แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
เมื่อในสัญญาประนีประนอมยอมความระหว่างจำเลย บุตรจำเลยและผู้ร้องขัดทรัพย์มีข้อตกลงว่า จำเลยยอมสละมรดกส่วนของตนทั้งสิ้นเช่นนี้ แม้จะมีข้อตกลงต่อไปว่าให้จำเลยมีสิทธิเก็บกินจนกว่าจะวายชนม์ และผู้ร้องขัดทรัพย์ยกที่ดินส่วนหนึ่งให้บุตรจำเลยก็ดีก็ไม่ถือว่าเป็นการสละมรดกโดยมีเงื่อนเวลาหรือเงื่อนไข แต่ถือว่าเป็นการได้สิทธิเพราะการสละมรดกโดยสัญญาประนีประนอมยอมความ การสละมรดกจึงสมบูรณ์ไม่ฝ่าฝืนมาตรา 1613
ย่อยาว
ผู้ร้องยื่นคำร้องว่า ทรัพย์ที่โจทก์นำยึดเป็นของผู้ร้อง เพราะเป็นทรัพย์มรดกที่จำเลยสละเสียแล้ว ขอให้ศาลสั่งถอนการยึด
โจทก์ให้การว่า ทรัพย์สินเหล่านั้นเป็นมรดกตกทอดมายังจำเลยกับผู้ร้องไม่ใช่ของผู้ร้องแต่ผู้เดียว การสละมรดกหากมีอยู่ก็ไม่มีผลบังคับถึงโจทก์ซึ่งเป็นบุคคลภายนอก
ศาลชั้นต้นวินิจฉัยว่า จำเลยไม่มีกรรมสิทธิ์เกี่ยวกับทรัพย์มรดกนี้ เพราะได้สละเสียแล้ว มีคำสั่งให้ถอนการยึด
โจทก์อุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน
โจทก์ฎีกา
ศาลฎีกาพิเคราะห์เอกสาร ร.1 แล้ว เห็นว่า เอกสารดังกล่าวเป็นสัญญาประนีประนอมยอมความระหว่างจำเลยกับผู้ร้อง และนางเล็ก ซึ่งมีข้อตกลงกันว่า จำเลยยอมสละมรดกของนายปรึกทั้งสิ้น และผู้ร้องยอมแบ่งที่ดินส่วนหนึ่งให้นางเล็ก จึงเป็นหลักฐานแสดงการสละมรดกของจำเลยตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ มาตรา 1612 การที่มีข้อตกลงต่อไปว่า ให้จำเลยมีสิทธิเก็บกินผลไม้ในสวนได้กึ่งหนึ่งจนกว่าจะวายชนม์ก็ดี และผู้ร้องยกที่ดินส่วนหนึ่งให้นางเล็กบุตรติดจำเลยก็ดี จะถือว่าเป็นการสละมรดกโดยมีเงื่อนไขหรือเงื่อนเวลาดังที่โจทก์ฎีกาไม่ได้ เพราะจำเลยได้สละมรดกส่วนของจำเลยแล้วทั้งสิ้นโดยไม่ขอรับมรดกเลย การที่จำเลยมีสิทธิเก็บกินผลไม้ได้จนกว่าจะวายชนม์ ไม่ใช่เป็นการสละมรดกโดยมีเงื่อนเวลาแต่เป็นการได้สิทธิเพราะการสละมรดกโดยสัญญาประนีประนอมยอมความและการที่ผู้ร้องได้ตกลงยกที่ดินส่วนหนึ่งให้นางเล็ก ก็ไม่ใช่เป็นการสละมรดกโดยมีเงื่อนไข เพราะไม่ใช่เหตุการณ์ในอนาคตและไม่แน่นอน แต่เป็นเรื่องที่นางเล็กได้ร่วมตกลงตามสัญญาประนีประนอมยอมความด้วย คือ ผู้ร้องยอมยกที่ดินส่วนหนึ่งให้นางเล็กและนางเล็กยอมรับ ฉะนั้น การสละมรดกของจำเลยจึงมีผลสมบูรณ์ไม่ฝ่าฝืนมาตรา 1613 แห่งประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ จำเลยย่อมไม่ใช่เจ้าของทรัพย์ที่โจทก์นำยึด ศาลชั้นต้นและศาลอุทธรณ์พิพากษาให้ปล่อยทรัพย์ที่ยึดชอบแล้ว
พิพากษายืน
