แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
พระบรมราชานุญาตของพระเจ้าแผ่นดินที่ซงไห้กะซวงกเสตราธิการออกตราจองไห้โจทโดยมีเงื่อนไขนั้น มิได้หมายความว่า ซงพระราชทานที่ดินไห้เปนกัมสิทธิหรือไห้สิทธิครอบครองพิเสสโจทแต่ประการได
ย่อยาว
โจทฟ้องขอไห้สาลสแดงว่า ที่ดินตามรูปแผนที่เปนกัมสิทธิของโจท และห้ามจำเลยกับบริวารเข้าไปเกี่ยวข้อง
จำเลยต่อสู้กัมสิทธิและตัดฟ้องว่า พระบรมราชานุญาตที่โจทได้รับพระราชทานนั้นมีเงื่อนไขไห้โจททำตามโครงการน์ แต่โจทหาได้ปติบัติตามเงื่อนไขนั้นไม่ จนรัถบาลจัดทำตามเงื่อนไขนั้นเสียเอง โจทจึงไม่มีกัมสิทธิไนที่ดินรายนี้
สาลชั้นต้นและสาลอุธรน์ พิจารนาเห็นว่าจำเลยมีหลักถานดีกว่าโจท จึงพิพากสายกฟ้องโจท
โจทดีกาว่า พระบรมราชานุญาตซึ่งโจทได้รับพระราชทานนั้นเปนกดหมาย +ไห้โจทมีกัมสิทธิหรือสิทธิครอบครองพิเสสไนที่ดินรายนี้ สาลดีกาเห็นว่าตามพระบรมราชานุญาตนั้นมิได้พระราชทานที่ดินไห้ เปนกัมสิทธิหรือสิทธิครอบครองพิเสสแก่โจท เปนแต่ไห้โจททำตามเงื่อนไขที่กะซวงกเสตราธิการได้วางไว้เสียก่อนจึงจะออกตราจองไห้เปนกัมสิทธิ แต่ต่อมากลับได้ความว่ารัถบาลเปนฝ่ายที่ทำตามเงื่อนไขนั้นเสียเอง จึงพิพากสายืนตามสาลล่าง
