แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
คำร้องของจำเลยขอให้กำหนดเวลาให้จำเลยวางเงินค่าธรรมเนียมชั้นอุทธรณ์ เป็นเรื่องขอขยายระยะเวลาวางเงินค่าธรรมเนียมชั้นอุทธรณ์ตาม ป.วิ.พ. มาตรา 23 การที่ศาลชั้นต้นมีคำสั่งไม่รับอุทธรณ์ย่อมเป็นผลสืบเนื่องมาจากการยกคำร้องขอขยายระยะเวลาวางเงินของจำเลย หากศาลชั้นต้นอนุญาตให้ขยายระยะเวลาวางเงินก็จะมีคำสั่งไม่รับอุทธรณ์ของจำเลยไม่ได้ การอุทธรณ์คำสั่งของจำเลยจึงเป็นการอุทธรณ์คำสั่งศาลชั้นต้นที่ไม่อนุญาตให้จำเลยขยายระยะเวลาวางเงิน จำเลยชอบที่จะยื่นอุทธรณ์ได้ภายในกำหนดหนึ่งเดือนนับแต่วันที่จำเลยทราบคำสั่งศาลชั้นต้นตาม ป.วิ.พ. มาตรา 229
ย่อยาว
คดีสืบเนื่องมาจากศาลชั้นต้นพิพากษาให้จำเลยทั้งสองร่วมกันชำระเงินแก่โจทก์
จำเลยที่ ๑ ยื่นอุทธรณ์ภายในกำหนดระยะเวลาที่ศาลชั้นต้นขยายให้ โดยยื่นคำร้องลงวันที่ ๒ มีนาคม ๒๕๔๒ ขอขยายระยะเวลาวางเงินค่าธรรมเนียมชั้นอุทธรณ์ออกไป ๑๕ วัน ศาลชั้นต้นอนุญาตให้ขยายระยะเวลาวางเงินค่าธรรมเนียมไปถึงวันที่ ๑๗ มีนาคม ๒๕๔๒ และมีคำสั่งในอุทธรณ์ของจำเลยที่ ๑ ว่า รอไว้สั่งเมื่อจำเลยที่ ๑ วางเงินค่าธรรมเนียมแล้ว หลังจากนั้นจำเลยที่ ๑ มิได้วางเงินค่าธรรมเนียมชั้นอุทธรณ์ภายในกำหนดที่ศาลชั้นต้นขยายระยะเวลาให้ วันที่ ๒๑ เมษายน ๒๕๔๒ จำเลยที่ ๑ ยื่นคำร้องขอให้ศาลชั้นต้นอนุญาตให้จำเลยที่ ๑ วางเงินค่าธรรมเนียมชั้นอุทธรณ์ภายในเวลาที่ศาลชั้นต้นกำหนด ศาลชั้นต้นมีคำสั่งในวันที่ ๒๖ เมษายน ๒๕๔๒ ว่า ไม่มีเหตุที่จะอนุญาตให้ขยายระยะเวลาวางเงินค่าธรรมเนียมศาล ให้ยกคำร้อง ค่าคำร้องเป็นพับ และศาลชั้นต้นสั่งในอุทธรณ์ของจำเลยที่ ๑ ในวันเดียวกันว่า จำเลยที่ ๑ ไม่วางเงินค่าธรรมเนียมศาลชั้นอุทธรณ์ภายในกำหนด จึงไม่รับอุทธรณ์ จำเลยที่ ๑ ทราบคำสั่งศาลชั้นต้นดังกล่าวในวันที่ ๒๘ เดือนเดียวกัน
จำเลยที่ ๑ ยื่นอุทธรณ์ในวันที่ ๒๖ พฤษภาคม ๒๕๔๒ อ้างว่ามีเหตุอันสมควรที่จะอนุญาตให้จำเลยที่ ๑ วางเงินค่าธรรมเนียมชั้นอุทธรณ์ได้ ขอให้ศาลอุทธรณ์กลับคำสั่งศาลชั้นต้นที่ยกคำร้องขอวางเงินค่าธรรมเนียมชั้นอุทธรณ์ของจำเลยที่ ๑ ฉบับลงวันที่ ๒๑ เมษายน ๒๕๔๒ โดยอนุญาตให้จำเลยที่ ๑ วางเงินค่าธรรมเนียมชั้นอุทธรณ์ภายในเวลาที่กำหนด และรับอุทธรณ์ของจำเลยที่ ๑ ด้วย
ศาลอุทธรณ์มีคำสั่งว่า ศาลชั้นต้นมีคำสั่งไม่รับอุทธรณ์ของจำเลยที่ ๑ เมื่อวันที่ ๒๖ เมษายน ๒๕๔๒ ซึ่งจำเลยที่ ๑ ทราบคำสั่งแล้ว แต่จำเลยที่ ๑ เพิ่งมายื่นอุทธรณ์คำสั่งของศาลชั้นต้นที่ไม่รับอุทธรณ์ (ที่ถูกจะต้องทำเป็นคำร้อง) เมื่อวันที่ ๒๖ พฤษภาคม ๒๕๔๒ จึงเกินกำหนดเวลา ๑๕ วัน ทั้งมิได้วางเงินหรือหาประกันสำหรับหนี้ที่จะต้องชำระตามคำพิพากษา ตาม ป.วิ.พ. มาตรา ๒๓๔ จึงให้ยกคำร้อง ค่าคำร้องเป็นพับ
จำเลยที่ ๑ ฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า ที่จำเลยที่ ๑ ฎีกาว่าจำเลยที่ ๑ อุทธรณ์คำสั่งศาลชั้นต้นที่ไม่ได้อนุญาตให้ขยายเวลาวางเงินค่าธรรมเนียมชั้นอุทธรณ์ มิได้อุทธรณ์คำสั่งที่ไม่รับอุทธรณ์ ขอให้ศาลอุทธรณ์พิจารณาอุทธรณ์คำสั่งของจำเลยที่ ๑ ตามข้อเท็จจริงที่ถูกต้องนั้น เห็นว่า คำร้องของจำเลยที่ ๑ ฉบับลงวันที่ ๒๑ เมษายน ๒๕๔๒ ขอให้กำหนดเวลาให้จำเลยที่ ๑ วางเงินค่าธรรมเนียมชั้นอุทธรณ์ เป็นเรื่องการขอขยายระยะเวลาวางเงินค่าธรรมเนียมชั้นอุทธรณ์ตาม ป.วิ.พ. มาตรา ๒๓ การที่ศาลชั้นต้นมีคำสั่งไม่รับอุทธรณ์ของจำเลยที่ ๑ ย่อมเป็นผลสืบเนื่องมาจากการยกคำร้องขอขยายระยะเวลาวางเงินค่าธรรมเนียมชั้นอุทธรณ์ของจำเลยที่ ๑ ดังกล่าว หากศาลชั้นต้นอนุญาตให้ขยายระยะเวลาวางเงินค่าธรรมเนียมชั้นอุทธรณ์แก่จำเลยที่ ๑ ก็จะมีคำสั่งไม่รับอุทธรณ์ของจำเลยที่ ๑ ไม่ได้ การอุทธรณ์คำสั่งของจำเลยที่ ๑ จึงเป็นการอุทธรณ์คำสั่งศาลชั้นต้นที่ไม่อนุญาตให้จำเลยที่ ๑ ขยายระยะเวลาวางเงินค่าธรรมเนียมชั้นอุทธรณ์ จำเลยที่ ๑ ชอบที่จะยื่นอุทธรณ์ได้ภายในกำหนดหนึ่งเดือนนับแต่วันที่จำเลยที่ ๑ ทราบคำสั่งศาลชั้นต้นอันเป็นกรณีตาม ป.วิ.พ. มาตรา ๒๒๙ หากศาลอุทธรณ์ขยายระยะเวลาวางเงินค่าธรรมเนียมชั้นอุทธรณ์แก่จำเลยที่ ๑ คำสั่งศาลชั้นต้นที่ไม่รับอุทธรณ์ของจำเลยที่ ๑ ย่อมเป็นอันตกไป เนื่องจากจำเลยที่ ๑ ยังสามารถวางเงินค่าธรรมเนียมชั้นอุทธรณ์ได้อีก จึงมิใช่กรณีอุทธรณ์คำสั่งที่ไม่รับอุทธรณ์ตาม ป.วิ.พ. มาตรา ๒๓๔ ซึ่งจำเลยที่ ๑ ต้องยื่นเป็นคำร้องภายในกำหนดสิบห้าวันนับแต่วันที่ทราบคำสั่งศาลชั้นต้นและต้องนำค่าฤชาธรรมเนียมทั้งปวงมาวางศาลและนำเงินมาชำระตามคำพิพากษาหรือหาประกันให้ไว้ต่อศาลดังที่ศาลอุทธรณ์วินิจฉัย ศาลอุทธรณ์จึงต้องวินิจฉัยอุทธรณ์คำสั่งของจำเลยที่ ๑ ว่า สามารถขยายระยะเวลาวางเงินค่าธรรมเนียมชั้นอุทธรณ์ให้จำเลยที่ ๑ หรือไม่ แล้วมีคำพิพากษาไปตามรูปคดี ที่ศาลอุทธรณ์มีคำสั่งไปในกรณีอุทธรณ์คำสั่งไม่รับอุทธรณ์จึงเป็นการไม่ชอบ ฎีกาของจำเลยที่ ๑ ฟังขึ้น
พิพากษายกคำสั่งศาลอุทธรณ์ และยกคำร้องของจำเลยที่ ๑ ตามคำสั่งศาลชั้นต้น ค่าฤชาธรรมเนียมชั้นอุทธรณ์และฎีกาให้เป็นพับ.
