แหล่งที่มา : เนติบัณฑิตยสภา
ย่อสั้น
คำร้องของผู้คัดค้านซึ่งถือเสมือนเป็นคำฟ้องนอกจากจะมีคำขอให้ศาลมีคำสั่งเพิกถอนผู้ร้องออกจากการเป็นผู้อนุบาล ต.คนไร้ความสามารถตามที่ศาลมีคำสั่งแต่งตั้งไว้แล้ว ยังขอให้แต่งตั้งผู้คัดค้านซึ่งมีคุณสมบัติครบถ้วนตามกฎหมายในการเป็นผู้อนุบาลเป็นผู้อนุบาล ต. อีกด้วย ศาลจึงมีคำพิพากษาแต่งตั้งให้ผู้คัดค้านร่วมกับผู้ร้องเป็นผู้อนุบาลของ ต. ได้ ไม่เป็นการพิพากษาเกินไปกว่าหรือนอกจากที่ปรากฎในคำฟ้อง
ย่อยาว
กรณีสืบเนื่องมาจากศาลมีคำสั่งว่า นายเต็ก ศิลพิพัฒน์เป็นคนไร้ความสามารถ และให้อยู่ในความอนุบาลของนางอำนวยศีลพิพัฒน์ ผู้ร้อง
ผู้คัดค้านยื่นคำร้องว่า ผู้คัดค้านเป็นบุตรโดยชอบด้วยกฎหมายของนายเต็กกับนางสุนันท์ ศีลพิพัฒน์ หลังจากศาลมีคำสั่งให้ผู้ร้องเป็นผู้อนุบาลนายเต็กแล้ว ผู้ร้องเบิกเงินออกจากบัญชีเงินฝากของนายเต็กมาใช้ประโยชน์ส่วนตนและนำไปใช้จ่ายในทางที่ไม่จำเป็นแก่การรักษาพยาบาลนายเต็ก นอกจากนี้ยังขัดขวางและไม่ดูแลการดำเนินงานของบริษัทคอสโมคอนเทนเนอร์ จำกัดซึ่งนายเต็กเป็นกรรมการผู้มีอำนาจกระทำการแทนบริษัท ทั้งยังปลอมลายมือชื่อนายเต็กเบิกเงินจากธนาคาร จำนวน 635,000 บาทการกระทำของผู้ร้องดังกล่าวเป็นการใช้อำนาจในฐานะเป็นผู้อนุบาลโดยมิชอบและประพฤติชั่วร้ายเป็นการจัดการทรัพย์สินในทางที่ผิดขอให้มีคำสั่งเพิกถอนผู้ร้องจากการเป็นผู้อนุบาลของนายเต็กและตั้งผู้คัดค้านเป็นผู้อนุบาลต่อไป
ผู้ร้องยื่นคำคัดค้านว่า ผู้คัดค้านมิใช่บุตรโดยชอบด้วยกฎหมายของนายเต็ก ศีลพิพัฒน์ ผู้ร้องไม่เคยเบิกเงินจากบัญชีเงินฝากของนายเต็กมาใช้เป็นประโยชน์ส่วนตนเพียงแต่เคยเบิกเงินมาใช้จ่ายในการรักษาพยาบาลนายเต็กเท่านั้น ผู้ร้องไม่เคยปลอมลายมือชื่อนายเต็กเพื่อเบิกเงินออกจากบัญชี สำหรับกิจการของบริษัทคอสโมคอนเทนเนอร์ จำกัด นั้น ความจริงผู้คัดค้านกับพวกเข้าควบคุมเองทั้งหมดและยังกีดกันไม่ให้ผู้ร้องเข้าไปมีส่วนบริหารงานบริษัท ผู้ร้องมีความประพฤติดีและไม่เคยจัดการทรัพย์สินของนายเต็กในทางที่ผิด ผู้คัดค้านไม่มีคุณสมบัติที่ควรเป็นผู้อนุบาลของนายเต็ก ขอให้ยกคำร้องของผู้คัดค้าน
ศาลชั้นต้นพิพากษาให้นายเต็ก ศีลพิพัฒน์ คนไร้ความสามารถอยู่ในความอนุบาลของนางอำนวย ศีลพิพัฒน์ ผู้ร้องและนายสมศักดิ์ศีลพิพัฒน์ ผู้คัดค้านร่วมกัน ผู้ร้องอุทธรณ์ ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน ผู้ร้องฎีกา
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า “คดีมีปัญหาข้อกฎหมายตามฎีกาของผู้ร้องประการเดียวว่า การที่ศาลอุทธรณ์พิพากษาให้ผู้คัดค้านและผู้ร้องเป็นผู้อนุบาลนายเต็กร่วมกันเป็นการพิพากษาเกินไปกว่าหรือนอกจากที่ปรากฎในคำฟ้องหรือไม่
พิเคราะห์แล้ว เห็นว่า ประมวลกฎหมายวิธีพิจารณาความแพ่งมาตรา 142 บัญญัติว่า “ฯลฯ ห้ามมิให้พิพากษาหรือทำคำสั่งให้สิ่งใด ๆ เกินไปกว่าหรือนอกจากที่ปรากฎในคำฟ้อง ฯลฯ” และในคำร้องของผู้คัดค้านดังกล่าว ซึ่งถือเสมือนเป็นคำฟ้องนอกจากจะขอให้ศาลมีคำสั่งเพิกถอนผู้ร้องออกจากการเป็นผู้อนุบาลนายเต็กแล้วยังขอให้แต่งตั้งผู้คัดค้านซึ่งมีคุณสมบัติครบถ้วนตามกฎหมายในการเป็นผู้อนุบาล เป็นผู้อนุบาลนายเต็กเพื่อรวบรวมและจัดการทรัพย์สินของนายเต็กอีกด้วย ดังนั้น คำพิพากษาศาลอุทธรณ์ที่แต่งตั้งให้ผู้คัดค้านร่วมกับผู้ร้องเป็นผู้อนุบาลของนายเต็กจึงไม่เกินไปกว่าหรือนอกจากที่ปรากฎในคำฟ้องดังที่ผู้ร้องฎีกาคำพิพากษาศาลอุทธรณ์ชอบแล้ว”
พิพากษายืน