แหล่งที่มา : กองผู้ช่วยผู้พิพากษาศาลฎีกา
ย่อสั้น
ประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์มาตรา 549 นั้น ท่านให้นำบทบัญญัติว่าด้วยการซื้อขายในเรื่องหน้าที่และความรับผิดของผู้ขาย (หมวดที่ 2) มาใช้บังคับแก่การเช่าทรัพย์โดยอนุโลมตามควรคือไม่ฉะเพาะแต่ส่วนที่ 2 แต่ให้นำส่วนที่ 1 ว่าด้วยการส่งมอบมาบังคับด้วย จำเลยฟ้องแย้งว่าโจทก์ส่งมอบสวนยางที่จำเลยเช่าขาดจำนวนตามสัญญาเช่า ดังนี้ เป็นเรื่องทรัพย์ขาดตกบกพร่องตามที่บัญญัติไว้ในส่วนที่ 1 ว่า ด้วยการส่งมอบ ไม่ใช่เรื่องชำรุดบกพร่องตามที่บัญญัติไว้ในส่วนที่ 2 อายุความต้องถือมาตรา 467 คือ ห้ามฟ้องคดีเมื่อพ้น 1 ปี เมื่อคดีของจำเลยเกิน 1 ปีแล้ว จึงขาดอายุความ
ย่อยาว
โจทก์ฟ้องว่า จำเลยเช่าสวนยางที่อยู่ในความควบคุมของโจทก์ไป จำเลยผิดนัดไม่ชำระค่าเช่างวดที่ ๓ ที่ ๔ รวมเป็นเงิน ๔๕๐,๐๐๐ บาท กับค่าปรับฐานผิดสัญญา ขอให้ศาลบังคับ
จำเลยต่อสู้และฟ้องแย้งว่าโจทก์เป็นฝ่ายผิดสัญญา ประกาศแจ้งความของโจทก์ว่าสวนยางมีเนื้อที่ ๒๗๒๗ ไร่ ความจริงมีเพียง ๑๓๗๒ ไร่ เมื่อคิดค่าเช่าลดลงตามส่วนเนื้อที่อย่างมากโจทก์จะได้ค่าเช่า ๔๕๓,๐๕๐ บาทจำเลยชำระแล้ว ๔๕๐,๐๐๐ บาท คงต้องชำระอีก ๓๐๕๐ บาท หักกับมัดจำที่จำเลยได้วางไว้ โจทก์จะต้องชำระแก่จำเลยอีก ๔๑,๔๕๐ บาท ขอให้คืนแก่จำเลยและให้ยกฟ้องโจทก์
โจทก์ให้การแก้ฟ้องแย้งหลายประการ ประการหนึ่งซึ่ง เป็นปัญหาที่พิพาทกันในชั้นนี้มีว่ากรณีรับผิดในการส่งมอบทรัพย์ที่เช่าขาดตกบกพร่องนั้น จำเลยต้องฟ้องภายใน ๑ ปี คดีของจำเลยขาดอายุความแล้วตามมาตรา ๔๖๗,๕๔๙
ศาลแพ่งสั่งให้จำเลยสืบก่อน เมื่อสืบพะยานจำเลยเสร็จและสืบพะยานโจทก์ไปบ้างแล้ว ศาลแพ่งชี้ขาดเบื้องต้นในเรื่องอายุความที่โจทก์ตัดฟ้องว่า ฟ้องแย้งของจำเลยข้อนี้ขาดอายุความแล้ว
จำเลยอุทธรณ์
ศาลอุทธรณ์วินิจฉัยว่า เป็นกรณีทรัพย์สินที่เช่าขาดตกบกพร่องไม่ใช่ชำรุดบกพร่องตาม ป.พ.พ.มาตรา ๕๔๙ ดังนั้นจะยกมาตรา ๕๔๙ มาปรับแก่คดีของจำเลยไม่ได้ เมื่อกรณีไม่เข้ามาตรา ๕๔๙ ก็อิงความตามมาตรา ๕๔๙ ไปเอาความตามมาตรา ๔๖๗ มาใช้บังคับไม่ได้ คดีของจำเลยไม่ขาดอายุความดังโจทก์อ้าง พิพากษายกคำสั่งศาลชั้นต้น ให้ศาลชั้นต้นดำเนินการพิจารณาและพิพากษาเกี่ยวกับฟ้องแย้งของจำเลยต่อไปตามกระบวนความ
โจทก์ฎีกา
ศาลฎีกาเห็นว่า ป.พ.พ.ม.๕๔๙ ท่านให้นำบทบัญญัติว่าด้วยการซื้อขายในเรื่องหน้าที่และความรับผิดของผู้ขาย(หมวดที่ ๒) มาใช้บังคับแก่การเช่าทรัพย์โดยอนุโลมตามควร คือไม่ฉะเพาะแต่ส่วนที่ ๒ ซึ่งว่าด้วยความรับผิดเมื่อชำรุดบกพร่องเท่านั้น แม้เรื่องการส่งมอบทรรัพย์สินตามที่บัญญัติไว้ในส่วนที่ ๑ ก็ให้นำมาใช้บังคับได้ด้วย
คดีนี้เป็นปัญหาเรื่องทรัพย์ขาดตกบกพร่องตามที่บัญญัติไว้ในส่วนที่ ๑ ว่าด้วยการส่งมอบ ไม่ใช่เรื่องชำรุดบกพร่องตามที่บัญญัติไว้ในส่วนที่ ๒ ฉะนั้นอายุความจึงต้องถือตามมาตรา ๔๖๗ ซึ่งห้ามมิให้ฟ้องคดีเมื่อพ้นกำหนดหนึ่งปี
ตามรายงานกระบวนพิจารณาลงวันที่ ๔ มิ.ย. ๒๔๙๗ คู่ความรับกันว่าจำเลยได้รับมอบสวนยางจากโจทก์เมื่อ ๓๑ ส.ค. ๒๔๙๔ จำเลยฟ้องแย้งเมื่อ ๑๕ ก.ย.๒๔๙๖ เกิน ๑ ปีแล้ว คดีขาดอายุความ
พิพากษายกคำพิพากษาศาลอุทธรณ์ ให้การเป็นไปตามคำสั่งศาลแพ่ง ลงวันที่ ๔ มิ.ย. ๒๔๙๗
