมืองต่างประเทศว่าการกระทำของจำเลยเป็นผิดกฎหมายนั้น ๆหรือไม่ เพราะกฎหมายเมืองต่างประเทศเป็นข้อเท็จจริงจึงพิพากษายกฟ้อง
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า โจทก์ได้นำสืบแสดงการกระทำผิดของจำเลยและได้นำสืบกฎหมายแห่งเมืองปากเชสำหรับความผิดชนิดนี้ด้วยว่า ตามกฎหมายแห่งเมืองปากเชที่นำสืบนั้นเป็นบัญญัติว่าความชนิดที่จำเลยกระทำนี้เป็นความผิดจะต้องถูกลงอาชญา การนำสืบเป็นอันครบถ้วนตามมาตรา ๑๐ ข้อ ๔ ประการที่ ๒ แล้วจึงพิพากษายืนตามศาลอุทธรณ์ซึ่งลงโทษจำเลยตามมาตรา ๓๐๔ กับให้ใช้ทรัพย์
