แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
การที่โจทฟ้องขอไห้ลงโทสจำเลยตามมาตรา 21 แห่ง พ.ร.บ.ทเบียนพานิชนั้น สาลจะลงโทสรวมกันก็ได้ และจะกำหนดค่าปรับเท่าไรก็ได้เมื่อไม่เกินคั่นสูงที่กดหมายกำหนดไว้
กรนีทีกดหมายกำหนดไห้ปรับไม่เกินวันละ 20 บาท นั้น สาลจะปรับต่ำกว่า 1 บาทก็ได้
ย่อยาว
ได้ความตามโจทฟ้องและจำเลยรับสารภาพว่า จำเลยเปนพ่อค้าประกอบพานิชกิจเปนอาชีพปรกติ ขายหนังสือ เครื่องเขียน เครื่องสำอาง และเครื่องดินปั้น นางวันขายได้เกิน ๒๐ บาท เมื่อวันที่ ๘ เมสายน ๒๔๘๖ จำเลยขายสินค้าได้รวม ๒๑ บาท ๔๗ สตางค์ แต่จำเลยหาไปจดทเบียนพานิชเปนความผิดต่อเนื่องเปนเวลา ๕๙ วัน
สาลชั้นต้พิพากสาปรับจำเลย ๔๐ บาทตาม พ.ร.บ.ทเบียนพานิช พ.ส.๒๔๗๙ มาตรา ๑๑ และ ๒๑ ลดถานปรานีกึ่งหนึ่ง คงปรับ ๒๐ บาท
โจทอุธรณ์ว่า โจทฟ้อง ๒ สถานคือ ไม่จดทเบียนพานิชเปนความผิดตามมาตรา ๒๑ ตอน ๑ และถานละเลยไม่จดทเบียนพานิชเปนความผิดต่อเนื่องกันมาอีกเปนเวลา ๕๙ วัน เปนความผิดตามมาตรา ๒๑ ตอน ๒ สาลต้องแยกกันลงโทสเปนส่วนสัดและโทสปรับนี้สาลลงต่ำกว่าอัตราที่กดหมายกำหนดไว้
สาลอุธรน์พิพากสาว่า สาลชั้นต้นปรับจำเลยรวตลอดถึงความผิดอันต่อเนื่องกันด้วยเพราะอ้างมาตรา ๒๑ ทั้งมาตราและปรับไม่ต่ำอัตราเพราะมาตรา ๒๑ ตอนสุดท้านไม่ได้กำหนดค่าปรับคั่นต่ำไว้ สาลจะปรับหย่างไดก็ได้
โจทดีกาว่า เมื่อมาตรา ๒๑ ได้แยกความผิดและกำหนดโทสไว้ต่างกันเช่นนี้คำพิพากสาต้องแยกไห้ชัดว่า จำเลยผิดไนสถานไดอันเปนเหตุไนการตัดสินปัญหาข้อกดหมายตาม ป.วิอาญามาตรา ๑๘๖(๖) ส่วนค่าปรับนั้นก็ปรับต่ำกว่าอัตราที่กดหมายกำหนดไว้ เมื่อคำนึงกดหมายลักสนะอาญามาตรา ๑๘
สาลดีกาเห็นว่า จำเลยกะทำผิดทั้ง ๒ ประการแต่ไนการลงโทสสาลจะลงโทสรวมกันก็ได้ ป.วิอาญามาตรา ๑๘๖(๖) ที่โจทอ้างมาไนดีกานั้นเปนแต่ข้อบัญญัติไห้สาลไห้เหตุผลไนการตัดสินทั้งไนปัญหาข้อเท็ดจิงและข้อกดหมาย หาไช่บทบังคับไห้สาลแยกการลงโทสไม่ เมื่อกดหมายกำหนดโทสไว้แต่เพียงคั่นสูง การที่สาลปรับเพียง ๔๐ บาท ลดเสียกึ่งหนึ่ง คงปรับ ๒๐ บาทนั้น หาเปนการต่ำกว่าอัตราไม่ และจะยกมาตรา ๑๘ แห่งกดหมายลักสนะอาญาขึ้นเทียบก็ไม่ได้ เพราะกดหมายลักสนะอาญามาตรา ๑๘ เปนบทบัญญัติสำหรับจำคุกแทนค่าปรับ ไม่ไช่บทบังคับว่าค่าปรับต้องไม่ต่ำกว่า ๑ บาท การที่กำหนดไว้ไน พ.ร.บ.ทเบียนพานิช พ.ส.๒๔๗๙ มาตรา ๒๑ ที่ไห้ปรับวันละไม่เกิน ๒๐ บาทนั้น สาลอาดปรับวันละ ๑ บาทต่ำกว่า ๑ บาทหรือเกิน ๑ บาท แต่ไม่เกิน ๒๐ บาทก็ได้ จะเอากดหมายลักสนะอาญามาตรา ๑๘ มาวินิฉัยไห้เปนผลร้ายแก่จำเลยหาได้ไม่จึงพิพากสายืน.
