แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
เหตุปราณีย์ เพียงแต่ทรัพย์ที่ลักไปนั้นราคาเล็กน้อยไม่เปนเหตุให้ลดโทษตามมาตรานี้ ปัญหากฎหมาย
ย่อยาว
ข้อเท็จจริงได้ความว่า จำเลยทั้ง ๔ คนสมคบกันลักแกะของ ส.ไป ๑ ตัวราคา ๑๕ บาท
ศาลอุทธรณ์มีความเห็นต้องกับศาลเดิมว่าจำเลย ๔ คนมีผิดตาม ม.๒๙๔ ข้อ ๒ ให้จำคุกคนละ ๑ ปี นายเหลาะ นายอุเล็นรับสารภาพให้ลดโทษตาม ม.๕๙ ลงกึ่งหนึ่ง คงจำคุกนายเหลาะ นายอุเล็นคนละ ๖ เดือน แต่ศาลอุทธรณ์วินิจฉัยต่อไปว่าทรัพย์ที่จำเลยลักไปมีราคาเล็กน้อย ให้ลดโทษนายมะแอ นายหมัดโหนดลงกึ่งหนึ่งตาม ม.๕๙ ด้วย
โจทก์ฎีกาเปนปัญหาข้อกฎหมาย
ศาลฎีกาเห็นว่า จะยกเหตุผลเรื่องทรัพย์ที่ถูกลักไปมีราคาเพียงเล็กน้อยขึ้นเปนเหตุปราณีย์ไม่ได้เพราะ
๑ ) ไม่รวมอยู่ในข้อความที่บัญญัติไว้ชัดเจนใน ม.๕๙ ว่าเปนเหตุควรได้รับความปราณีย์ แล
๒ ) จะนับว่าเปนคุณความดีประการอื่นอันควรได้รับความลดหย่อนผ่อนโทษซึ่งอยู่ในดุลพินิจของศาลตามข้อความในตอนท้ายแห่งมาตรานั้นก็ไม่ได้ เพราะเหตุอันเปนคุณความดีที่กล่าวนี้อาจจะเปนเหตุที่ผิดเพี้ยนแตกต่างไปจากเหตุที่ระบุไว้แล้วก็ดี แต่เหตุเหล่านั้นต้องเปนทำนองเดียงกันกับเหตุต่าง ๆ ที่ระบุไว้ในคดีนี้ปรากฎเช่นนั้นไม่ จึงตัดสินแก้ศาลอุทธรณ์ให้ยกข้อที่ลดโทษนายมะแอ นายหมัดโหนดจำเลยตาม ม.๕๙ เสีย นอกนั้นคงยืนตาม
