แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
ข้าหลวงประจำจังหวัดไม่มีอำนาจทำสัญญาขายทางเดินซึ่งเป็นทางสาธารณชนใช้ไปมาให้แก่เอกชน เอกชนผู้ซื้อย่อมไม่ได้กรรมสิทธิ ตาม ม.1305 อ้างฎีกาที่ 637-638-639/2472
ที่สาธารณผู้ครอบรองก่อนย่อมมีสิทธิดีกว่าผู้อื่น
ย่อยาว
ที่รายพิพาทนี้จำเลยได้ปกครองแลปลูกเรือนอยู่ โจทก์ฟ้องขอให้ขับไล่จำเลยแลให้รื้อสิ่งปลูกสร้างโดยอ้างว่าที่รายนี้โจทก์ได้ซื้อไว้จากรัฐบาล
ทางพิจารณาได้ความว่าที่รายนี้เดิมเป็นทางหลวงที่ราษฎรใช้เป็นทางสาธารณต่อมารัฐบาลได้ตัดถนนหลวงขึ้นใหม่ โจทก์อ้างว่าได้ซื้อจากผู้ว่าราชการจังหวัดเมื่อ พ.ศ.2469 โดยทำหนังสือกันที่อำเภอ ที่รายนี้ปรากฎว่าเมื่อได้ตัดถนนขึ้นใหม่แล้วก็คงใช้เป็นทางเดินสำหรับสาธารณชนอยู่ หาได้เปลี่ยนสภาพเป็นอื่นไปไม่
ศาลชั้นต้นเห็นว่า ผู้ว่าราชการจังหวัดไม่มีอำนาจเอาไปทำสัญญาขายให้โจทก์ได้ โจทก์หาได้กรรมสิทธิไม่ โจทก์ไม่มีอำนาจฟ้องขับไล่ได้ พิพากษาให้ยกฟ้อง
ศาลอุทธรณ์พิพากษายืน
ศาลฏีกาเห็นว่าที่รายพิพาทนี้ยังคงเป็นทางเดินแลใช้สำหรับสาธารณอยู่ ตามกฎหมายผู้ใดจะมีกรรมสิทธิในที่ดินสาธารณโดยซื้อขายกันตามธรรมดาหาได้ไม่ แลผู้ว่าราชการจังหวัดก็ไม่มี อำนาจที่จะเอาที่ดินสาธารณไปขาย เพราะเป็นการตัดสิทธิสาธารณชนตามนัยฎีกาที่ 637-639/2542472 ซึ่งตรงกับมาตรา 1305 แห่งประมวลแพ่งฯ ฉะนั้นโจทก์จะอ้างสิทธิในที่รายนี้ด้วยอาศัยการซื้อที่ดินมาจาผู้ว่าราชการจังหวัดไม่ได้ จึงพิพากษายืนตามศาลล่าง
