แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
การนำสืบ +นี้การจำนองเมื่อลูกหนี้ต่อสู้ว่าได้ชำระหนี้แลได้รับหนังสือสัญญาจำนองกับโฉนดคืนมาแล้วถึงแม้ไม่ได้จดทะเบียนลูกหนี้ก็นำสืบตามข้อต่อสู้นั้นได้ อ้างฎีกาที่ 829/2474 ศาลอุทธรณ์พิพากษายกคำพิพากษาศาลล่างแลสั่งให้ศาลเดิมสืบพะยานต่อไปแล้วพิพากษาใหม่นั้นไม่ใช่คำสั่งระวางพิจารณา
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องขอให้บังคับจำเลยนำต้นเงินและดอกเบี้ยไถ่ถอนการจำนอง ถ้าไม่สามารถจะไถ่ถอนก็ขอให้หลุดเป็นสิทธิ
นางรอมให้การว่าได้ชำระหนี้การจำนองเสร็จสิ้น แลโจทก์ได้คืนสัญญาจำนองแลโฉนดให้แล้ว ยังแต่จะแก้ทะเบียนเท่านั้นทั้งคดีโจทก์ขาดอายุความ
ศาลเดิมเห็นว่าคดีไม่ขาดอายุความสืบนางรอมปากเดียวแล้วสั่งงดสืบพะยานโดยเห็นว่า เมื่อไม่ได้มีการแก้ทะเบียนให้ถูกต้องแล้วก็ฟังไม่ได้ตามกฎหมาย พิพากษาให้โจทก์ชนะคดีตามฟ้อง
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า แม้จะมีกฎหมายบัญญัติว่าการไถ่ถอนจำนองจะต้องจดทะเบียนต่อเจ้าพนักงานจึงจะสมบูรณ์ก็ดี แต่หาได้เกี่ยวข้องกับการชำระหนี้ระวางกันเองไม่เมื่อจำเลยต่อสู้ว่าได้ชำระหนี้การจำนองเสร็จสิ้นแล้ว และจำเลยได้รับคืนสัญญาจำนองกับโฉนดจากโจทก์ซึ่งเป็นการชอบด้วยการชำระหนี้ตามกฎหมายแล้ว ก็ควรสืบพะยานตามข้อต่อสู้ของจำเลยต่อไป จึงพิพากษายืนตามศาลอุทธรณ์ซึ่งให้ศาลเดิมสืบพะยานต่อไปแล้วพิพากษาใหม่
