แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
ห้างหุ้นส่วน สิทธิของเจ้าหนี้ ห้างหุ้นส่วนที่เลิกกันแล้ว ฟ้องให้ผู้ถือหุ้นเปนคนล้มละลายได้
ย่อยาว
คดีนี้ โจทก์ฟ้องขอให้ จำเลยเปนคนล้มละลาย
ศาลล่างทั้ง ๒ ตัดสินให้จำเลยที่ ๓ ล้มละลาย ข้อเท็จจริงปรากฏนายโลเป็งทองเปนหุ้นส่วนกับห้าง จำเลยที่ ๑ และที่ ๒ ได้ทำพินัยกรรม์ยกทรัพย์ทั้งหมดให้แก่นางสาย จำเลยที่ ๓ ๆ ได้ประกอบกิจการณ์ในห้างหุ้นส่วนตลอดมา
ปัญหามีว่าโจทก์จะฟ้องนางสายให้เปนคนล้มละลายได้หรือไม่
นางสายจำเลยเถียงว่า
( ๑ ) ศาลได้ตัดสินให้นายโลเป็งหงิล้มละลายแล้วโจทก์ไม่มีอำนาจฟ้องตาม พรบ ล้มละลาย ม. ๓๕ ต้องให้เจ้าพนักงานรักษาทรัพย์ฟ้องจึงจะถูก
( ๒ ) หนี้สินของโจทก์ไม่แน่นอน และห้างหุ้นส่วนได้เลิกกันแล้วเพราะนายโลเป็งหงิเปนผู้ล้มละลายตาม ประมวลแพ่ง ม. ๑๐๕๕
ศาลฎีกาเห็นว่าในข้อ ๑ นั้นฟังไม่ขึ้นเพราะศาลได้ตัดสินให้นายโลเป็งหงิล้มละลายฉะเพาะตัว นายโลเป็งหงิเท่านั้น เจ้าพนักงานรักษาทรัพย์ไม่มีอำนาจฟ้องได้ เทียบฎีกาที่ ๒๔๘/๒๔๖๓ และในฎีกาข้อ ๒ นั้นนายโลเป็งหงิได้ให้การในนามของห้างว่าเปนหนี้ โจทก์จริง เพราะฉะนั้น จำเลยจะเถียงว่าหนี้สินไม่แน่นอนไม่ได้ ถึงแม้ โจทก์จะได้ไปพิศูจน์หนี้ไว้ต่อเจ้าพนักงานรักษาทรัพย์แล้วก็ดีก็ไม่ตัดสิทธิของ โจทก์ผู้เปนเจ้าหนี้ฟ้อง จำเลยได้และถึงห้างหุ้นส่วนจะเลิกจากกันแล้วก็จริงแต่ก็ไม่ตัดสิทธิของ โจทก์ซึ่งเปนเจ้าหนี้ห้างหุ้นส่วนที่จะฟ้อง จำเลยให้ ล้มละลายได้ จึงตัดสินยื่นตามศาลล่างทั้ง ๒ ให้จำเลยเปนคนล้มละลาย
