แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
ความผิดฐานก่อสร้างอาคารโดยไม่ได้รับอนุญาตสิ้นสุดลงเมื่อเจ้าพนักงานท้องถิ่นได้มีคำสั่งให้จำเลยรื้อถอนอาคารแล้วจำเลยไม่ปฏิบัติตาม และเป็นการก่อความผิดฐานฝ่าฝืนคำสั่งของเจ้าพนักงานท้องถิ่นที่ให้รื้อถอนอาคารขึ้นตามมาตรา 42,66 ทวิ ดังนั้น การคิดค่าปรับรายวันในความผิดฐานก่อสร้างอาคารโดยไม่ได้รับอนุญาตจึงเริ่มนับตั้งแต่วันกระทำความผิดไปจนถึงการกระทำความผิดสิ้นสุดลง มิใช่นับตั้งแต่วันกระทำความผิดไปจนกว่าจะปฏิบัติให้ถูกต้อง
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่า จำเลยปลูกสร้างอาคารพักอาศัยจำนวน 1 หลัง ในที่ดินแนวเขตถนนโครงการผังเมือง โดยไม่ได้รับอนุญาตจากเจ้าพนักงานท้องถิ่นและมิได้แจ้งต่อเจ้าพนักงานท้องถิ่นตามแบบและวิธีการที่กำหนดไว้ ทั้งมิได้รับยกเว้นตามกฎหมายและยังฝ่าฝืนอยู่โดยไม่ปฏิบัติให้ถูกต้อง เจ้าพนักงานท้องถิ่นตามพระราชบัญญัติควบคุมอาคาร พ.ศ. 2522 ได้มีคำสั่งให้จำเลยรื้อถอนอาคารที่ก่อสร้างขึ้นโดยไม่ได้รับใบอนุญาตให้แล้วเสร็จภายใน 45 วัน นับแต่วันที่ได้รับคำสั่ง จำเลยไม่ปฏิบัติตาม ขอให้ลงโทษตามพระราชบัญญัติควบคุมอาคาร พ.ศ. 2522 มาตรา 9, 10, 11, 21, 47 ทวิ, 65, 66 ทวิ, 67, 71
จำเลยให้การรับสารภาพ
ศาลชั้นต้นพิพากษาว่า จำเลยมีความผิดตามพระราชบัญญัติควบคุมอาคาร พ.ศ. 2522 มาตรา 21, 65 วรรคหนึ่งและวรรคสอง, 66 ทวิ วรรคหนึ่งและวรรคสอง พิเคราะห์รายงานการสืบเสาะและพินิจแล้ว เรียงกระทงลงโทษฐานก่อสร้างอาคารโดยไม่ได้รับอนุญาตลงโทษตามมาตรา 21, 65 วรรคหนึ่ง ปรับ 4,00 บาท และปรับตามมาตรา 65 วรรคสองวันละ 40 บาท เป็นเวลา 1,460 วัน เป็นเงิน 58,400 บาท และปรับวันละ 40 บาท นับแต่วันที่ 16 พฤศจิกายน 2542 อันเป็นวันถัดจากวันฟ้องเป็นต้นไปตลอดเวลาที่ฝ่าฝืน หรือจนกว่าจะได้ปฏิบัติให้ถูกต้อง และฐานฝ่าฝืนคำสั่งของเจ้าพนักงานท้องถิ่นที่ให้รื้อถอนอาคารที่ก่อสร้างโดยไม่ได้รับอนุญาตตามมาตรา 66 ทวิ วรรคหนึ่ง ปรับ 4,000 บาท และปรับตามมาตรา 66 ทวิ วรรคสอง วันละ 40 บาท เป็นเวลา 1,260 วัน เป็นเงิน 50,400 บาท และปรับวันละ 40 บาท นับแต่วันที่ 16 พฤศจิกายน 2542 อันเป็นวันถัดจากวันฟ้องเป็นต้นไปจนกว่าจะได้ปฏิบัติตามคำสั่งของเจ้าพนักงานท้องถิ่น จำเลยให้การรับสารภาพเป็นประโยชน์แก่การพิจารณา มีเหตุบรรเทาโทษ ลดโทษให้กึ่งหนึ่งตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 78 ความผิดฐานก่อสร้างอาคารโดยไม่ได้รับอนุญาตปรับ 31,200 บาท และปรับวันละ 20 บาท นับถัดจากวันฟ้องเป็นต้นไปตลอดเวลาที่ฝ่าฝืนหรือจนกว่าจะได้ปฏิบัติให้ถูกต้อง ความผิดฐานฝ่าฝืนคำสั่งของเจ้าพนักงานท้องถิ่นที่ให้รื้อถอนอาคารที่ก่อสร้างโดยไม่ได้รับอนุญาต ปรับ 27,200 บาท และปรับวันละ 20 บาทนับถัดจากวันฟ้องเป็นต้นจนกว่าจะได้ปฏิบัติตามคำสั่งของเจ้าพนักงานท้องถิ่น
จำเลยอุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์ภาค 9 พิพากษาแก้เป็นว่า จำเลยมีความผิดตามพระราชบัญญัติควบคุมอาคาร พ.ศ. 2522 มาตรา 21, 42, 65 วรรคหนึ่งและวรรคสอง, 66 ทวิ วรรคหนึ่งและวรรคสอง ลงโทษจำเลยฐานก่อสร้างอาคารโดยไม่ได้รับอนุญาตตามมาตรา 65วรรคหนึ่ง ประกอบมาตรา 21 ปรับ 2,000 บาท และตามมาตรา 65 วรรคสอง ประกอบมาตรา 21 ปรับวันละ 20 บาท นับแต่วันที่ 12 ธันวาคม 2538 ถึงวันฟ้อง (15 พฤศจิกายน2542) เป็นเวลา 1,435 วัน เป็นเงิน 28,700 บาท กับปรับอีกวันละ 20 บาท นับถัดจากวันฟ้องเป็นต้นไปจนกว่าจะปฏิบัติให้ถูกต้อง ฐานฝ่าฝืนคำสั่งของเจ้าพนักงานท้องถิ่นที่ให้รื้อถอนอาคารที่ก่อสร้างโดยไม่ได้รับอนุญาต ลงโทษตามมาตรา 66 ทวิ วรรคหนึ่งประกอบมาตรา 42 ปรับ 2,000 บาท และลงโทษตามมาตรา 66 ทวิ วรรคสอง ประกอบมาตรา 42 ปรับวันละ 20 บาท นับแต่วันที่ 19 มิถุนายน 2539 ถึงวันฟ้อง (15 พฤศจิกายน2542) เป็นเวลา 1,245 วัน เป็นเงิน 24,900 บาท กับปรับอีกวันละ 20 บาท นับถัดจากวันฟ้องเป็นต้นไปจนกว่าจะปฏิบัติให้ถูกต้อง รวมเป็นเงินค่าปรับ 57,600 บาท และปรับอีกวันละ 40 บาท ลดโทษให้กึ่งหนึ่งตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 78 คงปรับ28,800 บาท และปรับอีกวันละ 20 บาท นับแต่วันถัดจากวันฟ้อง (16 พฤศจิกายน 2542)เป็นต้นไปจนกว่าจะได้ปฏิบัติให้ถูกต้อง หากไม่ชำระค่าปรับให้จัดการตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 29, 30 แต่ห้ามกักขังเกินกำหนด 1 ปี นอกจากที่แก้ให้เป็นไปตามคำพิพากษาของศาลชั้นต้น
จำเลยฎีกา โดยผู้พิพากษาซึ่งพิจารณาและลงชื่อในคำพิพากษาศาลอุทธรณ์ภาค 9 อนุญาตให้ฎีกาในปัญหาข้อเท็จจริง
ศาลฎีกาวินิจฉัยว่า… ในความผิดฐานก่อสร้างอาคารโดยไม่ได้รับอนุญาต มาตรา 21, 65 วรรคสอง นั้น กำหนดให้ปรับเป็นรายวันตลอดเวลาที่ยังฝ่าฝืนหรือจนกว่าจะปฏิบัติให้ถูกต้อง ซึ่งหมายความว่า จนกว่าจะได้รับใบอนุญาตให้ก่อสร้างอาคารจากเจ้าพนักงานท้องถิ่น หรือจนกว่าจำเลยจะดำเนินการแจ้งต่อเจ้าพนักงานท้องถิ่น และดำเนินการตามมาตรา 39 ทวิ เมื่อข้อเท็จจริงจากรายงานการสืบเสาะได้ความว่า จำเลยได้ยื่นขอใบอนุญาตก่อสร้างอาคารต่อเจ้าพนักงานท้องถิ่นไปก่อนแล้ว แต่จำเลยได้ทำการก่อสร้างอาคารไปก่อนที่จะได้รับใบอนุญาตจากเจ้าพนักงานท้องถิ่น และต่อมาเจ้าพนักงานท้องถิ่นมีหนังสือแจ้งจำเลยว่า สถานที่ก่อสร้างอาคารของจำเลยอยู่ในแนวถนนโครงการผังเมืองรวม สาย ก.12 ซึ่งตามข้อกำหนดของผังเมืองรวม ไม่สามารถอนุญาตให้ก่อสร้างได้ ต่อมาได้มีคำสั่งให้จำเลยระงับการก่อสร้าง และวันที่ 19 เมษายน2539 เจ้าพนักงานท้องถิ่นได้มีคำสั่งเป็นหนังสือให้จำเลยรื้อถอนอาคารที่ก่อสร้างโดยไม่รับอนุญาตให้แล้วเสร็จภายใน 45 วัน ครบกำหนดในวันที่ 18 มิถุนายน 2539 แต่จำเลยมิได้ปฏิบัติตาม เห็นว่า การฝ่าฝืนปลูกสร้างอาคารโดยไม่ได้รับอนุญาตก็ดี การไม่ดำเนินการขออนุญาตปลูกสร้างอาคารหรือดำเนินการตามมาตรา 39 ทวิ ก็ดี ย่อมสิ้นสุดลงแล้วเมื่อเจ้าพนักงานท้องถิ่นได้ มีคำสั่งให้จำเลยรื้อถอนอาคาร แล้วจำเลยไม่ปฏิบัติตาม การกระทำของจำเลยในส่วนนี้ย่อมเป็นความผิดฐานฝ่าฝืนคำสั่งของเจ้าพนักงานท้องถิ่นที่ให้รื้อถอนอาคารตามมาตรา 42, 66 ทวิ วรรคหนึ่ง และวรรคสอง และไม่เป็นความผิดตามมาตรา 21, 65 วรรคสองอีก ดังนั้น ค่าปรับรายวัน ตามมาตรา 21, 65 วรรคสองของจำเลย จึงต้องนับแต่วันที่ 12 ธันวาคม 2538 ถึงวันที่ 17 มิถุนายน 2539 รวม 188วัน เท่านั้น ที่ศาลอุทธรณ์ภาค 9 พิพากษาให้ลงโทษจำเลยตามมาตรา 65 วรรคสองประกอบมาตรา 21 ให้ปรับรายวันนับตั้งแต่วันที่ 12 ธันวาคม 2538 ไปจนกว่าจำเลยจะปฏิบัติให้ถูกต้องนั้น ศาลฎีกาไม่เห็นพ้องด้วย
พิพากษาแก้เป็นว่า เฉพาะโทษปรับรายวัน ตามมาตรา 65 วรรคสอง ประกอบมาตรา 21 ให้ลงโทษปรับจำเลยวันละ 40 บาท รวม 188 วัน เป็นเงิน 7,520 บาท จำเลยสารภาพ ลดโทษให้กึ่งหนึ่ง ตามประมวลกฎหมายอาญา มาตรา 78 คงปรับเป็นเงิน3,760 บาท นอกจากที่แก้ให้เป็นไปตามคำพิพากษาศาลอุทธรณ์ภาค 9
