แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
การแปลสัญญาราคาทรัพย์หรือค่าเสียหายวิธีพิจารณาแพ่งแต่งทนายในชั้นศาลเดิมแล้วไม่จำเปนต้องแต่งในชั้นศาลสูงอีก แลศาลสูงมีอำนาจบังคับให้ค่าทนายได้
ย่อยาว
ได้ความว่า จำเลยทำสัญญาแบ่งขายที่ดินให้โจทก์โดยให้โจทก์ปลูกเรือนให้ ๒ หลังแทนราคาที่ดิน ครั้นปลูกเรือนให้แล้ว จำเลยไม่สามารถจะโอนที่ดินให้ โจทก์ได้จำเลยจึงยืมเรือน ๒ หลังแลที่ดินพร้อมด้วยเรือนของ โจทก์อีกแห่งไปจำนองไว้กับผู้มีชื่อโดยสัญญาว่าถ้าไม่ไถ่คืนมาให้โจทก์ภายใน ๑๘ เดือน จำเลยจะยอมรับซื้อเรือน ๒ หลังกับที่ดินพร้อมเรือนของโจทก์อีกแห่งหนึ่งนั้นรวมราคา ๓๖๐๐๐ บาท ครั้นครบกำหนดล่วงมา ๒ เดือน จำเลยก็หาใช้เงิน ๓๖๐๐๐ บาท ให้โจทก์ไม่ปัญหาจึงมีว่าโจทก์จะฟ้องเรียกเงิน ๓๖๐๐๐ บาท ได้ทันทีหรือจะต้องให้จำเลยโอนที่ดินกับเรือนที่ยืมไปนั้นคืนมาให้โจทก์
ศาลแพ่งพิพากษาให้จำเลยใช้เงิน ๓๖๐๐๐ บาทให้ โจทก์โดยฟังว่า จำเลยสัญญาจะรับซื้อที่ดินกับเรือนของ โจทก์
ศาลอุทธรณ์ฟังว่าสัญญาที่ โจทก์จำเลยทำกันในฉะบับหลังนั้นไม่ใช่ สัญญาซื้อขายเปน สัญญาที่จำเลยรับจะใช้ค่าเสียหายให้โจทก์เมื่อตนไม่ไถ่ที่ดินกับเรือนคืนมาให้ โจทก์ได้ภายในกำหนด จึงบังคับให้ จำเลยไถ่ที่ดินแลบ้านเรือนมาโอนให้โจทก์
ศาลฎีกาเห็นว่าตาม สัญญาฉะบับหลังนั้น มีข้อความชัดว่า ถ้าพ้นกำหนด ๑๘ เดือนไปแล้ว จำเลยไม่ไถ่ที่ดินแลเรือนมาโอนให้ จทก์ จำเลยจะรับซื้อที่ดินแลเรือนมาโอนให้โจทก์ จำเลยจะรับซื้อที่ดินแลบ้านเรือนของโจทก์ทั้งหมดรวมราคา ๓๖๐๐๐ บาท แลเมื่อจำเลยเปนฝ่ายผิด สัญญาเช่นนี้ โจทก์ก็ขอให้ศาลบังคับ จำเลยใช้เงินนั้นให้ โจทก์ได้ทีเดียว ส่วนค่าธรรมเนียมที่ จำเลยคัดค้านในชั้นอุทธรณ์ว่า โจทก์ไม่มีทนายไม่ควรได้รับค่าทนายนั้น ศาลฎีกาเห็นว่าโจทก์ได้แต่งทนายไว้ในชั้นศาลเดิมแล้ว แม้ในคำแก้ อุทธรณ์ทนายจะไม่ได้ลงชื่อเปนผู้เรียงก็ไม่สำคัญ คดีของโจทก์มีทนายว่าต่างอยู่ จึงบังคับให้จำเลยเสียค่าทนาย
